وفور عناصر اصلى به وجود آورنده حيات در فضا

ترجمه :فرشيد كريمى

اين فرضيه كه ستاره هاى دنباله دار و شهاب سنگ ها بذر حيات را در كره زمين اوليه پاشيده و زمينه پيدايش حيات را فراهم كرده اند، با تحقيقات اخير در مورد برخى از اين عناصر مهم كه در سرتاسر كيهان سرگردانند قوت مى گيرد. دانشمندان با كمك تلسكوپ فضايى اسپيتزر ناسا كهكشانى را كه ۱۲ ميليون سال نورى از زمين فاصله دارد و مقادير بسيار زيادى هيدروكربن هاى آروماتيك چند حلقه اى حاوى نيتروژن (nitrogen containing polycyclic aromatic hydrocarbons = PANH) كه مولكولى اساسى در تمامى اشكال حيات است، رديابى كرده اند. PANHها همچنين اطلاعات لازم براى DNA و RNA را حمل مى كنند و جزء مهمى از هموگلوبين هستند كه مسئول گردش اكسيژن در بدن است. علاوه بر آن عامل توليد كلروفيل هستند كه مولكول اصلى فرايند فتوسنتز در گياهان و شايد مهمتر از آن تركيبات اصلى كافئين و شكلات است. داف هاچينز (Doug Hudgins) از مركز تحقيقاتى آمز (Ames) و مسئول اصلى اين تحقيق مى گويد: «زمانى تصور مى كردند كه حيات، از انواع تركيبات ابتدايى تا ساختار پيچيده حيات، در كره زمين منشأ گرفته است. ما برخى مولكول هايى را كه از لحاظ بيولوژيكى بسيار جالب توجه هستند كشف كرده ايم كه مى تواند در خارج از محيط كره خاكى ما شكل گرفته و سپس به كره زمين منتقل شوند.» با وجود اينكه برخى تركيب هاى آلى در شهاب سنگ هاى فرود آمده بر سطح زمين كشف شده، اما اين اولين مورد مشاهده مستقيم وجود اجزاى مهم و پيچيده تشكيل دهنده حيات است. تا قبل از اين تصور مى شد كه PANHها در ميان بادهاى ستاره هاى در حال مرگ شكل مى گرفته و سپس در سرتاسر فضاى بين ستاره اى پخش مى شدند. هاچينز اضافه مى كند: «اين مواد عناصر مهم تشكيل حيات را در خود دارند و ما اكنون مى توانيم بگوييم مقدار بسيار زيادى از آنها در فضا وجود دارند. هر زمان كه سياره اى در اطراف وجود داشته، رگبارى از اين عناصر بر روى اين سياره باريدن مى گيرد. اين رگبار قبلاً بر سطح زمين فرود آمده و مى تواند در هر سياره ديگرى بارش كند. هاچينز و همكاران وى با استفاده از تلسكوپ فضايى اسپيتزررگه ها و اثرات شيميايى مشابهى از PANH ها را در كهكشان گردابى M81 مشاهده و اثرات مشابه ولى ناشناخته ديگرى را نيز رديابى كرده اند. PANH ها اولين عناصر بنيانى حيات نيستند كه تاكنون در فضا كشف شده اند. آمينو اسيد ها هم كه از تركيب هاى پروتئين ها هستند، در دم دنباله دارها كشف شدند. شهاب سنگ هايى كه در استراليا و نواحى قطب جنوب فرود آمدند نيز حاوى آمينو اسيدها و PANH ها بوده اند. هاچينز مى گويد: «تمامى اين مشاهدات به اين حقيقت اشاره دارند كه عناصرى كه ما در كيهان مشاهده مى كنيم در فضاى بين سياره اى محفوظ بوده و با موفقيت به سطح سياره ها فرود مى آيند. حتى تعدادى از دانشمندان عقيده دارند كه شهاب سنگ موسوم به «شهاب سنگ مريخى» (Martian Meteorite) كه در قطب جنوب پيدا شد علائمى از باكترى هاى فرازمينى نشان مى دهد و اينكه ممكن است سيارك هاى مملو از قند بذرحيات اوليه را در زمين پاشيده باشند. به رغم اينكه PANH ها به وفور در فضا وجود دارند اما هاچينز مى گويد كه اين موضوع ثابت نمى كند كه حيات در كره زمين منشاء غيرزمينى دارد. اما زمانى كه كه دو احتمال نسبتاً برابر براى يك فرضيه وجود دارد، ساده ترين آن را انتخاب مى كنند. هاچينز اضافه مى كند كه وجود اين عناصر در فضا دليلى بر نقش داشتن آنها در منشاء حيات نيست ولى يك احتمال در فرضيه شكل گيرى حيات است. اين عناصر در زمان آغاز حيات به وفور وجود داشته اند و مى توانستند در ايجاد نخستين شكل از حيات مفيد باشند.»
www.space.com
روزنامه شرق