نيروگاهى براى استفاده از انرژى گرمايى زمين

يك دستگاه مدرن حفارى با وزنى برابر ۷۰ تن، در اعماق زمين در ايالت باواريا يا بايرن آلمان هر روز با سرعت ۲ متر در ساعت پيشروى مى كند. قرار است عمل حفارى كه در چاهى كاملاً عمود بر سطح زمين انجام مى گيرد تا عمق ۳ هزار و ۵۰۰ مترى لايه هاى درونى آن ادامه پيدا كند. انتظار مى رود كه با رسيدن به اين مرحله، مسئولان امر با فوران آب جوشان ۱۲۰ درجه مواجه شوند. از سال ۲۰۰۶ ميلادى انرژى حاصله از اين راه، بايد به وسيله مبدل هاى انرژى تغيير داده شود و توسط چندين توربين، برق تعداد زيادى از كارخانه ها و كارگاه هاى توليدى و۳ هزار و۵۰۰ خانه مسكونى را تامين كند و همچنين توليدكننده برق مصرفى هزار خانه ديگر باشد. اكنون ما فناورى ديگرى را به شما معرفى مى كنيم كه سرانجام مى تواند راه حلى براى مسئله تامين انرژى باشد.
كارشناسان امر به كارگيرى گرماى درونى زمين را ژئوترمى مى نامند. در ضمن بايد توضيح دهيم كه اين كار يك شيوه بسيار قديمى است. اقوام رومى در زمان هاى گذشته با اين وسيله انرژى گرمايى خانه هاى مسكونى و همچنين حمام ها و استخرهاى آب گرم خود را تامين مى كردند. در سال ۱۹۱۳ بود كه در توسكانا، واقع در مركز ايتاليا، توربين هاى توليد الكتريسيته توسط انرژى آب داغ حاصله از درون زمين به گردش درآمدند. در حال حاضر مقام نخست در زمينه استفاده از اين انرژى به كشور ايسلند تعلق دارد. آب جوش اعماق زمين، انرژى گرمايى ۹۰ درصد از خانه هاى مسكونى كشور ايسلند و تقريباً تمامى نياز انرژى الكتريكى اين جزيره سرد و مرطوب واقع در شمال اقيانوس اطلس را تامين مى كند. اين امر مايه تعجب نيست چرا كه در ايسلند، آب داغ از چشمه هاى طبيعى فراوان فوران مى كند يا اينكه در عمق چندمترى سطح زمين در جريان است و به اين ترتيب هزينه بالاى عمل حفارى حذف مى شود.
مدت ها گفته مى شد كه تنها در چنين مناطقى است كه استفاده از گرماى درونى زمين عاقلانه بوده و تبديل آن به الكتريسيته مقرون به صرفه است. امروزه ديگر اين محاسبه صحيح نيست. از زمانيكه الكتريسيته تهيه شده توسط ژئومترى، طبق قانون انرژى هاى قابل احيا با هزينه اى به ميزان تنها ۹۵/۸ سنت براى هر كيلووات ساعت مى تواند در اختيار شبكه برق رسانى كشور قرار گيرد، در بسيارى از كشورهاى ديگر هم استفاده از اين شيوه صرف مى كند.از آنجا كه اين منبع انرژى كه در زير پاهاى ما جاى دارد، زيانى براى محيط زيست به همراه ندارد، هر لحظه قابل دسترس بوده و مطمئناً پايان ناپذير است، مورد توجه بسيارى قرار گرفته است. بر اساس محاسبات انجام گرفته توسط كارشناسان امر در ماه فوريه سال ۲۰۰۳ ميلادى، پتانسيل كل الكتريسيته قابل توليد توسط گرماى زمين در كشور آلمان، به ميزان ۳۰۰ هزار بيليون كيلووات ساعت بالغ مى شود. اين ميزان الكتريسيته توليدى، براى تامين برق مصرفى كشور آلمان، طى ۵۵۰ سال آينده كافى است.كسب اين ميزان عظيم الكتريسيته از اين طريق امكان پذير است زيرا دانشمندان، روشى را تكميل كرده اند كه بدون آب گرم درونى زمين نيز عمل مى كند. درجه حرارت درون زمين به ازاى هر ۱۰۰ متر به ميزان ۳ درجه افزايش مى يابد. به اين ترتيب سنگ هاى اعماق ۴هزار تا ۵هزار مترى درون زمين، دمايى برابر ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه دارند. اگر از طريق يك چاه حفارى شده، آب به اين اعماق انتقال يابد، داغ شده و به صورت بخار آب از يك مجراى تعبيه شده ديگر به سمت بالا بازمى گردد، گرماى خود را پس مى دهد و مجدداً مى تواند به صورت آب توسط پمپ به درون چاه نخست فرستاده شود. با تكرار اين عمل و به كارگيرى توربين هاى ضرورى مى توان به صورت مستمر به توليد الكتريسيته پرداخت.
اين شيوه در حال حاضر به صورت يك پروژه آزمايشى در برخى از مناطق آلمان در درست انجام است. در Unterhachingen هنوز شيوه قديمى به كار گرفته مى شود. به اين ترتيب كه كارشناسان زمين شناسى از طريق محاسبه نوسانات ايجاد شده در لايه هاى زمين، به وجود منابع آب داغ زيرزمينى پى مى برند. با حفارى در اين محل تا عمق ۳۵۰۰ مترى و كار گذاشتن يك لوله مناسب مى توان در هر ثانيه ۱۵۰ ليتر آب داغ را به سطح زمين انتقال داد.
DW-WORLD.DE
روزنامه شرق