دوشنبه، اسفند ۰۳، ۱۳۸۳

كشف حيات در عميق ترين نقطه اقيانوس (ميكروبى از جنس آهك)

محل زندگى آنها هزاران متر پائين تر از سطح درياست. نقطه اى بسيار پائين تر از عميق ترين دره اقيانوس آرام، يعنى در پرت ترين نقطه جهان.
اين موجودات ميكروسكوپى كه «فورامينيفرا» (foraminifera) ناميده مى شوند در گل ولاى كف «كلنگر ديپ» (Challenger Deep) در «دره ماريانا» زندگى مى كنند. دره ماريانا عميق ترين نقطه اقيانوس آرام و در واقع عميق ترين نقطه زمين محسوب مى شود. اين دره در عمق ۱۱ كيلومترى اقيانوس آرام، در شمال گينه نو و در نزديكى مجمع الجزاير مارياناى ژاپن قرار دارد.090057.jpg عميق ترين نقطه اين دره به «كلنگر ديپ» معروف است. فشار آب در اين منطقه بسيار زياد، خردكننده و در حدود هزار و ۱۰۰ اتمسفر است، هزار و ۹۰ بار بيشتر از فشارى كه در سطح اقيانوس ديده مى شود.يك تيم تحقيقاتى به سرپرستى هيروشى كيتازاتو (H.Kitazato) از آژانس علوم و تكنولوژى دريايى-زمينى «يوكوزوكا»ى ژاپن با استفاده از زيردريايى «كايكو» نمونه هايى از رسوبات دره ماريانا را جمع آورى كردند. اين زيردريايى كه از راه دور كنترل شده و قادر بود تا اعماق بسيار زياد اقيانوس هم به پيش برود نخستين سفر اكتشافى خود به دره ماريانا را در سال ۱۹۹۵ انجام داد. اين زيردريايى طى سفرى كه در سال ۲۰۰۳ به اعماق اقيانوس داشت، ناپديد شده و تاكنون نيز اثرى از آن پيدا نشده است.تيم تحقيقاتى «كيتازاتو» پس از بررسى نمونه هاى جمع آورى شده توسط اين زيردريايى موفق به شناسايى تعداد زيادى باكترى و ۴۳۲ «فورامينيفرا»ى زنده شدند. اندازه اين موجودات در حدود چندين ميكرومتر بوده و مى توان صدها «فورامينيفرا» را در نوك يك سوزن جاى داد. غالب «فورامينيفرا»ها داراى پوسته نرمى هستند، كروى شكل يا سوزنى شكل بوده و رنگ آنها نيز قهوه اى مى باشد. شرح كامل اين تحقيقات و كشفيات صورت گرفته توسط اين تيم تحقيقاتى در مجله ساينس آمده است.
•از دست دادن پوسته به گفته آلن هاگز (Hughes.A) كه در مركز اقيانوس شناسى ساوتمپتون انگلستان مشغول فعاليت است: «فورامينيفرا»ها فراوان ترين حيات اقيانوسى بعد از ميكروب ها محسوب مى شوند. تعدادى از آنها داراى پوسته هايى هستند كه از جنس كربنات كلسيم است.اما اين پوسته ها در «فورامينيفرا»هاى يافت شده در «كلنگر ديپ» ديده نمى شوند. در مقابل، ۸۵ درصد دستاورد پژوهشگران را موجوداتى تشكيل مى دهند كه داراى پوسته نرمى بوده و «آلوگروميدس» (Allogromiids) ناميده مى شوند. اين موجودات تنها ۵ تا ۲۰ درصد از جمعيت «فورامينيفرا»هاى نزديك سطح اقيانوس را تشكيل مى دهند.دليل اين مسئله مى تواند به اين بازگردد كه در نواحى عميق اقيانوس كربنات كلسيم ناچيزى وجود داشته و بنابراين ميكروب ها قادر به تشكيل پوسته آهكى براى خود نمى باشند. هاگز در اين باره مى گويد: «همچنانكه به قسمت هاى عميق و عميق تر اقيانوس وارد مى شويم به تدريج به ناحيه اى مى رسيم كه نقطه تحمل كلسيم ناميده مى شود. پائين تر از اين ناحيه شما مى توانيد شاهد «فورامينيفرا»هاى با پوسته نرم باشيد.»به اعتقاد پژوهشگران «فورامينيفرا»هاى با پوسته نرم تنها در گل ولاى «دره ماريانا» قادر به ادامه زندگى هستند و علت اين مسئله نيز اين است كه «فورامينيفرا»ها از دسته موجودات نادرى هستند كه قادرند فشار زياد آب در اين ناحيه را تحمل كنند. با توجه به زمان تشكيل دره هاى اقيانوس آرام و حيات غالب در آن زمان نيز بايد گفت كه عده اى از زمين شناسان معتقدند كه اين دره ها در حدود ۶ تا ۹ ميليون سال قبل، درست زمانى كه گونه هاى كمتر مقاوم اكوسيستم در نتيجه فشارهاى محيطى از پاى در آمده و از بين رفتند، تشكيل شده اند.

مايكل هاپكين
ترجمه: زينب همتى

هیچ نظری موجود نیست: