اثر گلخانه اى

آنچه كه در اصطلاح اثر گلخانه اى ناميده مى شود در واقع افزايش دماى اتمسفر كره زمين است. علت بروز اين پديده، مواد و گازهاى مختلفى هستند كه از طرق مختلف وارد اتمسفر زمين شده و با افزايش ميزان انعكاس اشعه خورشيد، دماى جوى را بالا مى برند. خورشيد تشعشعات خود را به صورت امواج كوتاه بر زمين مى تابد.

بخشى از اين تشعشعات، در حين ورود به اتمسفر زمين بر روى خارجى ترين قشر آن، انعكاس يافته و قسمت اعظم آنها، به درون آن نفوذ كرده و به سطح زمين مى رسد. بر روى زمين امواج كوتاه نور خورشيد به اشعه ماوراى قرمز، يعنى اشعه گرمايى تبديل شده و بار ديگر منعكس مى شوند. درصد اندكى از اين انرژى گرمايى، مجدداً به فضاى خارج از اتمسفر باز مى گردد اما بخش بزرگى از آن، از طريق طبيعت، انعكاس مى يابد. اين انعكاس طبيعى، در اتمسفر زمين دماى متوسطى به ميزان ۱۵ درجه سلسيوس را به وجود مى آورد. لازم به ذكر است كه بدون چنين اثرى، دماى كره زمين تنها منفى ۱۸ درجه سانتى گراد خواهد بود.در حال حاضر بيشترين گاز متساعد شده از كره خاكى ما گاز دى اكسيدكربن يا در اصطلاح «گاز گلخانه اى» است كه باعث مى شود انعكاس تشعشعات گرمايى به شدت افزايش يابد. امرى كه قاعدتاً به افزايش دماى زمين و اتمسفر اطراف آن منجر مى شود. براى مثال بر روى زمين در هر ثانيه ۸۶۰ هزاركيلوگرم گاز دى اكسيدكربن توليد مى شود، تنها سوزاندن سوخت هاى فسيلى همانند ذغال سنگ، نفت و گاز طبيعى سالانه باعث به وجود آمدن ۳/۱۸ ميليارد تن از اين گاز مى شوند. به طور متوسط، هر يك از ساكنان كره زمين سالانه ۵/۴ ميليون تن گاز دى اكسيدكربن توليد مى كند. مسلم است كه كشورهاى صنعتى جهان سهم بيشترى از اين آلودگى را بر عهده دارند.اما خطرات اثر گلخانه ى كدامند؟ مهم ترين خطر، افزايش دماى كره زمين است كه موجب بروز اشكالات ديگر مى شود. براى مثال اگر سياره ما طى ۵۰ تا ۱۰۰ سال آينده به ميزان ۵/۱ تا ۵/۴ درجه سانتى گراد گرم تر شود، تمامى مناطق آب و هوايى زمين تغيير خواهند يافت. مناطق مساعد امروزى براى امر كشاورزى، خشك خواهند شد. علاوه بر اين، يخ هاى قطبى به آرامى ذوب شده و بدين ترتيب سطح آب آزاد اقيانوس ها ۵ تا ۷ متر بالاتر خواهد آمد و در پى آن مناطق كم ارتفاع تر زمين به زير آب فرو خواهند رفت. به همين دليل واضح و مشخص است كه مى بايست واكنشى جهانى براى تقليل ميزان اين گازها انجام شود.دانشمندان كشف كرده اند كه جلبك هاى دريايى مى توانند دماى هوا را كاهش دهند، اما افزايش ميزان رشد اين جلبك ها، به خاطر آلودگى اقيانوس ها به نحو احسن عملى نيست. مهم ترين راه مبارزه با اثر گلخانه اى، صرفه جويى در مصرف انرژى در سراسر جهان است. به عنوان مثال، كاهش استفاده از وسايل ترابرى شخصى و گسترش وسايل نقليه همگانى. علاوه بر اين بايد استفاده از سوخت هاى فسيلى محدود شده و نابودى جنگل هاى مناطق حاره متوقف شود. در حقيقت مى بايست، در سطحى به وسعت قاره اروپا، جنگل هاى تازه اى احداث شوند تا گاز دى اكسيدكربن توليدى-البته به شيوه طبيعى- از ميان برود.DW-WORLD.DE
نگين كروئى روزنامه شرق