یکشنبه، اسفند ۰۹، ۱۳۸۳

يك مخترع ايرانى ساكن آلمان مخترع دستگاه تصفيه گازهاى سمى

ايسنا: يك مخترع ايرانى ساكن آلمان موفق به ساخت دستگاه تصفيه گازهاى سمى با توليد اكسيژن فعال از هوا شد. مهندس احمدى معذورى كارشناس ماشين سازى و مخترع ايرانى ساكن آلمان درباره دستگاه ابداعى خود گفت: سيستم ابداعى با توليد «اكسيژن اكتيو» (اتم هاى پرانرژى اكسيژن) كه قدرت تركيب بسيار بالايى دارند، گازها و تركيبات سمى ايجاد شده در محيط هاى آلوده صنعتى نظير كوره ها و زباله سوزها را به تركيبات غير سمى تبديل مى كند. اين صنعتگر مبتكر ايرانى كه در زمينه ساخت سيستم هاى جديد «رپيد پروتوتايپينگ » و پمپ ها و قالب هاى مورد استفاده در صنايع لاستيك و پلاستيك فعاليت دارد، هدف اوليه خود از ساخت اين سيستم را رفع مشكلات كوره هاى تميز كننده قالب هاى صنعتى عنوان كرد و گفت: براى پاك كردن قالب ها و تجهيزات مورد استفاده در صنايع پلاستيك آنها را در كوره هاى مخصوص تحت حرارت قرار مى دهند كه در اين فرايند بر اثر سوختن مواد پليمرى بر جاى مانده بر اين قالب ها، علاوه بر آزاد شدن گازهاى سمى تركيبات كربنى ايجاد مى شود كه سوراخ ها و منافذ قالب ها را مسدود مى كند. دستگاه ابداعى كه در كوره نصب مى شود گازهاى سمى را خنثى كرده و از ايجاد دود، بو و تركيبات مضر پيشگيرى مى كند. وى خاطرنشان كرد: اساس عملكرد دستگاه بدين صورت است كه با بمباران مولكول هاى هوا توسط الكترون ها اتم هاى پر انرژى «اكسيژن فعال» ايجاد مى شود كه به سرعت و با حداكثر ظرفيت با يون و تركيبات كربن، نيتروژن، كلر، فلوئور، ايزوسيانات، منوكسيدكربن و ساير تركيبات آزاد شده واكنش داده و مانع از تشكيل گازها و تركيبات سمى مى شوند. معذورى تصريح كرد: اين سيستم علاوه بر مزاياى زيست محيطى صرفه جويى چشمگيرى نيز در انرژى مصرف كوره ها در پى دارد به طورى كه ميزان گرماى مورد نياز براى سوزاندن و پاكسازى قالب هاى اكسترودر را تا يك هشتم كاهش مى دهد. وى با اشاره به پيگيرى هاى انجام شده براى دريافت تائيديه هاى استاندارد اروپايى براى اين دستگاه خاطر نشان كرد: نمونه هاى كوچك تر اين دستگاه علاوه بر كوره هاى صنعتى و سيستم هاى زباله سوز در سيستم هاى خانگى براى رفع دودها و گازهاى مضر آزاد شده در فضاهاى بسته قابل استفاده خواهد بود. اين مخترع ايرانى كه تحصيلات كارشناسى خود را در رشته ماشين سازى در دانشگاه آلن آلمان به پايان برده و در حال حاضر مديريت يك شركت توليد پمپ ها و تجهيزات قالبگيرى تزريق پلاستيك را در اين كشور بر عهده دارد، در پايان گفت كه علاوه بر سيستم ابداعى خنثى كردن گازهاى سمى اختراعات ديگرى از جمله نوعى پمپ جديد تزريق مواد با قابليت پمپاژ تركيبات تشكيل دهنده پلى اورتان با گريدهاى مختلف، پمپ ويژه ساخت قالب هاى سيليكونى به روش رپيد پروتوتايپينگ (به سفارش بخش طراحى صنعتى يكى از بزرگ ترين شركت هاى خودروسازى اروپا) و همچنين نوعى دستگاه ريخته گرى در خلاء با اختلاف فشار مواد پلى اورتان را نيز به ثبت رسانده است.

كشف جاندار سى هزار ساله

بى بى سى: دانشمندان آمريكايى مجموعه منجمدى از موجودات ذره بينى را كشف كرده اند كه به مدت سى هزار سال در يخ هاى قطبى زنده مانده بودند. گروهى از پژوهشگران در جريان تحقيقات در مورد شرايط يخ هاى قطبى در آلاسكا، در بررسى نمونه برداشته شده از عمق يخ هاى دائم قطبى، توده اى از باكترى ها را مشاهده كردند كه پس از ذوب شدن قطعه يخ به صورت عادى به حركت در آمدند. ريچارد هوور از اعضاى تيم پژوهشى و محقق سازمان فضايى آمريكا - ناسا - كه اين باكترى ها را كشف كرده مى گويد كه قدمت اين جانداران به زمانى مى رسد كه هنوز ماموت ها در كره زمين زندگى مى كردند. به گفته اين محقق ناسا، پس از ذوب شدن توده يخ، وى باكترى ها را زير ميكروسكوپ مشاهده كرد كه به حركت در آمده اند گويى هيچ اتفاق غيرعادى روى نداده است. باكترى كشف شده از نوعى كاملاً متفاوت با باكترى هاى امروزى است و براى آن نام علمى كارنوباكتريوم پليتسنيوم Carnobacterium pleistocenium انتخاب شده است. آقاى هوور مى گويد كه كشف اين باكترى ها مى تواند از نظر تحقيقات پيرامون كشف حيات در سيارات ديگر اهميت داشته باشد. به گفته وى احتمال دارد كه موجوداتى همانند اين باكترى ها در درياچه هاى يخ كه اخيراً وجود آنها در كره مريخ تائيد شده، زنده مانده باشند.

