دندانپزشكان ماقبل تاريخ

كر تان
ترجمه: فرشيد كريمى

اگر از رفتن به مطب دندانپزشك وحشت داريد بايد خوشحال باشيد كه انسان عصر حجر نبوده ايد.
طبق جديدترين شواهد ديرين شناختى حدود هشت هزار سال قبل از توليد نووكايين (كه يك نوع داروى بى حسى موضعى است) و هفت هزار و سيصد سال قبل از استفاده از ويسكى براى آرام كردن درد، دندانپزشكان با استفاده از مته هاى تراشيده شده از سنگ سوراخ هايى را در دندان بيماران خود ايجاد مى كردند. ديرين شناسان يازده دندان را در اسكلت هاى چهار زن، دو مرد و سه فرد ديگر كه جنسيت آنها مشخص نيست در قبرستانى باستانى در پاكستان كشف كردند كه نشان مى دهد اين افراد تحت اين درمان دردآور قرار گرفته بودند.
• زندگى بعد از درد
تمامى اين دندان ها بعد از ايجاد سوراخ ها تا حدودى سائيده شده اند كه تائيدكننده اين واقعيت است كه تراش اين دندان ها در زمانى انجام شده است كه بيماران هنوز زنده بودند. «روبرتو ماچيرلى» از دانشگاه Poitiers فرانسه كه سرپرستى اين تحقيق را بر عهده دارد، مى گويد: «بعيد است كه اين سوراخ ها براى مقاصد زيبايى تراشيده شده باشند زيرا تمامى دندان هاى تراشيده شده اولين و دومين آسياهايى بودند كه در قسمت عقب و عمق دهان قرار داشتند.» محققين بر اين تصور هستند كه ممكن است ايجاد اين سوراخ ها براى آرام كردن درد صورت گرفته باشد زيرا چهار عدد از دندان ها نشانه هايى از پوسيدگى و فك حداقل يكى از افراد علائمى از عفونت گسترده را نشان مى دهند. يكى از اين افراد بدشانس سه عدد از دندان هايش تراشيده شده بود و يكى ديگر از آنها دندانى داشت كه دو بار تحت تراش قرار گرفته بود. به اعتقاد دانشمندان اين روش باعث درد زيادى در بيمار مى شده است. سوراخ هاى تراشيده شده از يك تا سه ميلى متر قطر و حدود ۵/۰ تا ۵/۳ ميلى متر عمق داشتند.
• يك دقيقه شكنجه
اين محققين يك مته كه بخش حفركننده آن از جنس چخماق بود را بازسازى كرده و در ادامه دريافتند كه با استفاده از آن مى توان در عرض كمتر از يك دقيقه سوراخ هايى مشابه انواعى كه در فسيل هاى كشف شده ديده مى شود را ايجاد كرد. به گفته «ماچيرلى»: «اما حتى با استفاده از داروى بيهوشى، اين كار تبديل به يك درمان يك دقيقه اى مى شد كه بسيار طولانى به نظر مى رسيد.» وى به پايگاه اينترنتى LiveScience گفت: «عمق و ميزان تراش دندان باعث درد وحشتناكى مى شد. اين افراد تنها تا حدودى مى توانستند درد حاصل از تراش دندان را تحمل كنند.» سر مته هايى از جنس چخماق به همراه مهره هاى ساخته شده از استخوان، صدف، فيروزه و مواد ديگر در محل خاكبردارى يافت شده است. محققين بر اين باورند كه دندانپزشكان اوليه مهارت هاى خود را از كسانى ياد مى گرفتند كه در ساخت مهره ها مهارت داشتند. جزئيات اين يافته ها در شماره ۱۷ فروردين ۱۳۸۵ مجله Nature به چاپ رسيده است.
LiveScience.com,Apr.2006
روزنامه شرق