يك زندگى سالم
علم پزشكى هنر عالى نوع انسان محسوب مى شود. جانوران نيز در برابر بيمارى هاى خود بى تفاوت عمل نمى كنند. آنها با مهارت تمام از داروخانه جنگل استفاده مى كنند تا به درمان آلام خود بپردازند. به عنوان مثال شمپانزه ها، هنگامى كه حالشان خوب نيست برخى از گياهان طبى را مى خورند. خرس ها، زخم هاى خود را با صمغ هاى ضدعفونى كننده درختان معالجه مى كنند. اين رفتار جانوران براى پژوهشگران و داروسازان يك عرصه جديد پژوهشى است. در اينجا سعى داريم به اين پرسش پاسخ دهيم كه آيا غريزه شمپانزه ها مى تواند راه تازه اى را براى كشف داروهاى جديد به ما نشان دهد يا خير؟ مدت هاست كه پژوهشگران و زيست شناسان درصددند دريابند كه آيا اين غريزه در جانوران اسير و در بند نيز به قوت خود باقيست يا خير؟ به همين دليل زيست شناسان هلندى تحقيقات خود درخصوص علم پزشكى حيوانات را در باغ وحش «آپنهويل»، كه درواقع براى بررسى رفتار ميمون ها مجهز شده است، آغاز كردند.در نزديكى آپنهويل هلند كوه ميمون ها قرار دارد كه در حقيقت باغ وحشى است براى نخستى ها. بيش از ۳۰ گونه مختلف از ميمون ها در اين باغ وحش در محيطى كه تا حد ممكن مشابه محيط طبيعى زندگى آنها ساخته شده است، زندگى مى كنند. درواقع آپنهويل تنها باغ وحشى است كه در آن ميمون ها از يك باغ نباتات طبى برخوردارند. 
«كنستانسه مليشارك» يكى از زيست شناسان مشغول به فعاليت در اين باغ وحش درباره رفتار ميمون ها درقبال اين باغ نباتات مى گويد: «در اين باغ وحش سه رفتار براى ميمون ها قابل انتظار بود. يا اينكه ميمون ها اصلاً توجهى به اين گياهان نكرده و آنها را نمى خورند يا اينكه به سادگى همه آنها را خورده و كل گياهان را از خاك بيرون كشيده و نابود مى سازند و يا اينكه در برخى مواقع، گياهان مشخصى را مى خورند. و بررسى هاى ما نشان دادند كه مورد سوم كاملاً صادق است.»در هفته ها و ماه هاى نخست ميمون ها پيش از همه گياه سنبل الطيب را مى خوردند كه اثرى آرامبخش دارد. علاوه براين برگ هاى ترب سفيد هم در ميان آنها طرفداران زيادى داشت. برگ هاى ترب، حاوى نوعى آنتى بيوتيك طبيعى هستند كه در درمان عفونت ها مفيد است. نكته جالب توجهى كه وجود داشت اين بود كه ميمون ها برگ ترب و برخى گياهان ديگر را تنها در هفته هاى نخست مورد استفاده قرار دادند. به اين ترتيب نمى توان ادعا كرد چون ميمون ها مزه اين گياهان را دوست دارند از آنها استفاده مى كنند.
به عنوان مثال، يك روز يكى از ميمون ها به درون آب افتاد. او شنا كرده و با پيكرى خيس خود را به يكى از جزيره هاى موجود در اين باغ وحش رساند. همنوعان او ابتدا او را به جا نياوردند و از ترس اينكه مبادا جانور ديگرى به قلمرو آنها وارد شده باشد پا به فرار گذاشته و به گوشه و كنارى گريختند. پس از اينكه همه آشوب ها برطرف شد ميمون ها همگى با هم به باغ گياهان خود رفته و از گياهان بابونه و بادرنجبويه تغذيه كردند و به اين ترتيب خود را آرام كردند.به گفته مليشارك: «ميمون هاى باغ وحش آپنهويل از اين امكان بهره مند نبوده اند كه اين رفتار را از والدين و بزرگترهاى خود بياموزند. با اين وجود ظاهراً از روى غريزه مى دانند هر گياه چه تاثيرى مى تواند بر روى سلامتى آنها داشته باشد، حتى گياهانى كه در آمريكاى جنوبى، آفريقا و آسيا مى رويند.»
«ميشائيل هووفمن» كارشناس رفتارشناسى جانوران، حدود ۱۷ سال است كه در پى حل اين معماست. او در تانزانيا به مطالعه رفتار ميمون ها مشغول است و در كنار درمان بيمارى ها و مقابله با فشارهاى روحى، نوع ديگرى از اقدامات پيشگيرانه براى مبارزه با بيمارى ها را در بين آنها مشاهده كرده است. به اعتقاد او تنها ۱۵ درصد از غذاهاى گياهى مورد استفاده توسط ميمون ها كاربرد درمانى دارند. شمپانزه ها در طول دوره باران هاى موسمى از غالب اين گياهان، ولو به مقدار بسيار كم، استفاده مى كنند. تنها برخى از گياهان طبى هستند كه به طور منظم و به مقدار زياد خورده مى شوند و هدف از اين كار نيز عمل پيشگيرى از بيمارى هاست. درواقع، شمپانزه ها با استفاده دايم از اين گياهان طبى، سيستم دفاعى بدن خود را تقويت كرده و به اين ترتيب مى بينيم كه اغلب اوقات در سلامتى كامل به سر مى برند.
علم پزشكى انسان از طريق خط و زبان جهش هاى عظيمى را در طول تاريخ داشته است. امروزه بيش از ۱۰ هزار داروى متفاوت در بازار به فروش مى رسند. علاوه بر اين، بايد از دستگاه هاى پيچيده اى همچون دستگاه هاى راديوگرافى و سى تى اسكن نام برد. جانوران با چنين پيشرفت هايى نمى توانند رقابت كنند با اين وجود از طريق يادگيرى و غريزه دقيقاً به همان هدفى مى رسند كه ما در پى آنيم، يعنى يك زندگى سالم.
DW-WORLD.DE
روزنامه شرق
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر