سه‌شنبه، مهر ۰۳، ۱۳۸۶

چرا بعضي چيزها بوي بد مي‌دهند؟

آيا تاكنون فكر كرده‌ايد كه چرا بعضي چيزها بوي بد مي‌دهند؟ مي‌دانيم كه بيني ما به سرعت مي‌تواند يك بوي مطبوع و نامطبوع را از هم تشخيص دهد اما تاكنون هيچ عامل يا واكنش شيميايي كه به ما در تعيين خوبي و بدي بو كمك مي‌كنند، شناخته نشده بود.
به گزارشایرنا به نقل پايگاه اينترنتي لايوساينس، محققان دريافته‌اند كه گرايش مولكول‌هاي سنگين‌تر و گسترش‌پذيرتر به داشتن بوي نامطبوع بيشتر از مولكول‌هاي سبك و فشرده‌تر است اما با اين وجود استثناهايي نيز در اين قانون وجود دارد.
از اين يافته مي‌توان براي حدس زدن خوبي يا بدي بوي يك مولكول قبل از اينكه شخصي آنرا بو كند، استفاده كرد.
"ريحان خان" دانشمند علوم اعصاب در "دانشگاه كاليفرنيا" در بركلي معتقد است كه در سير تكاملي انسان، حس مطبوع بودن بوها به عنوان واكنشي غريزي در نظر گرفته شده كه ما را در محيط زيستمان هدايت مي‌كند.
ريحان‌خان گفت، مردم مي‌توانند بلافاصله بگويند كه بوي يك چيز، خوب است يا بد. به گفته او در مسير تكامل، به كارآمدترين حس‌ها تكيه شده است به اين معني كه مثلا چشم براي تشخيص رنگ‌ها از طول موج نور استفاده مي‌كند.
يافته‌هاي ريحان‌خان و همكارانش در چاپ اخير مجله "علوم اعصاب" (‪ (Neuroscience‬منتشر شده است.
ريحان‌خان و گروه تحقيقاتي وي براي كشف راه‌هاي ميان‌بر بيني براي تشخيص بوي مطبوع و نامطبوع بيش از هزار و ‪ ۵۰۰‬ويژگي حدود ‪ ۱۵۰‬مولكول را بررسي كردند و سپس آنها را با "ارزيابي‌هاي حرفه‌اي" بوي اين مواد مقايسه كردند.
در پايان اين مطالعه ديده شد، وزن مولكول و چگالي الكترون بهترين همبستگي را با بوي مطبوع داشتند. براي مثال يك مولكول سنگين وزن و گسترش پذير بوي نامطبوعي چون چوب در حال پوسيدن مي‌دهد درحاليكه هيدروكربن شيرين - يك مولكول فشرده اما سبك وزن -- بويي چون ليمو دارد.
ريحان‌خان به لايوساينس گفت، "از ديدگاه تكاملي، ما معتقديم كه بدن ما از اين چند ويژگي معدود، براي تشخيص بوي مطبوع از نامطبوع استفاده مي‌كند.
اما هنوز نمي‌دانيم چرا مغز و بيني به اين خواص مولكولي حساسيت نشان مي‌دهند." ريحان‌خان گفت، آنچه آنان مي‌دانند اين است كه مواد شيميايي كه بوي مطبوعي ندارند معمولا براي ما مفيد نيستند و حتي مي‌توانند مضر نيز باشند.

هیچ نظری موجود نیست: