اقمار جديد زحل

نجوم، پوريا ناظمى: با كشف اقمار جديد براى سياره زحل مجموع تعداد اقمار اين سياره به ۴۹ مورد افزايش يافت. ديگر زمانى كه خبر كشف يك قمر جديد در منظومه شمسى سر و صدايى به پا مى كرد گذشته است. امروزه به يكباره ده ها قمر به منظومه شمسى افزوده مى شود و شكارچيان اقمار منظومه شمسى در كمين اقمار بيشترى هستند. ديويد جويت و جان كلينا از دانشگاه هاوايى به همراهى اسكات شپرد از موسسه كارنگى واشينگتن هفته گذشته خبر كشف ۱۲ قمر جديد سياره زحل را اعلام كردند. رصد اين اقمار براى نخستين بار در ۱۲ دسامبر ۲۰۰۴ و در خلال بررسى محيط اطراف زحل با تلسكوپ ۸/۲ مترى سوبارو در هاوايى رخ داد و بعد از آن رصدهاى تكميلى در ماه هاى فوريه و مارس ۲۰۰۵ و با كمك تلسكوپ هاى سوبارو و ۸/۱ مترى دوپيكر شمالى صورت پذيرفت تا حضور ۱۲ عضو جديد در خانواده اقمارى زحل تاييد شود. كشف اقمار جديد باعث شد تا تعداد اقمار جديد اين سياره با احتساب سه قمر نو يافته اين سياره كه كشف آن از سوى كاسينى تاييد شد تعداد اقمار شناخته شده اين سياره را به عدد ۴۹ رسانده و از لحاظ تعداد اقمار زحل را در رده دوم پس از مشترى كه ۶۳ قمر ثبت شده دارد، قرار دهد. اين در حالى است كه تا پيش از رسيدن كاسينى به مدار زحل دانشمندان تنها از وجود ۳۱ قمر در اطراف اين سياره اطلاع داشتند. در اين بين نكته جالب آن است كه برخلاف انتظار تنها سه قمر از مجموعه اقمار جديد زحل را كاسينى پيدا كرده و كشف بقيه توسط شكارچيان اقمار منظومه شمسى از روى زمين صورت گرفته است. اقمار تازه يافت شده، اجرامى تيره به حساب مى آيند كه تنها ۴ درصد نور تابيده شده از خورشيد را بازتاب مى دهند كه اين مقدار با فوئبه، قمر بيرونى زحل قابل مقايسه است. قطر اين قمرها بين ۳ تا ۷ كيلومتر برآورد شده است و غير از يكى از آنها، همگى دور سياره را در جهتى خلاف جهت حركت سياره به دور خود دور مى زنند. فاصله ميانگين اين اقمار از سياره مادر خود حدود ۱۹ ميليون كيلومتر برآورد شده است. هر ۱۲ قمر جديد در رده اقمار نامنظم طبقه بندى شده اند و در روزهاى ابتدايى عالم از سوى گرانش اين سياره به دام افتاده اند اگرچه مكانيسم اين به دام افتادن، هنوز در پرده اى از ابهام قرار دارد. اسكات شپرد درباره اين اقمار مى گويد: «۸ قمر از اين ۱۲ مورد داراى زاويه انحراف يكسان بوده و به نظر مى رسد بخش هايى از يك جرم بوده اند كه در اثر يك تصادم به چندين بخش تقسيم شده باشند.»گروه شپرد و جويت پيش از اين توانسته بودند ۴۶ قمر براى مشترى، ۱قمر براى زحل، ۲ قمر براى اورانوس و ۱ قمر براى نپتون بيابند و بدين ترتيب خود را به عنوان ركورددار كشف اقمار منظومه شمسى معرفى كنند. اين اقمار تا پيش از انتخاب نام از سوى اتحاديه بين المللى نجوم به نام هاى S07 ۲۰۰۴/S تا S18 ۲۰۰۴/S شناخته خواهند شد.