گام نهايى وويجر ۱ براى ورود به فضا

بى بى سى: كاوشگر فضايى «وويجر ۱» به كرانه منظومه شمسى نزديك و نزديك تر مى شود. اين فضاپيما كه در سال ۱۹۷۷ پرتاب شد اكنون تقريباً ۱۴ ميليارد كيلومتر از خورشيد فاصله دارد و در آستانه ورود به اعماق فضاست. فاصله زمين از خورشيد تقريباً ۱۵۰ ميليون كيلومتر است. دانشمندان آژانس فضايى آمريكا، ناسا، روز سه شنبه در كنفرانسى در نيواورلئان گفتند كه وويجر اكنون در حال حركت در بخشى از منظومه شمسى به نام «هليوشيت» است. اين پهنه كرانه اى، متلاطم و وسيع است كه نفوذ خورشيد در آن پايان مى يابد و ذرات پرتاب شده از سطح خورشيد در آنجا خرد شده و به گازى رقيق كه در فضاى ميان ستارگان شناور است بدل مى شود. هرچند دانشمندان نسبت به زمان دقيق آن مطمئن نيستند اما مى گويند اين كاوشگر به زودى منظومه شمسى را پشت سر گذاشته و وارد اعماق فضا مى شود. دكتر ادوارد استون از دانشمندان پروژه وويجر در موسسه تكنولوژى كاليفرنيا در پاسادينا گفت: «وويجر ۱ وارد آخرين مرحله از تاخت و تاز خود به سوى مرز فضاى ميان ستاره اى شده است.» دانشمندان نوامبر گذشته درباره رسيدن يا نرسيدن وويجر به ناحيه موسوم به «شوك پايانى» دچار اختلاف نظر شده بودند. سرعت «بادهاى» خورشيدى، يعنى ذرات باردار الكتريكى كه در سطح خورشيد ساطع مى شود، در اين ناحيه در اثر فشار ناشى از گاز پراكنده ميان ستارگان كم مى شود. برخى محققان تصور مى كردند كه اين كاوشگر وارد اين ناحيه شده است اما به عقيده سايرين هنوز به آنجا نرسيده بود. اكنون در نشست «مجمع مشترك ۲۰۰۵» كه توسط انجمن ژئوفيزيك آمريكا سازمان داده مى شود، دانشمندان مى گويند مطمئن هستند و توافق كرده اند كه وويجر از ناحيه شوك پايانى فراتر رفته و به تدريج طعم اعماق فضا را مى چشد. پيش بينى موقعيت ناحيه شوك پايانى آسان نبود، زيرا به گفته محققان شرايط دقيق حاكم بر فضاى ميان ستاره اى مجهول است. به علاوه، نوسان در سرعت و فشار بادهاى خورشيدى باعث مى شود ناحيه شوك پايانى منبسط يا منقبض شده و تاب بردارد. وويجر ۱ ابتدا ماموريتى پنج ساله داشت اما با گذشت ۲۸ سال از زمان پرتاب عملكرد خارق العاده آن همچنان ادامه دارد. اين فضاپيما حامل يك كپسول زمان به شكل يك صفحه طلايى گرامافون، به همراه سوزن پخش و پيام سلام زمينى ها به زبان هاى مختلف و همچنين نمونه آهنگ هايى از موتزارت گرفته تا آهنگى از بلايند ويلى جانسون است. همزاد ديگر اين فضاپيما، وويجر ،۲ چند هفته بعد از وويجر ۱ پرتاب شد و در مسيرى متفاوت در حركت است و اكنون ۴/۱۰ ميليارد كيلومتر از خورشيد فاصله دارد.