در زمان آسيب ديدگي مچ پا بايد از دويدن سريع، پريدن و انجام ورزشهاي بسکتبال و تنيس تا هنگام بهبودگي کامل اجتناب شود.
ذبيحالله برجسته اظهار داشت: مچ پا يک مفصل دو لولايي است که امکان خم شدن به بالا و پايين و چرخش به داخل يا خارج پا را فراهم و توسط شبکهاي ليگاماني در دو طرف نگه داشته ميشود که جهت عملکرد طبيعي، مچ پا بايد با اندام تحتاني هم راستا بوده و از عناصر ليگاماني و تاندونهاي انعطاف پذير برخوردار باشد.
وي در خصوص وضعيتهاي پاتولوژيک مچ پا تصريح کرد: شايعترين وضعيت آسيب ديدگي مچ پا، پيچ خوردگي مچ پا به سمت داخل مي باشد که سبب درد و ورم در قسمت خارج پا مي شود، درد زيرمچ پا که اغلب نشانگر التهاب فاسياي کف پايي و از بين رفتن قوس طولي کف پا (کف پاي صاف) ميباشد از ديگر وضعيت آسيب ديدگي اين قسمت از بدن است.
برجسته اضافه کرد: تاندونيت (التهاب و درد تاندون عضلات) که غالبا تاندون آشيل در پشت پا را متاثر ميکند، آرتريت و التهاب مفصل که عمدتا به دنبال يک آسيب قبلي نظير شکستگي، در رفتگي و غيره ايجاد ميشود از ديگر وضعيتها در اين خصوص است.
وي گفت: در مرحله حاد تاندونيت و پيچ خوردگيها و گاهي آرتريت، درمان اوليه جهت کنترل درد و تورم و کاهش شدت ضايعه، استفاده از يخ (کيسه يخ يا حوله سرد) ميباشد که يخ را در جلو و طرفين مفلصل مچ پا بطور متوسط 7 تا 15 دقيقه قرار ميدهيم.
اين فيزيوتراپيست اظهار كرد: گرما عمدتا در موارد مزمن و جهت آمادگي موضع درمان براي انجام ورزشهاي تقويت عضلاني و کشش عضلات و بافتهاي چسبيده و همچنين افزايش دامنه حرکتي مفصل کاربرد دارد. گرما سبب افزايش گردش خون موضعي و تسهيل کشش بافتي و حرکت ميشود.
وي عنوان کرد: بانداژ کش اطراف مچ پا با استفاده از اسپلينت مخصوص اين ناحيه جهت محدود كردن حرکات مچ پا و فراهم كردن ثبات مفصل و جلوگيري از افزايش آسيب مفصلي در مراحل حاد و تحت حاد، کاربرد دارد.
برجسته با اشاره به تمرينات کشش تاندون آشيل گفت: اين تمرينات حدود 4 هفته پس از فرونشستن تورم و التهاب مفصل يا تاندون به تدريج آغاز ميشود که قبل از انجام تمرين مچ پا به مدت 15 دقيقه در آب گرم يا به کمک سشوار گرم و سپس تمرينات ورزشي انجام گيرد.
برجسته با اشاره به تمرين کشش تاندون توسط دست بيمار گفت: در حالت نشسته، پاها بايد در حالت مستقيم باشد، قسمت انگشتان پا را توسط يک يا دو دست گرفته و به مدت 5 ثانيه به سمت خود بکشيد تا احساس کشش و درد خفيف در قسمت پشت ساق نماييد. اين تمرين در 5 تا 7 روز اول پس از فاز بهبودي و هر بار 20 مرتبه انجام شود.
وي ابراز عقيده کرد: در تمرين کشش به کمک ديوار، مقابل ديوار ايستاده، دستها کشيده و کف دستها روي سطح ديوار قرار گيرد، پاي مبتلا عقب و کف پا کاملا روي زمين باشد، پاي سالم در جلو با زانوي خم بوده سپس به آرامي روي پاي جلويي خم شويد. به طوري که کل وزن بدن روي پاي جلو بيفتد و کف پاي عقبي کاملا در تماس با زمين باشد؛ در اين حالت بايد احساس کشيدگي در عضلات پشت ساق پاي عقبي احساس و اين حرکت10 الي 15 مرتبه تکرار شود.
وي درباره تمرين سرپنجه ايستادن گفت: با نوک پنجههاي پا روي پله يا بلوکي به ارتفاع 10 سانتيمتر بايستيد. با بلند شدن روي پا پنجه عضلات پشت ساق سفت ميشود و سپس اين عضله را شل نماييد تا پاشنه با زير سطح بلوک يا پله قرار گيرد و عضلات پشت ساق تحت کشش قرار گيرند. اين ورزش را نيز حدود 15 مرتبه تکرار نماييد.
اين فيزيوتراپيست در ادامه با اشاره به ورزشهاي ايزومتريک جهت تقويت عضلات مچ پا تصريح کرد: اين ورزشها پس از بي حرکتي و فاز بهبودي اوليه جهت تقويت مچ پا و پايداري آن استفاده ميشود که عمدتا از باندکشي يا طناب الاستيک براي انجام آن مورد استفاده قرار ميگيرد.
وي افزود: براي حرکت ورزشي تقويت تاندون آشيل يا نوارکشي، در حالت نشسته و پاها مستقيم، نوارکشي در ناحيه کف پا قسمت پنجه پا قرار مي گيرد و در حالي که کف پا در حالت 90 درجه (طبيعي) قرار دارد، بوسيله دست، دو سر ديگر نوارکشي را به سمت بالا مي کشيم و به مدت 5 ثانيه اين حالت را حفظ ميكنيد. اين ورزش در روز 20 بار تکرار ميشود.
وي حرکت بعدي را تقويت عضلات قسمت خارجي ساق و مچ پا توسط نوار کشي ذکر و تاکيد کرد: نوارکشي را که دو سرش را به هم گره زدهايم به صورت دايرهاي دور قسمت خارجي پنجههاي هر دو پا قرار داده و ساق پاها از هم دور ميشوند؛ در حالي که پنجه پاها را بر مدت 5 ثانيه بدون حرکت و در حالت ثابت نگه داشتهايم، اين ورزش 20 بار تکرار ميشود.
برجسته، تمرين آخر را تقويت عضلات قسمت داخلي مچ پا دانست و يادآور شد: نوار لاستيکي دور قسمت داخلي پنجه نزديک شست پا قرار ميگيرد و ساق پا به سمت پاي مقابل کشيده و مچ پا را در حالت ثابت در مقاومت با کشش نگه ميداريم.
اين فيزيوتراپيست در پايان در خصوص محدوديتهاي فعاليتي متذکر شد: فعاليتهايي که فشار زيادي را به تاندونهاي مچ پا اعمال ميکند نظير دويدن سريع، پريدن، پرش روي تور، بالا و پايين رفتن از پلهها با نوک پنجهها، پدال گرفتن مکرر با وسايل نقليه سنگين، ورزشهاي داراي دويدن سريع و توقف (مانند بسکتبال و تنيس) بايد تا زمان بهبودي کامل از انجام آنها پرهيز شود।
ذبيحالله برجسته اظهار داشت: مچ پا يک مفصل دو لولايي است که امکان خم شدن به بالا و پايين و چرخش به داخل يا خارج پا را فراهم و توسط شبکهاي ليگاماني در دو طرف نگه داشته ميشود که جهت عملکرد طبيعي، مچ پا بايد با اندام تحتاني هم راستا بوده و از عناصر ليگاماني و تاندونهاي انعطاف پذير برخوردار باشد.
وي در خصوص وضعيتهاي پاتولوژيک مچ پا تصريح کرد: شايعترين وضعيت آسيب ديدگي مچ پا، پيچ خوردگي مچ پا به سمت داخل مي باشد که سبب درد و ورم در قسمت خارج پا مي شود، درد زيرمچ پا که اغلب نشانگر التهاب فاسياي کف پايي و از بين رفتن قوس طولي کف پا (کف پاي صاف) ميباشد از ديگر وضعيت آسيب ديدگي اين قسمت از بدن است.
برجسته اضافه کرد: تاندونيت (التهاب و درد تاندون عضلات) که غالبا تاندون آشيل در پشت پا را متاثر ميکند، آرتريت و التهاب مفصل که عمدتا به دنبال يک آسيب قبلي نظير شکستگي، در رفتگي و غيره ايجاد ميشود از ديگر وضعيتها در اين خصوص است.
وي گفت: در مرحله حاد تاندونيت و پيچ خوردگيها و گاهي آرتريت، درمان اوليه جهت کنترل درد و تورم و کاهش شدت ضايعه، استفاده از يخ (کيسه يخ يا حوله سرد) ميباشد که يخ را در جلو و طرفين مفلصل مچ پا بطور متوسط 7 تا 15 دقيقه قرار ميدهيم.
اين فيزيوتراپيست اظهار كرد: گرما عمدتا در موارد مزمن و جهت آمادگي موضع درمان براي انجام ورزشهاي تقويت عضلاني و کشش عضلات و بافتهاي چسبيده و همچنين افزايش دامنه حرکتي مفصل کاربرد دارد. گرما سبب افزايش گردش خون موضعي و تسهيل کشش بافتي و حرکت ميشود.