كلاغ در صدر جدول هوشى پرندگان مغزهاى متفكر

پل رينكون

هوش حيوانات موضوعى است كه از ديرباز ذهن انسان را به خود مشغول كرده است. هم اكنون ده ها مؤسسه علمى و تحقيقى در اين زمينه پژوهش مى كنند. دانشمندان در سال هاى اخير جوانب بيشترى از اين موضوع را روشن كرده اند. تحقيقات و آزمون هاى زيادى در زمينه قدرت حافظه و توانايى هاى مغزى حيوانات صورت گرفته است. گفته مى شود كه شمپانزه، دلفين، نهنگ و خوك از باهوش ترين حيوانات هستند. سال گذشته سگى به نام ريكو ركورد باهوشى را شكست. او مى توانست با شنيدن نام اشياى گوناگون، تا ۲۵۰ شى را شناسايى كند. شمپانزه براى برداشتن موزى كه بالاى سر اوست، چند جعبه را روى هم قرار مى دهد. بعضى از حيوانات مانند اسب قادر به شمارش چند عدد هستند. اما دانشمندان عقيده دارند كه توانايى هايى چون شمردن اعداد و خواندن در انحصار ذهن انسانى است، زيرا اين دو قابليت به زبان وابسته هستند. نكته مهمى كه سيرك بازان به خوبى به آن واقف هستند اين است كه «هوش» حيوانى به غريزه وابسته است و تنها در ازاى «پاداش» به كار مى افتد.براساس تحقيقات يك دانشمند كانادايى كه شيوه اى براى اندازه گيرى ضريب هوشى پرندگان ابداع كرده است، كلاغ ها و جى جاغ ها (زاغ كبود) در عالم طيور مغز متفكر به حساب مى آيند. مقياس ضريب هوشى پرندگان براساس تعدد شيوه هاى ابتكارآميزى كه هر پرنده براى دستيابى به غذا در طبيعت نشان داده تنظيم شده است. اين مسئله كه طوطى ها به رغم مغز بزرگ خود در جدول هوشى در مقامى بالا قرار نگرفتند، دكتر لوئيس لافبوره، خالق اين آزمون را به شگفت آورده است. نتايج اين تحقيق در يك كنفرانس عمده علمى كه در شهر واشينگتن، پايتخت آمريكا در جريان است عرضه شد. طوطى مغز نسبتاً درشتى دارد. او قادر به تكرار اصوات و كلمات است، كه به قابليت سخن گويى اين پرنده تعبير مى شود. اما طوطى در چند آزمون رد شده است. طوطى نزد انسان ها از محبوبيت زيادى برخوردار است. اما در واقع اين علاقه ربطى به هوش اين حيوان ندارد. در مقابل، مردم كلاغ را دوست ندارند، چون سياه است و قيافه زشتى دارد. آزمون نشان مى دهد كه كلاغ، داركوب و عقاب باهوش ترين پرندگان هستند.• ابتكار عمل در تغذيهجدول ضريب هوشى پرندگان بر اساس دو هزار گزارش متعدد از «ابتكار عمل» پرندگان هنگام تغذيه كه در طبيعت مشاهده و طى ۷۵ سال در نشريات پرنده شناسى چاپ شده است تنظيم شد. دكتر لافبوره از دانشگاه مك گيل در مونترال كانادا گفت: «ما حداكثر مثال هاى ممكن از يادداشت هاى كوتاه مجلات پرنده شناسى درباره رفتارهاى تغذيه كه مردم هرگز مشاهده نكردند يا غيرعادى بود را جمع آورى كرديم. براساس آن به اعداد مختلف در مورد پرندگان مختلف دست يافتيم. فرق هايى نيز وجود دارد. برخى از انواع پرنده ها هستند كه نمره بيشترى از سايرين مى آورند.» وى افزود: «كلاغ ها، جى جاغ ها و پرندگان هم خانواده آنها در صدر مى نشينند؛ بعد از آنها بازها دوم هستند. در مجموع پرندگان شكارى، مرغ ماهيخوار و داركوب در رده هاى بسيار بالا قرار مى گيرند.» دكتر لافبوره گفت كه بسيارى از رفتارهاى ابتكارآميز تغذيه كه او در محاسبات خود وارد كرد تكرارى هستند، اما هر از چند گاهى پرندگان مى توانند در زمينه جمع آورى غذا به طور خارق العاده اى خلاق باشند. در يك مورد حيرت انگيز در جريان جنگ آزادى رودزيا، زيمبابوه امروز، سربازى كه نسبت به رفتار پرندگان كنجكاو بود مشاهده كرد كه كركس ها روى سيم هاى خاردار كشيده شده در اطراف ميدان هاى مين مى نشينند تا غزال ها و ساير گياه خواران روى مين بروند و تكه تكه شوند. دكتر لافبوره مى گويد آنها متوجه شده بودند كه ميدان مين غذايى جويده برايشان فراهم مى كند. البته اين سرباز يك بار شاهد كركسى بود كه اسير زرنگ بازى خود شد و روى مين رفت. يك ناظر ديگر در قطب جنوب شاهد بود كه يك اسكوا (نوعى پرنده شكارى) قاطى بچه خوك هاى آبى شد تا از شير مادرشان تغذيه كند. بسيارى از پرندگانى كه در مقياس خلاقيت در رده بالا قرار گرفتند در ميان مردم كمتر محبوبيت دارند. دكتر لافبوره گفت: مردم معمولاً كلاغ را دوست ندارند چون نگاهى شرور دارد و سياه است و از لاشه ساير حيوانات تغذيه مى كند. به گفته او چكاوك ها و ساير پرندگان خوش خوان و زيبا كه مردم به آنها علاقه دارند خيلى خلاق نيستند. اما دكتر لافبوره تاكيد كرد كه اين مقياس تنها ميزان خلاقيت پرندگان را اندازه گيرى مى كند.منبع: BBC

چهارشنبه، اسفند ۰۵، ۱۳۸۳

نگاهى به چگونگى ايجاد و گسترش كيهان

همه چيز در حال گردش است. زمين به دور خورشيد مى چرخد و ماه تنها قمر زمين به دور زمين. زمين و تمامى سيارات منظومه خورشيدى نيز به دور ستاره بزرگ خورشيد مى چرخند. منظومه خورشيدى ما كه در يكى از بازوهاى كهكشان راه شيرى قرار دارد به دور هسته مركزى راه شيرى مى چرخد. كهكشان راه شيرى در خوشه اى به نام گروه محلى قرار دارد. تمامى كهكشان هاى گروه محلى نيز به دور مركز گروه محلى در حال چرخش هستند. از گردهم آمدن گروه ها و خوشه هاى بسيارى همچون گروه محلى، مجموعه بسيار بزرگ ترى به نام «ابر خوشه » تشكيل مى شود. دنيايى كه ما در آن زندگى مى كنيم از ميليون ها ابر خوشه تشكيل شده است. حالا مى خواهيم از زمين كوچكمان كه در اين دنياى بزرگ، حتى به اندازه يك نقطه كوچك هم نيست خارج شويم و به سوى اولين لحظات تشكيل عالم برويم. زمانى كه نه من و نه شما و نه هيچ موجود زنده اى وجود نداشت. 090624.jpg
بيش از ۱۳ ميليارد سال پيش تمام انرژى هاى دنيا، يعنى تمام آن چيزى كه هم اكنون وجود دارد به صورت اصلى ترين ماده تشكيل دهنده انرژى در يك نقطه وجود داشت. (در طول مقاله از واژه هاى كيهان و عالم استفاده مى شود كه هر دو به يك معنا است. ) اين نقطه با انفجارى بزرگ منفجر شد و انرژى خود را در تمام جهات پخش كرد. اين لحظه راBig Bang (انفجار بزرگ) و در معادل فارسى«مهبانگ» مى گويند. پس از انفجار بزرگ تمام انرژى هاى دنيا كه در يك نقطه جمع شده بود در تمام جهات پخش و گسترده شد كه اكنون نيز ادامه دارد. به زبان ساده دنيا از زمان انفجار بزرگ تا اكنون در حال انبساط (باز شدن) است. پس از دو دقيقه با همجوشى پروتون ها و نوترون ها، دوتريوم درست شد. پس از سه دقيقه، هليوم از همجوشى دوتريوم، پروتون ها و نوترون ها پديدار شد. در آن موقع چگالى جرمى ماده از چگالى ماده معادل انرژى فوتون ها كمتر بوده است، در حالى كه هم اكنون چگالى جرمى ماده از چگالى ماده معادل انرژى فوتون ها بيشتر است. در ابتداى تشكيل عالم نوترون ها، پروتون ها و الكترون ها تنها سهم ناچيزى از مقدار ماده را داشتند و اين فوتون ها بوده اند كه انحناى فضا- زمان را به وجود مى آوردند.
صدهزار سال پس از تشكيل عالم، دماى كيهان هشت هزار كلوين بود در حالى كه نهصد هزار سال بعد دماى دنيا به سه هزار درجه كلوين كاهش يافت. در اين زمان به دليل افت دما و خنكى نسبى اى كه به وجود آمده بود پروتون ها و الكترون ها با يكديگر درهم آميخته شدند تا اين كه اتم هاى خنثى هيدروژن را به وجود آوردند. كيهان در اين زمان(يك ميليون سالگى) براى نخستين بار شفاف شد كه با وقوع شفافيت فوتون هاى زمينه ميكروموجى كيهانى در تمام عالم گسترش يافتند. در اين هنگام قسمت هايى از كيهان كه مقدارى از ميانگين چگال تر بودند تبديل به خوشه ها، ابرخوشه ها و كهكشان ها شدند و قسمت هاى كوچك و كم تراكم تر باقيمانده تبديل به فضاى ميان ابرخوشه ها شدند.
طى يك دوره چند ميليون ساله ابر هاى گازى به وجود آمدند كه هسته اوليه تشكيل ستارگان بودند. كهكشان راه شيرى در يك ابر چرخنده كم سرعت از هيدروژن و هليوم كه در حدود ۱۰۰ كيلوپارسك (۳۲۶ سال نورى) پهنا دارد تشكيل شد. البته هنوز معلوم نيست كه كهكشان ما از يك ابر بزرگ گازى تشكيل شده يا آن كه از تعدادى ابرهاى كوچك كه با يكديگر درهم آميخته شده اند. در سير تكميلى و گسترش عالم در مركز كهكشان راه شيرى دو مركز بسيار پرانرژى كه سياهچاله هستند به وجود آمد كه به نوعى نقطه تعادل و جاذبه گردشى كهكشان است. بيش از ۵/۴ ميليارد سال پيش منظومه خورشيدى ما در درون يكى از ابرهاى گازى كهكشان راه شيرى متولد شد. در ابتدا بخش هايى از اين ابر بزرگ شروع به متراكم شدن كرد و بر اثر كشش گرانشى فشرده شد تا به صورت يك توده كروى شكل درآمد. پس از صد هزار سال خورشيد به صورت يك كره بسيار كوچك متولد شد. خورشيد كوچك مدام داغ تر و گرم تر مى شد و به سرعت به دور خود مى چرخيد و از خود ماده در فضا رها مى كرد. پس از مدتى خورشيد به دوران بلوغ خود رسيد. در اين دوره اولين انفجارهاى هسته اى خورشيد آغاز شد كه سبب درخشش اين ستاره بزرگ مى شد. خورشيد از ابتداى پيدايش خود تاكنون مدام در حال تبديل ماده به انرژى است.
حلقه هايى از موادى كه از خورشيد جدا مى شدند كم كم به صورت اجرام كوچكى درآمدند و پس از مدتى بر اثر گرانش بسيار بالاى خورشيد در مدار هايى متفاوت شروع به چرخيدن كردند. اين اجرام كه توده هاى كوچك چرخانى در ميان توده هاى بزرگى از گاز و غبار بودند پس از طى چندين ميليون سال تبديل به سيارات بزرگ و كوچكى شدند كه امروزه به نه نام مختلف همچنان به دور خورشيد بزرگ در حال گردش هستند. هر نه سياره منظومه خورشيدى در نه مدار مختلف و در فاصله هاى معينى از خورشيد قرار دارند كه به ترتيب از اولين سياره نزديك به خورشيد عبارتند از «عطارد، زهره، زمين، مريخ، مشترى، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتو.»
يوهان كپلر قوانين سه گانه اى را كشف و براى حركت سيارات وضع كرده است كه شامل مواد ذيل است: ۱-همه سياره ها در يك مدار بيضى شكل به گرد خورشيد مى چرخند. ۲- هر سياره اى كه در گردش خود نزديك به خورشيد مى رسد، سرعتش بيشتر مى شود. ۳- بين مسافت و دورى سياره از خورشيد با زمانى كه مدار خود را مى پيمايد، نسبت خاصى برقرار است.
سياره«پلوتو» كه در دورترين فاصله خود از خورشيد هفت ميليارد كيلومتر از آن فاصله دارد زاويه مدارى متفاوتى نسبت به ديگر سيارات دارد. مدار تمامى سيارات منظومه خورشيدى تقريباً موازى با خورشيد است اما مدار پلوتو در حدود ۴۰ درجه از مدار ديگر سيارات به دور خورشيد، داراى انحنا است. آخرين سياره منظومه خورشيدى «پلوتو» به دليل فاصله بسيار زيادى كه با زمين دارد تا سال ۱۹۳۰ كشف نشده بود تا اين كه در همين سال «كلايد تومبا» ستاره شناس آمريكايى توانست آن را رصد كند. كمترين فاصله پلوتو با زمين چهار ميليارد و سيصد ميليون كيلومتر است.
اما كلوخه هاى كوچكترى كه از خورشيد جدا شده بودند تبديل به اقمار سيارات و كلوخه هاى كوچك تر از آن ها نيز تبديل به سيارك ها شدند. تاكنون تنها در حدود ۱۱۰ سياره ديگر كشف شده است كه به دور ستاره اى همانند خورشيد در حال گردشند. سياراتى كه تاكنون كشف شده اند در فاصله هاى بسيار دورى از زمين قرار دارند و تقريباً در اندازه هاى مشترى و زحل هستند.
•••
دنياى پهناور ما همچون بادكنكى كه در حال باد شدن است مدام در حال بزرگ شدن است و هر روز بر پهناى آن افزوده مى شود. بر طبق قانون هابل كهكشان هاى دوردست با سرعتى به تناسب دوريشان از ما فاصله مى گيرند، بنابراين كيهان به طور يكنواخت در حال انبساط است. البته بايستى بدانيد كه كهكشان ها خود در حال انبساط و بزرگ شدن نيستند بلكه اين فضا- زمان است كه منبسط مى شود و كهكشان ها را با خود مى برد. براساس اين قانون اگر عالم باز يا مستوى باشد، انبساط تا بى نهايت ادامه دارد و اگر بسته باشد انبساط متوقف شده و عالم شروع به رمبش (انقباض) مى كند. چون گرانش از سرعت انبساط عالم مى كاهد ممكن است كه روزى پيروز شود و موجب توقف گسترش عالم و در نتيجه فروريختن كيهان در خود شود. براى درك بهتر مثالى بيان مى كنيم: سرعت گريز از زمين ۴/۱۱ كيلومتر بر ثانيه است. حال اگر موشكى با سرعت كمتر بخواهد از جو زمين خارج شود جاذبه زمين اين اجازه را به او نمى دهد و موشك به سمت زمين باز مى گردد. پس اگر سرعت نسبى دو كهكشان از سرعت گريزشان كمتر باشد روزى انبساط پايان يافته و كيهان شروع به انقباض مى كند و اگر سرعت گريزشان بيشتر باشد انبساط عالم ادامه خواهد داشت. براى رسيدن به پاسخى قطعى درباره سرنوشت عالم ما، در ابتدا بايستى به چگونگى پيدايش آن پى برد. هم اكنون گروهى از دانشمندان فيزيك در حال بررسى زمان صفر انفجار بزرگ از طريق «نظريه ريسمان ها» هستند. نظريه ريسمان ها فرضيه اى نوين و جديد است كه هنوز به صورت تجربى ثابت نشده است. بر طبق اين نظريه، عالم در رده اى بنيادى تر از رشته ها با ريسمان هايى ساخته شده كه با فركانس هاى مختلف ارتعاش مى كنند. پژوهش درباره ماهيت انفجار بزرگ به ظاهر تنها از طريق نظريه ريسمان ها امكان دارد اما زمان پاسخ به چنين پرسشى سخت و دشوار كه بزرگ ترين معماى عالم است هرگز معلوم نخواهد بود.

روزنامه شرق (شراگيم امينى)

انفجارى در فضا : ستاره لرزه عظيم در كهكشان راه شيرى

ستاره شناسان مى گويند كه مقدار انرژى آزاد شده از انفجار سطحى يك ستاره نوترونى در سوى ديگر كهكشان راه شيرى در فاصله ۵۰ هزار سال نورى زمين، آنها را به حيرت افكنده است.تلالو ناشى از اين انفجار در روز ۲۷ دسامبر چنان قدرتمند بود كه از سطح ماه منعكس شد و جو زمين را روشن كرد.090630.jpg اين انفجار در سطح «اس جى آر ۲۰-۱۸۰۶» كه يك نوع ستاره نوترونى ابر مغناطيسى و كاملاً غيرعادى است روى داد.اخترشناسان مى گويند اگر اين انفجار در فاصله ۱۰ سال نورى زمين روى داده بود، احتمالاً باعث انقراض انبوه موجودات زنده مى شد.دكتر راب فندر، از دانشگاه ساتهمپتون در بريتانيا به بى بى سى گفت: «به حساب ما اين احتمالاً بزرگترين انفجارى است كه بشر از زمانى كه يوهانس كپلر ابرنواخترش را در سال ۱۶۰۴ كشف كرد شاهد آن است.»وى افزود: «اين رويدادى است كه تنها يك بار در زندگى بشر روى مى دهد. ما شاهد شيئى به قطر تنها ۲۰ كيلومتر در سوى ديگر كهكشان خود بوده ايم كه تنها در يك دهم ثانيه مقدارى انرژى آزاد كرده است كه خورشيد نمى تواند طى ۱۰۰ هزار سال توليد كند.»
•چرخش سريع
اين رويداد آشكارگرهاى (detector) تعبيه شده به روى تلسكوپ هاى فضايى، مانند آشكارگر رصدخانه فضايى «سوئيفت» (Swift) كه به تازگى به فضا پرتاب شده است را در پرتوهاى گاما غرق كرد.
اين تلسكوپ اخيراً در مدار زمين قرار داده شد تا انفجارهاى اشعه گاما را رديابى و تحليل كند. انفجارهاى اشعه گاما (Gamma-ray bursts) تلالو ناگهانى اما بسيار فرار پرتوهاى گاما هستند.شدت انفجار ثبت شده توسط تلسكوپ «سوئيفت» و ساير تلسكوپ ها در ماه دسامبر چنان شديد بود كه دانشمندان از وصف آن عاجز مانده اند.اكنون بيست موسسه از سراسر جهان مشتركاً سرگرم پژوهش درباره آن هستند و قرار است دو عدد از اين تيم ها يافته هاى خود را در شماره آتى مجله «نيچر» گزارش كنند.تيم هاى محققان مى گويند توانسته اند رد اين رويداد را تا «اس جى آر ۲۰-۱۸۰۶» دنبال كنند.اين شىء كه به طور خالص از نوترون ها تشكيل شده است، باقى مانده هسته فرو پاشيده چيزى است كه زمانى يك ستاره غول پيكر بود.با اين حال قطر اين هسته اكنون تنها ۲۰ كيلومتر است و با چنان سرعتى مى چرخد كه هر ۵/۷ ثانيه يك دور را كامل مى كند.دكتر فندر توضيح مى دهد: «اين شىء داراى يك ميدان مغناطيسى بى نهايت قدرتمند است و اين ميدان مغناطيسى نوعى ساختمان ايجاد مى كند كه اكنون طى اين رويداد (انفجار سطحى) تحت يك بازآرايى قرار گرفته است. اين حادثه اى است كه گاهى «ستاره لرزه» توصيف مى شود كه در ستاره نوترونى معادل يك زمين لرزه است.»
•تداوم درخشش
«اس جى آر ۲۰-۱۸۰۶» در صورت فلكى قوس يا كمان (Sagittarius) و در آن سوى مركز كهكشان راه شيرى قرار دارد، بنابراين در فاصله اى ايمن از زمين واقع شده است.دكتر برايان گانسلر از مركز اختر فيزيك هاروارد- اسميتسونين كه نويسنده اصلى يكى از مقالاتى است كه قرار است در نيچر چاپ شود مى گويد: «اگر اين حادثه در فاصله ۱۰ سال نورى زمين روى داده بود، به شدت به جو زمين صدمه مى زد و احتمالاً باعث يك انقراض انبوه مى شد. خوشبختانه هيچ مگنتارى (ستاره نوترونى) در اطراف ما وجود ندارد.»فوران شديد اوليه پرتوهاى گاما ناشى از اين رويداد به سرعت فروكش كرد، اما درخشش پستاب هاى آن در طول موج هاى راديويى بلندتر همچنان ادامه دارد.
BBC

روبات هايى با توان يادگيرى راه رفتن

ايرنا: دانشمندان روباتى ساخته اند كه مى تواند مانند يك كودك تازه راه افتاده، راه برود. اين ماشين نخستين روبات در نوع خود است كه مى تواند به شكل راه رفتن واقعى انسان حركت كند. محققان مى گويند اين پيشرفت منجر به ساخت ماشين هايى با مشخصه هاى انسانى بيشترى مى شود . اين روبات ها بدون اينكه اطلاعات برنامه نويسى را از مخترعان خود در موسسه تكنولوژى در كمبريج دانشگاه كورنل در نيويورك و دانشگاه تكنولوژى «دلفت» در هلند دريافت كرده باشند، راه رفتن بر روى سطوح مختلف را آموخته اند. اين روبات ها مانند انسان ها راه مى روند و هنگامى كه يك پا را بلند مى كنند تا آن را به سمت جلوى دومين پا حركت دهند خود را كمى متمايل به طرف ديگر مى كنند. يك روبات موسوم به «تادلر» كه توسط محققان موسسه تكنولوژى ماساچوست ساخته شده است مى تواند راه رفتن برروى يك سطح جديد را در مدت ۲۰ دقيقه يا در حدود ۶۰۰ قدم ياد بگيرد. دكتر «راس تدريك» از بخش علوم مغزى و ادراكى موسسه تكنولوژى ماساچوست در كنفرانس انجمن پيشبرد علوم آمريكا در واشينگتن دى سى گفت: «اين روبات يكى از اولين روبات هاى راه رونده است كه از يك برنامه يادگيرى استفاده مى كند و اولين روباتى است كه ياد مى گيرد راه برود بدون اينكه هرگونه اطلاعات پيشين در كنترل كننده وى قرار داده شده باشد.

نقش انسان در گرمايش زمين

دانشمندان در آمريكا مى گويند كه شواهد واضحى يافته اند كه نشان مى دهد زمين واقعاً در حال گرمتر شدن است و به علاوه انسان مستقيماً در آن نقش دارد. داده هاى تازه كه در نشست سالانه انجمن آمريكايى پيشرفت علوم عرضه شد نشان مى دهد كه دماى اقيانوس هاى جهان افزايش يافته است كه ناشى از افزايش سطح گازهاى گلخانه اى است. نتيجه اين رشته تحقيقات درست چند روز پس از به اجرا گذاشته شدن پيمان كيوتو منتشر مى شود و به گفته پژوهشگرانى كه آن را انجام داده اند به طور قطع ثابت مى كند كه گرمتر شدن زمين ناشى از فعاليت هاى انسانى است.براساس اين تحقيقات دماى اقيانوس ها طى ۴۰ سال گذشته به طور متوسط نيم درجه سانتيگراد بالا رفته است و اين تحليل نشان مى دهد اين تحول تنها مى تواند ناشى از افزايش سطح گازهاى گلخانه اى باشد. دانشمندان ساير علل محتمل، از جمله تشعشعات خورشيدى و فعاليت هاى آتشفشانى را بررسى كردند، اما مدل هاى كامپيوترى نشان داد كه گازهاى گلخانه اى عامل آن هستند. دكتر تيم بارنت از موسسه اقيانوس شناسى «اسكريپس» در دانشگاه كاليفرنيا كه اين تحقيقات را انجام داده است مى گويد ديگر شكى درباره واقعى بودن پديده گرمايش زمين باقى نمانده است و زمان آن رسيده است كه بشر بررسى پيامدهاى اين پديده را كه به گفته وى به نهايت جدى است آغاز كند. وى گفت: «يخچال هاى هيماليا در حال آب شدن هستند. آكادمى علوم چين تخمين زده است كه تا سال ۲۰۵۰ دو سوم اين يخچال ها نابود خواهند شد. ۳۰۰ ميليون نفر از ساكنان غرب چين در طول ماه هاى تابستان به آب جارى از اين يخچال ها متكى هستند. تكليف آنها چيست؟ به نظر من اولين كارى كه بايد انجام شود اين است كه بايد از طريق يك رشته مطالعات بسيار سريع دريابيم كه با چه نوع مشكلاتى در سراسر جهان روبه رو خواهيم بود. تا زمانى كه ندانيم با چه چيزى سر و كار داريم پيداكردن راه حلى براى آن بسيار دشوار خواهد بود.» به گفته وى هم اكنون سواحل غربى آمريكا در طول ماه هاى تابستان با كمبود آب مواجه هستند. آمريكاى جنوبى نيز با مشكل مشابهى دست به گريبان است. دكتر بارنت مى گويد كه داده هاى تازه بايد كشورهايى را كه به پيمان كيوتو پايبند نيستند، به خصوص آمريكا را وادارد مواضع خود را مجدداً مورد ارزيابى قرار دهند. آمريكا از عضويت در پيمان كيوتو كه هدف آن كاهش گازهاى گلخانه اى است سر باز زده است.

ساخت كوچك ترين نانوپره جهان

ايسنا: گروهى از محققان كانادايى با استفاده از نانوميله هاى فلزى كه حدود ۵۰۰ برابر نازك تر از تار موى انسان هستند، پره هاى كوچكى ساخته اند. اين ميله هاى كوچك قادرند هم در جهت حركت عقربه هاى ساعت و هم در خلاف جهت حركت عقربه هاى ساعت چرخيده و بيش از يك نوع حركت چرخشى را به نمايش بگذارند. نانوميله ها پس از برقرارى اتصال شيميايى با ويفرهاى سيليكونى مى توانند به چرخش درآيند. اين كار با اضافه كردن پراكسيد هيدروژن به محلول انجام مى شود. يك واكنش در انتهاى آزاد نانوميله ها، حباب هاى گاز را براى ايجاد فشار آزاد مى كند و باعث چرخش ميله ها با سرعت تقريباً ثابتى مى شود. فقط زمانى كه ذخيره سوختى پراكسيد هيدروژن به پايان برسد، ميله ها از چرخش باز مى ايستند. جفرى اوزين و همكارانش در دانشگاه تورنتوى كانادا از نانوميله هايى كه از يك قطعه طلا و قطعه كوچكترى از نيكل ساخته شده بودند، در ساخت نانوپره ها استفاده كردند. اين ميله ها از انتهاى طلايى شان كه با پراكسيد هيدروژن واكنش نمى دهد به ويفرهاى سيليكونى متصل مى شوند. نيكل نيز در واكنش تجزيه H2O2 براى تهيه آب و اكسيژن به عنوان كاتاليزور عمل مى كند. حباب هاى اكسيژن موجود در سطح نيكل فشار گاز را براى حركت نانوميله ها تأمين مى كند. به رغم قابليت هاى اين نانوپره، محققان به اين واقعيت نيز اذعان دارند كه اگر قرار است نانوماشين ها آينده اى داشته باشند، بايد راه هايى پيدا شود تا تمام اجزاى آن به صورت يكپارچه عمل كنند. پروفسور اوزين مى گويد: «حركت چرخشى، قلب بسيارى از ماشين هاى مرسوم كنونى مانند موتورهاى چرخشى، ملخ ها و ساعت ها است.» با اين وجود واضح است كه اين ماشين ها چيزى بيش از يك چرخنده نياز دارند. در سال ،۲۰۰۰ كارلو مونته ماگنو از دانشگاه كاليفرنيا با استفاده از مولكول هاىATP، چرخنده هاى نيكلى را به حركت درآورد. يك محقق مى گويد: «موتورهاى زيستى كارهاى هوشمندانه ترى را انجام مى دهند و عده اى نيز معتقدند اين موتورها به دليل انجام كارهاى هوشمندانه، فريبنده هستند.»

دوشنبه، اسفند ۰۳، ۱۳۸۳

سيستم جديد فرمان خودرو

ايسنا: سيستم فرمان الكتريكى شركت ZF به نام Stear wire فاقد ميل فرمان بوده و تنها به وسيله برق خودور عمل مى كند. شركت ZF فرمانى را ابداع كرده است كه در آن يك حسگر، گردش هاى مختلف فرمان را ثبت كرده و آنها را به پالس هاى الكترونيكى تبديل مى كند. اين پالس ها موتور الكترونيكى را كه در نزديكى چرخ هاى جلو قرار دارند به گردش درآورده و اين گردش نيز چرخ ها را به چپ و يا راست مى گرداند و باعث دور زدن ماشين مى شود. حسگرهاى اين سيستم بنا بر سرعت هاى مختلف خودرو عمل مى كنند. البته براى آنكه فرمان خودرو حالت سختى نداشته باشد سيستم حالت فرمان مكانيكى را به سيستم القا مى كند. البته استفاده از اين سيستم به دليل بررسى بر روى ايمن بودن آن هنوز مجاز نيست ولى بدون شك در آينده اين سيستم به توليد صنعتى خواهد رسيد.

كشف حيات در عميق ترين نقطه اقيانوس (ميكروبى از جنس آهك)

محل زندگى آنها هزاران متر پائين تر از سطح درياست. نقطه اى بسيار پائين تر از عميق ترين دره اقيانوس آرام، يعنى در پرت ترين نقطه جهان.
اين موجودات ميكروسكوپى كه «فورامينيفرا» (foraminifera) ناميده مى شوند در گل ولاى كف «كلنگر ديپ» (Challenger Deep) در «دره ماريانا» زندگى مى كنند. دره ماريانا عميق ترين نقطه اقيانوس آرام و در واقع عميق ترين نقطه زمين محسوب مى شود. اين دره در عمق ۱۱ كيلومترى اقيانوس آرام، در شمال گينه نو و در نزديكى مجمع الجزاير مارياناى ژاپن قرار دارد.090057.jpg عميق ترين نقطه اين دره به «كلنگر ديپ» معروف است. فشار آب در اين منطقه بسيار زياد، خردكننده و در حدود هزار و ۱۰۰ اتمسفر است، هزار و ۹۰ بار بيشتر از فشارى كه در سطح اقيانوس ديده مى شود.يك تيم تحقيقاتى به سرپرستى هيروشى كيتازاتو (H.Kitazato) از آژانس علوم و تكنولوژى دريايى-زمينى «يوكوزوكا»ى ژاپن با استفاده از زيردريايى «كايكو» نمونه هايى از رسوبات دره ماريانا را جمع آورى كردند. اين زيردريايى كه از راه دور كنترل شده و قادر بود تا اعماق بسيار زياد اقيانوس هم به پيش برود نخستين سفر اكتشافى خود به دره ماريانا را در سال ۱۹۹۵ انجام داد. اين زيردريايى طى سفرى كه در سال ۲۰۰۳ به اعماق اقيانوس داشت، ناپديد شده و تاكنون نيز اثرى از آن پيدا نشده است.تيم تحقيقاتى «كيتازاتو» پس از بررسى نمونه هاى جمع آورى شده توسط اين زيردريايى موفق به شناسايى تعداد زيادى باكترى و ۴۳۲ «فورامينيفرا»ى زنده شدند. اندازه اين موجودات در حدود چندين ميكرومتر بوده و مى توان صدها «فورامينيفرا» را در نوك يك سوزن جاى داد. غالب «فورامينيفرا»ها داراى پوسته نرمى هستند، كروى شكل يا سوزنى شكل بوده و رنگ آنها نيز قهوه اى مى باشد. شرح كامل اين تحقيقات و كشفيات صورت گرفته توسط اين تيم تحقيقاتى در مجله ساينس آمده است.
•از دست دادن پوسته به گفته آلن هاگز (Hughes.A) كه در مركز اقيانوس شناسى ساوتمپتون انگلستان مشغول فعاليت است: «فورامينيفرا»ها فراوان ترين حيات اقيانوسى بعد از ميكروب ها محسوب مى شوند. تعدادى از آنها داراى پوسته هايى هستند كه از جنس كربنات كلسيم است.اما اين پوسته ها در «فورامينيفرا»هاى يافت شده در «كلنگر ديپ» ديده نمى شوند. در مقابل، ۸۵ درصد دستاورد پژوهشگران را موجوداتى تشكيل مى دهند كه داراى پوسته نرمى بوده و «آلوگروميدس» (Allogromiids) ناميده مى شوند. اين موجودات تنها ۵ تا ۲۰ درصد از جمعيت «فورامينيفرا»هاى نزديك سطح اقيانوس را تشكيل مى دهند.دليل اين مسئله مى تواند به اين بازگردد كه در نواحى عميق اقيانوس كربنات كلسيم ناچيزى وجود داشته و بنابراين ميكروب ها قادر به تشكيل پوسته آهكى براى خود نمى باشند. هاگز در اين باره مى گويد: «همچنانكه به قسمت هاى عميق و عميق تر اقيانوس وارد مى شويم به تدريج به ناحيه اى مى رسيم كه نقطه تحمل كلسيم ناميده مى شود. پائين تر از اين ناحيه شما مى توانيد شاهد «فورامينيفرا»هاى با پوسته نرم باشيد.»به اعتقاد پژوهشگران «فورامينيفرا»هاى با پوسته نرم تنها در گل ولاى «دره ماريانا» قادر به ادامه زندگى هستند و علت اين مسئله نيز اين است كه «فورامينيفرا»ها از دسته موجودات نادرى هستند كه قادرند فشار زياد آب در اين ناحيه را تحمل كنند. با توجه به زمان تشكيل دره هاى اقيانوس آرام و حيات غالب در آن زمان نيز بايد گفت كه عده اى از زمين شناسان معتقدند كه اين دره ها در حدود ۶ تا ۹ ميليون سال قبل، درست زمانى كه گونه هاى كمتر مقاوم اكوسيستم در نتيجه فشارهاى محيطى از پاى در آمده و از بين رفتند، تشكيل شده اند.

مايكل هاپكين
ترجمه: زينب همتى

پنجشنبه، بهمن ۲۹، ۱۳۸۳

کمک سونامی به کشف يک شهر باستانی در هند

ماهابالی پورام

سه قطعه از آثار باستانی از جمله یک مجسمه شیر گرانیتی پس از پایین رفتن خط ساحلی در جریان زلزله دریایی سال پیش کشف شده اند

باستان شناسان احتمال می دهند سونامی مرگبار سال گذشته در اقيانوس هند، یک بندر باستانی را در جنوب هند آشکار کرده باشد.

آنها می گویند که پس از وقوع سونامی، بقایای سنگی یک شهر باستانی را در حوالی معبد معروف ماهابالی پورام در ایالت تامیل نادو کشف کرده اند.

باستان شناسان معتقدند این "سازه ها" احتمالا بقایای یک بندر قدیمی و پررونق است که معبد 1200ساله ماهابالی پورام را در خود جا داده بود.

سه قطعه از این بقایا از جمله یک مجسمه شیر گرانیتی پس از عقب نشستن خط ساحلی در جریان زلزله دریایی سال پیش کشف شده است.

باستان شناسان می گویند قدمت این قطعه سنگها به قرن هفتم بازمی گردد و تقریبا 180 سانتی متر ارتفاع دارند.

روی این سنگها حکاکی های ظریفی دیده می شود که مشابه آثار موجود در معبد ماهابالی پورام است.

این معبد که در فهرست اماکن میراث جهانی یونسکو ثبت شده، دربرگیرنده نمونه های اولیه معماری تامیلی است که قدمتش به قرن هفتم میلادی بازمی گردد.

گفتنی است پس از زلزله بم در ایران نیز که جان 26 هزار نفر را گرفت، جابجایی زمین به باستان شناسان کمک کرد به چند کشف مهم نایل شوند.

یکی از آن موارد به آنها کمک کرد که متوجه شوند قدمت شهر تاریخی بم چند صد سال بیشتر از برآورد قبلی است.

دوشنبه، بهمن ۲۶، ۱۳۸۳

رمزگشايى از قرص غبار نسر واقع

نجوم، بهدخت عرفانيان: يافته هاى تازه اخترفيزيكى نشان مى دهند قرص غبار پيرامون ستاره جوان و نزديك به خورشيد نسر واقع در دوران اخير شكل گرفته است. نسر واقع پنجمين ستاره پرنور آسمان شب است كه ۲۵ سال نورى با ما فاصله دارد و در صورت فلكى شلياق قرار گرفته است. اين ستاره جوان به دليل فاصله كمى كه با ما دارد، فرصت خوبى را براى بررسى دقيق ابر غبار پيرامونش به ستاره شناسان داده است. با مشاهداتى كه ماهواره فضايى مادون قرمز IRAS در سال ۱۹۸۴ از اين ستاره انجام داده بود، رد ذراتى از غبار در اطراف آن آشكار شد. ولى اكنون ستاره شناسان با استفاده از تلسكوپ فضايى مادون قرمز اسپيتزر به اين نكته پى برده اند كه قرص غبارى كه نسر واقع را احاطه كرده، از تصور قبلى آنها بزرگ تر است و قطرى برابر با ۸۱۵ واحد نجومى (هر واحد نجومى فاصله متوسط زمين از خورشيد) دارد و همچنين احتمال مى دهند كه اين قرص غبار، بر اثر برخورد اجرامى كه تقريباً هم اندازه پلوتون (قطر حدود ۲۵۰۰ كيلومتر) بوده اند به وجود آمده است. بزرگى ذراتى كه اين قرص غبار را تشكيل داده اند، فقط چند ميكرون است، يعنى صد بار كوچك تر از يك دانه شن! اين ذرات ريز غبار كه در صورت متراكم شدن جرمى معادل فقط يك سوم جرم ماه را تشكيل مى دهند در يك بازه زمانى كوتاهتر از هزار سال به فضاى بيرونى تر منظومه پرتاب مى شوند. چنين جرمى از ذرات كه با سرعت زياد در حال پراكنده شدن هستند بر سرعت بالاى توليد غبار در آن محدوده دلالت مى كند. به نظر نمى رسد كه زمان زيادى از عمر اين صفحه غبار گذشته باشد زيرا اگر اين طور باشد بايد يك منبع نامحتمل از مواد سياره ساز در آن محدوده وجود مى داشت تا آن را در طول عمر ۳۵۰ ميليون ساله ستاره حفظ كرده باشد. به عنوان مثال شايد برخورد ميان خرده سياره هاى غول پيكر پشت سرهم، قرص غبار را انباشته مى كند.

شنبه، بهمن ۱۷، ۱۳۸۳

«آيينه پيش‌گو» ساخته شد

دانشمندان موفق به ساخت يك آيينه پيشرفته شده‌اند كه نه تنها تصوير فرد را نشان مي‌دهد بلكه مي‌تواند نشان دهد كه چهره فرد در صورتي كه رژيم غذايي نامناسبي داشته باشد و ورزش هم نكند در پنج سال آينده چگونه خواهد شد.
به گزارش سرويس بين‌الملل ايسنا، اين آيينه يك صفحه نمايش كريستال مايع مسطح (LCD) تلويزيوني است كه با يك مجموعه دوربين و يك رايانه قدرتمند پردازشگر تصويري مرتبط است.
در ابتدا اين سيستم فقط شبيه يك آيينه پيشرفته عمل مي‌كند كه در آن تصوير گرفته شده توسط يك دوربين بي‌سيمي در مقابل شما به نمايش در مي‌آيد.
اما اين فقط آغاز كار است. هدف اصلي اين سيستم مجسم كردن يك تصوير رايانه‌يي از تاثيرات ناپرهيزي فراوان بر روي چهره با فشار يك دكمه است.
بدين منظور رايانه شرح حالي از زندگي شما را با استفاده از شبكه‌اي از دوربين‌هايي با حساسيت بالا كه در اطراف منزل جاسازي شده‌اند، تهيه مي‌كند.
اين دوربين‌هاي شبكه‌يي تصاويري از فعاليت‌هاي روزانه شما را به رايانه مجهز به نرم افزاري مي‌فرستد كه اين نرم افزار مي‌تواند الگوهاي مختلف رفتاري را شناسايي كند.
اگر رايانه احساس ‌كند كه شما بيش از اندازه غذا مي‌خوريد محاسبه خواهد كرد كه چند پوند به تصوير فردي كه مقابل آيينه ايستاده است، اضافه كند.

المپياد «نجوم» ملي شد

با تصويب باشگاه دانش پژوهان جوان، المپياد علمي نجوم به المپيادهاي دانش‌آموزي كشور افزوده شد.
شاهين جعفرزاده، مسئول بخش نجوم سازمان ملي پرورش استعدادهاي درخشان با اشاره به تصويب نهايي طرح برگزاري المپياد ملي نجوم در هيات امناي باشگاه دانش پژوهان جوان به خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) گفت: آيين نامه و برنامه برگزاري اين المپياد در باشگاه در حال تدوين است كه با نهايي شدن آنها بخشنامه مربوط به نحوه برگزاري و منابع و سرفصل‌هاي المپياد نجوم طي روزهاي آينده به ادارات آموزش و پرورش ابلاغ خواهد شد.
جعفرزاده درباره زمان بندي برگزاري نخستين المپياد ملي نجوم گفت: آزمون مرحله اول اين المپياد احتمالا اواخر فروردين ماه و مرحله دوم آن نيمه دوم ارديبهشت ماه 84 برگزار مي‌شود و برگزيدگان اين آزمون پس از طي دوره تابستاني اوايل مهرماه به دهمين المپياد بين‌المللي نجوم اعزام مي‌شوند.
وي با اشاره به اينكه با توجه به عدم برگزاري مسابقات ملي انتخابي تيم المپياد نجوم در ايران و براساس ضوابط المپياد بين‌المللي نجوم، سازمان ملي پرورش استعدادهاي درخشان (سمپاد) در دو دوره اخير اين المپياد تيمي از دانش‌آموزان برگزيده دبيرستان‌هاي اين سازمان را به مسابقات جهاني اعزام كرده است، برگزاري المپياد ملي نجوم در ايران را گامي موثر در جهت توسعه دانش نجوم در دبيرستانهاي سراسر كشور ارزيابي كرد.
سرپرست تيم المپياد نجوم سمپاد در پاسخ به اين كه با توجه به عدم تدريس نجوم در دبيرستانهاي كشور برگزاري اين المپياد دانش آموزي به صورت سراسري تا چه حد نتيجه بخش خواهد بود، اظهار داشت: چند سال پيش المپياد ملي كامپيوتر در شرايطي مشابه در سطح دبيرستانهاي كشور برگزار شد كه با استقبال خوب دانش آموزان و دبيران و مسئوولان آموزش و پرورش همراه بود و به افزايش توجه مدارس به رشته كامپيوتر منجر شد كه به نظر مي‌رسد برگزاري المپياد نجوم هم بتواند بهانه‌اي براي توجه مدارس به علم نجوم باشد و چه بسا برخي مدارس نسبت به ارائه دوره‌هاي فوق‌برنامه نجوم نيز اقدام كنند.
وي درباره ميزان استقبال دانش آموزان از برگزاري المپياد ملي نجوم گفت: به هر حال وقتي مساله المپياد و رقابت مطرح مي‌شود، بسياري از دانش آموزاني كه شايد اطلاعات زيادي درباره نجوم نداشته باشند در آن شركت مي‌كنند همچنان كه در مسابقات انتخابي تيم المپياد نجوم سمپاد كه سال گذشته در سطح 92 مركز استعدادهاي درخشان برگزار شد، سه هزار و 400 نفر از دانش‌اموزان كه بسياري از آنها اطلاع چنداني هم درباره نجوم نداشتند، شركت كردند.
عضو شاخه آماتوري انجمن نجوم ايران در عين حال خاطرنشان كرد: حدود سه تا چهار هزار دانش آموز دختر و پسر در زمينه نجوم آماتوري فعاليت دارند كه مطمئنا از حضور در نخستين المپياد ملي نجوم استقبال مي‌كنند.

چهارشنبه، بهمن ۱۴، ۱۳۸۳

کشف بيماری جنون گاوی در بز

'بی اس ای' که عموما بيماری جنون گاوی خوانده می شود، برای نخستين بار به طور طبيعی از گاو به حيوان ديگری در طبيعت منتقل شده است.

کميسيون اروپا تاييد کرده است که اين بيماری که بافت های مغز را از بين می برد برای نخستين بار در بز شناسايی شده است.

ابتدا تصور می شد اين حيوان به بيماری مشابهی موسوم به "اسکريپی" مبتلا شده است، اما آزمايش های اوليه نشان داد که اين حيوان ممکن است "بی اس ای" گرفته باشد.بز

دانشمندان برای تاييد اين موضوع مجبور شدند بافت های مغز اين بز را به موش تزريق و دو سال صبر کنند تا معلوم شود آيا موش نيز به "بی اس ای" مبتلا می شود يا خير.

کميسيون اروپا اکنون تاييد کرده است که "بی اس ای" از گاو به بز سرايت می کند و اين نخستين بار است که اين بيماری به طور طبيعی به گونه ديگری منتقل شده است.

"اداره ايمنی مواد غذايی" اروپا سرگرم بررسی هرگونه خطری است که ممکن است انسان را تهديد کند و می گويد بعيد است شير بز و ساير محصولات شيری که از حيوانات سالم تهيه شده باشد خطری را متوجه انسان کند.

اين واقعيت که تاکنون تنها يک مورد بيماری جنون گاوی در بز شناسايی شده است نشان می دهد که "بی اس ای" ميان بزها شايع نيست و همچنين مويد اين مساله است که دانش ما از اين بيماری چقدر محدود است.

جزئيات بيشتر درباره اين مورد قرار است به زودی در يک نشريه علمی منتشر شود.

کميسيون اروپا برنامه ای را برای نظارت دقيق بر بزها در سراسر قاره، به خصوص در کشورهايی که اين بيماری گاوها را مبتلا کرده، اعلام کرده است.

عامل انقراض حيات در250 ميليون سال پيش فوران آتشفشان در منطقه «سيبري» بود

دانشمندان با بررسي لايه هاي رسوبي و سنگواره هاي بازمانده از انقراض جمعي گونه‌هاي حيات در 250 ميليون سال پيش به اكتشافات تازه‌اي دست يافتند.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، تا چندي چنين تصور مي شد كه برخورد يك دنباله‌دار يا سيارك، در حدود 250 ميليون سال پيش، موجب نابودي گسترده جانداران قديمي شده است.

اما بررسي هاي اخير يك گروه تحقيقاتي به سرپرستي دانشگاه واشنگتن اين فرض را رد مي كنند. آنها هيچ نشاني از چنين برخوردي پيدا نكرده اند و دليل اين انقراض نسل را فعاليت‌هاي آتشفشاني و در نتيجه، افزايش گازهاي گلخانه‌يي كه موجب گرم شدن زمين شدند، مي دانند.

حيات زمين از ابتداي شكل‌گيري تاكنون بارها دستخوش تغييرات طبيعي شده است. گونه‌هاي بسياري از بين رفته و شرايط را براي پديد آمدن گونه هاي جديد و گاهي تكامل يافته‌تري آماده كردند. در اين ميان برخورد سيارك ها و يا دنباله دارها، خطري است كه در طول تاريخ چندين بار زندگي جانداران را تهديد كرده است. از آن جمله شايد بتوان برخورد سياركي بزرگ در 65 ميليون سال پيش را مثال زد. سياركي احتمالا به قطر 6 تا 15 كيلومتر كه به هنگام برخورد، بيشتر قسمت هاي آن متلاشي شد و پوششي متراكم از غبار درجو ايجاد كرد. اين پوشش به مدت چند سال جلو رسيدن نور خورشيد به سطح زمين را گرفت و موجب نابودي بيشتر خزندگان و به خصوص دايناسورها شد.

تصور مي‌شود سه چهارم گونه‌هاي حيات در آن زمان از بين رفته اند.

به گزارش ايسنا، بزرگترين بحران در تاريخ حيات زمين در مرز بين دوره هاي «پرميان» و «ترياس» رخ داد. در آن دوران 90 در صد از جانداران دريايي و حدود سه چهارم گياهان و جانوراني كه در خشكي زندگي مي كردند از بين رفتند. چهره خشكي ها نيز بسيار تفاوت داشت. تمام قاره ها به صورت خشكي واحد بسيار بزرگي بودند كه «پانگئا» (همه خشكيها) نام دارد.

براساس شواهد شيميايي و زمين شناسي جديدي كه محققان دانشگاه واشنگتن به دست آورده‌اند، انقراض گياهان و جانداراني كه در خشكي زندگي مي كردند هم زمان با نابودي جانداران دريايي و احتمالا به دلايلي يكسان از جمله گرماي بسيار شديد و كمبود اكسيژن رخ داده است.

اين گروه، بيشتر تحقيقات خود را در حوضه رود «كارو» در افريقاي جنوبي انجام دادند و سنگواره‌هاي مهره داران دوره‌هاي «پرميان» و «ترياس» اين منطقه را بررسي كردند. آنها با استفاده از شواهد شيميايي، زيستي و مغناطيسي كه به دست آورده بودند، توانستند لايه‌هاي رسوبي «كارو» را با لايه‌هاي مشابهي درچين ارتباط دهند. تحقيقات قبلي نشان مي‌دهند كه لايه‌هاي رسوبي در چين مربوط به انقراض جانداران دريايي در پايان دوره «پرميان» هستند. آنها در مدت هفت سال از بالاترين لايه هاي رسوبي ته نشين شده «كارو»، 126 جمجمه خزندگان و دوزيستان آن دوران را پيدا كردند.

به گزارش ايسنا، در اين سنگواره‌ها دو نوع الگوي انقراض مشخص بود. يكي از الگوها نشان دهنده يك انقراض تدريجي است كه 10 ميليون سال تا مرز ميان دوره هاي پرميان و ترياس ادامه داشته است و در ديگري به عكس سرعت انقراض بيشتر بوده و كمتر از پنج ميليون سال طول كشيده است.

محققان اين گروه مي گويند كه در كارو هيچ اثري از برخورد جرمي مانند يك سيارك پيدا نكرده اند و با وجود اينكه جستجوي ويژه اي را هم براي پيدا كردن موادي كه از اين برخورد باقي مانده يا ذراتي كه از دهانه برخوردي به بيرون پرتاب شده باشند، انجام داده اند، اما نتيجه كار منفي بوده است.

همچنين مدارك به دست آمده نشان مي دهند كه تغييرات محيط زيست آن زمان در يك مقياس زماني طولاني ادامه داشته است؛ در صورتي كه تغييرات حاصل از برخورد يك جسم خارجي با زمين ناگهاني و گذراست و حتي اگر برخوردي هم رخ داده، علت اصلي انقراض نبوده است.

تغييرات محيط زيست آن زمان هم كه در واقع گرم شدن شديد و تدريجي زمين بوده، بر اثر فعاليت‌هاي آتشفشاني مداوم كوهها در منطقه‌اي كه اكنون بخشي از سيبري است به وجود آمده است.

به گزارش ايسنا از نجوم، با ادامه فعاليت‌هاي آتشفشاني و گرم شدن زمين، منابع وسيع متان يخ زده در كف اقيانوس ها آزاد شده و به روند گرم شدن زمين بر اثر افزايش گازهاي گل خانه‌يي كمك كردند. از طرف ديگر با شروع گرما، گونه هاي مختلف جانوري به تدريج منقرض شدند تا اينكه شرايط در آستانه وضعيت بحراني قرار گرفت و اكثر گونه‌ها ديگر تاب نياوردند و نابود شدند.

در آن دوران اكسيژن جو به شدت كاهش يافت. مقدار اكسيژن به طور متوسط 21 درصد است. در صورتي كه شواهد نشان مي دهند كه در آن زمان اين مقدار به 16 درصد رسيد. درست مانند تنفس در ارتفاع حدود 4200 متري. بدين ترتيب مناطقي كه از سطح دريا ارتفاع زياد و يا متوسطي داشتند، غير قابل سكونت شدند. يعني بيش از نصف خشكي ها برهوتي بي‌جان شدند و تنها مناطق كم ارتفاع براي ادامه زندگي مناسب بودند. به اين صورت شرايط زندگي بار ديگر عوض شد و فقط گونه هايي كه خود را سازگار كردند ، باقي ماندند.

تصفيه هواي ساختمان‌ها با کمک فناوري‌نانو

شركت Nanotwin با ساخت دستگاهي با استفاده از نوعي ‌نانوذره‌هاي فوتوکاتاليستي به نام NanoBreeze براي پاك‌سازي و تصفية هواي درون اتاق‌ها فعاليت مي ‌کند.


به گزارش آژانس خبرنگاران تكنولوژي ايران _ ايتكا هواي داخل خانه‌ها و ساختمان‌ها مي ‌تواند بسيار بيشتر از هواي بيرون ساختمان‌ها آلوده ‌باشد و از آن‌جا که مردم تقريباً 90% زمان خود را درون خانه به سر مي‌برند، احتمال به‌خطرافتادن سلامت افراد در هواي آلوده داخل ساختمان‌ها بيشتر از بيرون است. طبق اين گزارش آلودگي هواي داخل ساختمان‌ها خطري است كه بايد چاره‌اي براي آن انديشيد.
اين دستگاه گازهاي مضر ناشي از سوخت يا دود توتون، ذرات آلرژي‌زا، بوي كپك‌زدگي يا ماندگي و دود پلاستيك‌ها، رنگ‌ها (روغن‌ها)، عطرها و تميزكننده‌ها را تجزيه مي‌كند. اين محصول مواد شيميايي آلي فرار[1] (VOCs) و آئروسل‌هاي ‌‌زيستي را اکسيد مي ‌کند.
VOCs به صورت گاز از جامدات و مايعات خاصي بيرون مي‌زنند و براي سلامتي بسيار خطرناک مي ‌باشند. غلظت VOCs در داخل خانه‌ها مي‌تواند تا ده مرتبه بيشتر از بيرون خانه باشد. آئروسل‌هاي ‌‌زيستي نيز پودرهاي ميكروسكوپي، يا قطره‌هاي كوچك زيستي معلق در هوا مي ‌باشند. آئروسل‌ها غالباً شامل كپك‌ها، باكتري‌ها، ويروس‌ها و گرده‌هاي گياهان مي ‌باشند.
بلور‌هاي اكسيد تيتانيوم نيمه‌رسانا كه فقط 40 نانومتر اندازه دارند، به وسيلة فوتون‌هاي ماوراء بنفش شارژ و راديكال‌هاي آزاد توليد مي‌كنند كه آلودگي‌هاي آلي را به دي‌اكسيد كربن و آب تبديل مي‌كند. اين فرآيند تحت عنوان اكسيداسيون با فوتوكاتاليزورها شناخته شده است.
اين دستگاه هيچ فيلتري براي جايگزيني يا صفحات جمع‌كننده براي تميزكردن ندارد و اوزون نيز توليد نمي‌كند. فيلترهاي [2]HEPA آلودگي ‌ها را به دام انداخته و نمي ‌توانند آنها را اکسيد کنند. فيلترها کلا ً نياز به جايگزيني دارند كه هزينة زيادي را به‌بار مي ‌آورند.
تصفيه‌كننده‌هاي الكترونيكي هوا نيز شامل يونيزه‌کننده‌ها و توليدکننده اوزون مي ‌باشند. يونيزه‌کننده‌ها غبارها را باردار کرده که در سطح اتاق‌ها يا روي صفحات فلزي جمع‌ مي‌شوند و غالباً نياز به تميزكردن دارند. اين يونيزه‌کننده‌ها نمي‌توانند گازها يا بوها را برطرف كنند و ممكن است اوزون نيز توليد كنند. قدرت اکسيد کنندگي اوزون به اندازه قدرت اکسيدکنندگي فوتوکاتاليست‌هاي اکسيد تيتانيم نمي ‌باشد و سمي بوده و مي‌تواند تنگي نفس را حادتر كند.
NanoBreeze هيچ ماده مخاطره‌آميزي براي پوست و چشم توليد نمي‌كند. تصفيه‌كننده‌هايي که از نور ماوراءبنفش استفاده مي ‌کنند، از پرتوهاي ماوراء‌بنفش نوع C براي كشتن ميكروب‌ها با نابودكردن DNA آنها استفاده مي‌كنند که اين پرتوها براي تمام موجودات زنده خطرناك مي ‌باشند. در صورتي که NanoBreeze از لوله‌هاي نوري ماوراء‌بنفش A استفاده مي ‌کند. سطح بيروني اين لوله‌ها از يک لايه نازک فوتوکاتاليستي اکسيدتيتانيم پوشانده شده است، که همه نور ماوراء‌بنفش را جذب مي ‌کند.

در بين 162 كشور جهان ايران در جايگاه پنجاهم علم و فناوري جهان قرار دارد

براساس آخرين آمار، ايران در بين ‌١٦٢ كشور جهان از لحاظ جايگاه علم و فناوري با ضريب ‌٢٦/٠ درصد در مرتبه پنجاهم قراردارد.
به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، شاخص دستيابي به فناوري در كشورهاي پيشرفته بين ‌٥١/٠ درصد تا ‌٧٤/٠ درصد است كه بر اين اساس، ايران جزو كشورهاي اقتباس كننده پوياي فناوري و هم‌تراز كشورهايي نظير پرو، تونس، مصر، اندونزي، هند و برزيل است.
اين گزارش با تاكيد بر اينكه كشورهاي پيشرفته امروزي آموزش‌هاي ساده در سطوح ابتداي و متوسطه را پشت سر گذاشته، شكاف آموزش ميان زن و مرد را از بين برده‌اند، آورده است: در يك دهه اخير در ايران شكاف ميان آموزش زنان و مردان به نحو غيرقابل تصوري كاهش يافته و در آينده اين موضوع در توسعه علم و فناوري در اقتصاد ايران نقش مثبتي ايفا خواهد كرد.
دولت بايد در صرف هزينه‌هاي آموزشي و تحقيقاتي، سرمايه‌گذاري‌هاي مكفي را انجام و سياست لازم براي تشويق بخش خصوصي در راستاي به كارگيري تحقيقات را در سرلوحه فعاليت‌هاي خود قرار دهد.
براساس اعلام سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور، بازارگرا شدن توليدات علمي و محتوي فعاليت‌هاي پژوهشي به سمت تحقيقاتي كاربردي در سطوح مختلف اقتصادي به ويژه بخش‌هاي صنعتي، كشاورزي و خدمات در اين گزارش داراي اهميت قابل توجهي عنوان شده است.

رگ مصنوعي با قابليت پيشگيري از لخته شدن خون ساخته شد

محققان دانشگاه «رايس» در «هوستون» موفق به شناسايي پلاستيكي شده‌اند كه اكسيد نيتريك آزاد مي‌كند و مي‌توان از آن براي ساخت رگهاي مصنوعي كه هرگز خون در مسير آن لخته نمي‌شود، استفاده كرد.

به گزارش سرويس بين‌الملل ايسنا، از لوله‌هاي پلاستيكي معمولا براي جايگزيني رگ‌هاي خوني در جراحي باي‌پس عروق - كرونري استفاده مي‌شود اما اگر عرض اين لوله‌ها كوچكتر از 6 ميلي متر باشد اغلب در اثر تجمع سلو‌ل‌هاي خوني، لخته‌هايي ايجاد مي‌شود.

اگر اين لخته‌ها آزاد شوند مي‌توانند به مغز و ساير اعضا آسيب برسانند. اكسيد نيتريك از تشكيل اين لخته‌ها جلوگيري مي‌كند.

محققان از پلاستيكي از جنس پلي اورتان براي اين منظور استفاده مي‌كنند كه در تركيب با آب، اكسيد نيتريك آزاد مي‌كند.

اين فرايند طي دو روز اول بيشتر بوده و با گذشت زمان به تدريج كندتر مي‌شود.