وي عنوان کرد: بانداژ کش اطراف مچ پا با استفاده از اسپلينت مخصوص اين ناحيه جهت محدود كردن حرکات مچ پا و فراهم كردن ثبات مفصل و جلوگيري از افزايش آسيب مفصلي در مراحل حاد و تحت حاد، کاربرد دارد.
برجسته با اشاره به تمرينات کشش تاندون آشيل گفت: اين تمرينات حدود 4 هفته پس از فرونشستن تورم و التهاب مفصل يا تاندون به تدريج آغاز ميشود که قبل از انجام تمرين مچ پا به مدت 15 دقيقه در آب گرم يا به کمک سشوار گرم و سپس تمرينات ورزشي انجام گيرد.
برجسته با اشاره به تمرين کشش تاندون توسط دست بيمار گفت: در حالت نشسته، پاها بايد در حالت مستقيم باشد، قسمت انگشتان پا را توسط يک يا دو دست گرفته و به مدت 5 ثانيه به سمت خود بکشيد تا احساس کشش و درد خفيف در قسمت پشت ساق نماييد. اين تمرين در 5 تا 7 روز اول پس از فاز بهبودي و هر بار 20 مرتبه انجام شود.
وي ابراز عقيده کرد: در تمرين کشش به کمک ديوار، مقابل ديوار ايستاده، دستها کشيده و کف دستها روي سطح ديوار قرار گيرد، پاي مبتلا عقب و کف پا کاملا روي زمين باشد، پاي سالم در جلو با زانوي خم بوده سپس به آرامي روي پاي جلويي خم شويد. به طوري که کل وزن بدن روي پاي جلو بيفتد و کف پاي عقبي کاملا در تماس با زمين باشد؛ در اين حالت بايد احساس کشيدگي در عضلات پشت ساق پاي عقبي احساس و اين حرکت10 الي 15 مرتبه تکرار شود.
وي درباره تمرين سرپنجه ايستادن گفت: با نوک پنجههاي پا روي پله يا بلوکي به ارتفاع 10 سانتيمتر بايستيد. با بلند شدن روي پا پنجه عضلات پشت ساق سفت ميشود و سپس اين عضله را شل نماييد تا پاشنه با زير سطح بلوک يا پله قرار گيرد و عضلات پشت ساق تحت کشش قرار گيرند. اين ورزش را نيز حدود 15 مرتبه تکرار نماييد.
اين فيزيوتراپيست در ادامه با اشاره به ورزشهاي ايزومتريک جهت تقويت عضلات مچ پا تصريح کرد: اين ورزشها پس از بي حرکتي و فاز بهبودي اوليه جهت تقويت مچ پا و پايداري آن استفاده ميشود که عمدتا از باندکشي يا طناب الاستيک براي انجام آن مورد استفاده قرار ميگيرد.
وي افزود: براي حرکت ورزشي تقويت تاندون آشيل يا نوارکشي، در حالت نشسته و پاها مستقيم، نوارکشي در ناحيه کف پا قسمت پنجه پا قرار مي گيرد و در حالي که کف پا در حالت 90 درجه (طبيعي) قرار دارد، بوسيله دست، دو سر ديگر نوارکشي را به سمت بالا مي کشيم و به مدت 5 ثانيه اين حالت را حفظ ميكنيد. اين ورزش در روز 20 بار تکرار ميشود.
وي حرکت بعدي را تقويت عضلات قسمت خارجي ساق و مچ پا توسط نوار کشي ذکر و تاکيد کرد: نوارکشي را که دو سرش را به هم گره زدهايم به صورت دايرهاي دور قسمت خارجي پنجههاي هر دو پا قرار داده و ساق پاها از هم دور ميشوند؛ در حالي که پنجه پاها را بر مدت 5 ثانيه بدون حرکت و در حالت ثابت نگه داشتهايم، اين ورزش 20 بار تکرار ميشود.
برجسته، تمرين آخر را تقويت عضلات قسمت داخلي مچ پا دانست و يادآور شد: نوار لاستيکي دور قسمت داخلي پنجه نزديک شست پا قرار ميگيرد و ساق پا به سمت پاي مقابل کشيده و مچ پا را در حالت ثابت در مقاومت با کشش نگه ميداريم.
اين فيزيوتراپيست در پايان در خصوص محدوديتهاي فعاليتي متذکر شد: فعاليتهايي که فشار زيادي را به تاندونهاي مچ پا اعمال ميکند نظير دويدن سريع، پريدن، پرش روي تور، بالا و پايين رفتن از پلهها با نوک پنجهها، پدال گرفتن مکرر با وسايل نقليه سنگين، ورزشهاي داراي دويدن سريع و توقف (مانند بسکتبال و تنيس) بايد تا زمان بهبودي کامل از انجام آنها پرهيز شود।
منبع : ايران مانيا
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر