ساخت سيم سوپررسانا

ايسنا: متخصصان روسى از انستيتو سراسرى علمى تحقيقاتى مواد غيرآلى موسوم به «آكادميك باچارووا» به فناورى توليد نوع جديدى مفتول هادى جريان الكتريسيته با استحكام فولاد و رسانايى مس دست يافتند. اين سوپررسانا آزمايشات متعدد كنترل را در مراكز ممتاز داخلى و خارجى پشت سر گذاشته و با استناد به نتايج حاصله، اين محصول به عنوان بهترين ماده در بين مواد ميكروكامپوزيت موجود در جهان معرفى شده است. دانشمندان با اين فناورى ساخت سيستم هاى بزرگ مغناطيسى را كه برحسب ركورد بالاى القايى در ميدان هاى مغناطيسى محاسبه مى شوند امكان پذير مى دانند. به نظر كارشناسان اين محصول روسى مى تواند به صورت گسترده در شاخه هاى مختلف خودرو، هوا فضا و همچنين در فناورى الكترونيكى و ارتباطات تصويرى مورد استفاده قرار گيرد.

ابتكار ژاپن براى همگانى كردن علوم

ايرنا: سه دانشگاه ژاپنى رشته تازه اى با عنوان «انتقال علم به حيطه عمومى» ايجاد كرده اند. به گفته يك سخنگوى وزارت علوم ژاپن اين اقدام بخشى از كوشش دولت براى حفظ علاقه جوانان به رشته هاى علمى است. به گفته اين سخنگو، كشور ژاپن به متخصصانى احتياج دارد كه قادر باشند به شهروندان توضيح دهند چرا حمايت از پروژه هاى علمى ضرورت دارد و چرا شهروندان بايد با پرداخت ماليات از رشد علم در كشور حمايت كنند. دانشگاه هاى توكيو واسدا و هوكايدو يك دوره فوق ليسانس دوساله «انتقال علم به حيطه عمومى» را در دو سال آينده داير خواهند كرد. محتواى دروس در اين دوره هاى فوق ليسانس در هر دانشگاه متفاوت خواهد بود اما موضوعاتى نظير ژورناليسم (مختص ارائه موضوعات علمى به خوانندگان غيرمتخصص) و آموزش مهارت هاى روابط عمومى به متخصصان و محققانى كه در موسسات پژوهشى، نهادهاى تامين كننده بودجه هاى پژوهشى و موزه ها فعاليت دارند، در برنامه درسى اين دوره ها گنجانده شده است. براى تامين هزينه هر يك از اين دوره هاى فوق ليسانس هر يك از سه دانشگاه ياد شده صد ميليون ين (معادل حدود يك ميليون دلار) براى هر سال در پنج سال آينده دريافت خواهند كرد. توجه به ترويج علم در حيطه عمومى در كشورهاى غربى از دهه ۱۹۸۰ آغاز شد و در اين كشورها اكنون اين رشته در سطوح ليسانس و فوق ليسانس و دكترى تدريس مى شود. ژاپن با اندكى تاخير نسبت به همتاهاى غربى خود درصدد تاسيس اين دوره ها افتاده است.

علت بزرگى قرص ماه در هفته گذشته

ايرنا: قرص كامل ماه در چهارشنبه گذشته بسيار بزرگتر از آنچه در چند سال اخير در آسمان زمين مشاهده شده بود، در آسمان ديده شد و دانشمندان دلايل مختلفى را براى اين پديده ذكر مى كنند. يكى از دلايل اصلى بزرگ به نظر رسيدن قمر ماه نوعى خطاى بصرى بوده كه سبب مى شود قرص ماه زمانى كه به افق نزديك است بسيار بزرگتر از زمانى كه در آسمان بالا مى رود، ديده شود. علاوه بر مطلب فوق، در فصل تابستان خورشيد در آسمان زمين به بالاترين مكان خود رسيده و ماه به پايين ترين مكان خود نزول مى كند كه اين مطلب نيز بر شدت گرفتن پديده بزرگى ماه در آسمان شب دامن زده است. قمر ماه در مدار كره زمين داراى اندكى لنگى است و هر ۶/۱۸ سال يك بار اين لنگى سبب مى شود كه مكان ماه در آسمان در اين زمان از سال، پايين تر از وضعيت طبيعى خود مشاهده شود كه اين امر نيز در بزرگ ديده شدن ماه در برخى ساعات اوليه چهارشنبه شب دخيل بوده است. «پيتر باند» از انجمن سلطنتى ستاره شناسى انگليس اعلام كرد براى درك بهتر اين موضوع كه ماه در طول شب داراى يك اندازه ثابت بوده و خطاى بصرى سبب شده ما آن را در هنگام نزديكى به افق بسيار بزرگ و در هنگام بالا رفتن در آسمان كوچك ببينيم، يك روش ساده وجود دارد. به گفته اين محقق مى توان هنگامى كه ماه به افق نزديك است يك سكه را برداشته و آن را جلوى ماه بگيريم و ابعاد سكه را با ابعاد ماه مقايسه كنيم، سپس چند ساعت بعد كه ماه در آسمان بالاتر رفت مجدداً همان سكه را جلوى ماه بگيريم، در اين صورت مشاهده خواهيم كرد كه ماه در هر دو زمان در مقايسه با سكه يك اندازه ثابت را داشته درحالى كه اگر بدون سكه به ماه نگاه كرده بوديم، آن را در هنگام نزديكى به افق بسيار بزرگ و در زمان بالا رفتن در آسمان كوچكتر مشاهده مى كرديم.

نقش بيوتكنولوژى در كاهش خوردگى زيستى

ميكروارگانيسم ها خوردگى را تشويق مى كنند

رمضانعلى طاهرى _ عبدالله الله وردى

خوردگى زيستى، خوردگى ميكروبى، يا خوردگى تاثيرپذير از عوامل ميكروبيولوژيك مى تواند به عنوان فرآيندى الكتروشيميايى تعريف شود كه در آن ميكروارگانيسم ها قادر به شروع، تسهيل يا تشويق واكنش خوردگى بدون تغيير در طبيعت الكتروشيميايى آن هستند و البته ميكروارگانيسم هاى متصل به سطوح (كه معمولاً بيوفيلم ناميده مى شوند) نقش اساسى داشته و شايد شرط لازم براى انجام واكنش ها باشند. براى توجيه خوردگى توسط ميكروارگانيسم ها تئورى هاى متعددى ارائه شده اند. تعدادى از اين تئورى ها پس از سال ها هنوز نيز مورد توجه محققان هستند و تعداد ديگر رد شده اند. آنچه مورد توافق همگى محققان خوردگى بيولوژيك است اين است كه هيچ كدام از تئورى هاى ارائه شده نمى تواند فرآيند MIC را به طور دقيق توجيه كند. علم بيوتكنولوژى مى تواند نقش موثرى در كاهش ميزان خوردگى بيولوژيك ايفا كند كه يكى از مهمترين آنها شناسايى سريع و دقيق باكترى هاى خورنده توسط روش هايى مانند واكنش زنجيره اى پليمر از (PCR) است.
خسارت خوردگى برآورد شده در كشورهاى پيشرفته صنعتى حدود ۴-۲ درصد توليد ناخالص ملى (GNP) آنها است ولى براى كشورهايى نظير ايران كه معمولاً از روش هاى پيشگيرانه خوردگى استفاده نمى كند در بسيارى از موارد خسارت ها و هزينه هاى ناشى از خوردگى در قالب خرج هاى تعميراتى نهفته است و ميزان خسارات خوردگى مى تواند تا پنج درصد توليد ناخالص ملى افزايش يابد كه بر اين اساس خسارت مستقيم خوردگى ايران در سال ۱۳۷۹ معادل ۲۷۵۰۰ ميليارد ريال بوده است. اين در حالى است كه با به كارگيرى روش هاى كنترل خوردگى مى توان تا ميزان ۲۰ درصد از خسارات خوردگى (كه در ايران مبلغى بيش از كل بودجه تحقيقاتى مى شود) كاست. لذا تلاش گسترده اى در تمام جوامع صنعتى جهت كاهش اين خسارات در جريان است.
بيش از يك قرن است كه نقش ميكروارگانيسم ها در خوردگى فلزات مورد توجه محققين قرار گرفته است اما به رغم اين زمان طولانى هنوز نيز نقش آنها به درستى شناخته نشده است. خوردگى ميكروبيولوژيك در صنايع نفت از اولين مواردى است كه توجه محققان را به خود جلب كرده است و تا مدت ها تنها مورد عملى تحقيق روى MIC يا خوردگى تحت اثر ميكروارگانيسم ها محسوب مى شده است. تمركز محققان روى ساير محيط ها خصوصاً محيط هاى دريايى سبب شناسايى بهتر MIC شد.
محققان اعلام كرده اند كه حدود ۴۰ درصد از خسارات خوردگى ناشى از خوردگى ميكروبيولوژيك است. بنابراين مى توان اين جنبه از خوردگى را مخرب ترين نوع خوردگى دانست. اين مسئله علت هاى مختلفى دارد كه مهمترين آنها عبارتند از:
- وجود ميكروارگانيسم ها درتمام محيط ها
- عدم شناخت دقيق اثر ميكروارگانيسم ها
- حساسيت اكثر آلياژها و فلزات صنعتى
ميكروارگانيسم ها قادرند به طور فعال محيط اطراف سطح فلز را تغيير داده تا فرآيند خوردگى را تسهيل كنند. شركت ميكرو ب ها در خوردگى به ندرت از طريق يك مكانيسم تنها و يا تنها توسط يك گونه از ميكروارگانيسم ها انجام مى شود. كلنى سازى سطح فلزات توسط طيف وسيعى از ارگانيسم هاى هوازى معمولاً خوردگى را توسط تشكيل سلول هاى اختلاف دمشى و غلظتى تشويق مى كند. براى توجيه خوردگى در شرايط بى هوازى و خوردگى تحت تاثير باكترى هاى احيا كننده سولفات تئورى هاى متعددى ارائه شده است. از جمله مهمترين اين تئورى ها، تئورى دپلاريزاسيون كاتدى (تئورى كلاسيك) است. تئورى ديگر توليد سولفيد آهن و تشكيل زوج گالوانيكى با آهن است. براى مكانيسم خوردگى توسط گوگرد عنصرى هم چند مدل پيشنهاد شده است. تئورى جديدتر، مكانيسم تشكيل يك تركيب فسفرى فرار و فعال و بسيار خورنده است كه با آهن واكنش داده و فسفيدهاى آهن (مثلاً Fe2p) به عنوان محصولات خوردگى توليد مى شوند.
خوردگى يك پديده الكتروشيميايى است كه در آن تحت شرايط غوطه ور بودن فلز، فلز اكسيده شده و به درون محلول منتقل مى شود. «واكنش آندى» واكنش «كاتدى» متعادل كننده آن احياى همزمان برخى تركيبات در محيط خورنده است. يون هاى فلزى در محلول ممكن است متعاقباً به صورت محصولات نامحلول رسوب يابند. اين محصولات ممكن است شل يا توده اى باشند و يا ممكن است به طور محكم به سطح فلز متصل شوند و اين امر ممكن است براى فلز خواص محافظت كننده نسبت به خوردگى داشته باشد و يا نداشته باشد.
همان طور كه ذكر شد تشكيل بيوفيلم شرط اصلى وقوع خوردگى ميكروبى است. تجمع موجودات زنده ميكروسكوپى در محيط هاى آبى و رشد و تكثير آنها بر روى سطوح باعث تشكيل يك لايه بيولوژيكى چسبنده مى شود كه بيوفيلم ناميده مى شود. ضخامت بيوفيلم بسته به نوع موجودات زنده در شرايط محيطى متغير است. اثرات زيانبار ناشى از تشكيل بيوفيلم عبارتند از:
۱-كاهش ضريب انتقال حرارت در مبدل هاى حرارتى و كندانسورها
۲- گرفتگى خلل و فرج مخازن نفتى در مراحل ازدياد برداشت
۳- چسبيدن ميكروارگانيسم ها بر روى بدنه كشتى به ضخامت ۱۰ ميكرون باعث افزايش مصرف سوخت شناور از ۳/۰ درصد تا يك درصد مى گردد. ضخامت هاى زياد گاهى تا ۵۰ درصد مقدار مصرف سوخت را افزايش مى دهند.
۴- تشكيل بيوفيلم با ضخامت ۱۰۰۰ ميكرون در لوله هايى به قطر ۵/۱۲ ميلى متر سبب كاهش سرعت جريان به ميزان ۵۰ درصد مى گردد.
۵- مقاومت به بيوسيدها (زيست كش ها)
۶- ايجاد خوردگى
۷- تجزيه و تخريب پوشش هاى آلى از جمله رنگ ها و پوشش هاى اپوكسى
• برخى از روش هاى عملى ميكروارگانيسم ها در آغازكردن يا تشويق خوردگى
۱ -توليد متابوليت هاى اسيدى (مثلاً اسيد سولفوريك توليد شده توسط باكترى هاى اكسيدكننده سولفور يا افزايش موضعى در غلظت پروتون مشتق شده از متابوليت هاى آلى اسيدى قارچ ها)
۲- توليد متابوليت هايى كه قادرند ويژگى هاى محافظتى لايه غيرآلى را كاهش داده يا بى اثر كنند. (اثر سولفيدهاى بيوژنيك روى فيلم محافظ اكسيد مس روى سطح آلياژهاى مس _ نيكلى)
۳- افزايش پتانسيل redox توسط فعاليت هاى متابوليكى كه شرايط مطلوب خوردگى را القا مى كند. (مثلاً اثر آلودگى قارچى در سيستم هاى سوختى/ آبى)
۴ -تغيير شيب اكسيژن جهت ايجاد اختلاف دمشى (Differential aeration) _ مثلاً اثر بيوفيلم هاى هوازى باكترى ها روى خوردگى فولاد زنگ نزن در آب دريا
۵- حمله انتخابى باكترى ها در نواحى جوشكارى شده فلزات (حمله ترجيحى به austenite توسط گاليونلا اكسيدكننده آهن روى جوش هاى مركب ferrite- austenite)
۶- تسهيل شروع حفره دار شدن (Pitting) توسط اثرات اتصال ميكروبى (مثلاً شروع حفره دار شدن در نقاط اتصال ميسليوم قارچىresinae.H روى آلياژهاى آلومينيوم)
۷- مصرف ميكروبى بازدارنده هاى خوردگى (مثلاً مصرف نيترات- بازدارنده خوردگى آلومينيوم _ توسط قارچ resinae.H در سيستم هاى آب/ سوخت)
۸ -تخريب ميكروبى پوشش هاى محافظ (رنگ ها _ اپوكسى _ پوشش هاى قيرى) _ مصرف قارچى پوشش هاى محافظ در تانك هاى ذخيره سوخت
۹ -انحلال فيلم هاى محافظ روى سطح فلزات (مثلاً احياى محصولات خوردگى غيرآلى۳+ Fe غيرمحلول به تركيبات ۲+ Fe محلول توسط يك ويبريو دريايى
۱۰- توليد متابوليت هايى كه انرژى سطحى (Surface Energy) سطح متقابل لايه محافظ/ الكتروليت را كاهش مى دهد. (توليد تركيبات سورفاكتانت كه شكستن و جدا شدن لايه هاى محافظ را تسهيل مى كند)
• نقش بيوتكنولوژى
علم بيوتكنولوژى از طريق راه هاى گوناگون مى تواند در كاهش پديده خوردگى بيولوژيك نقش ايفا كند كه برخى از روش هاى تجربه شده در ذيل ذكر مى شوند.
- استفاده از پروب هاى دائمى تشخيص دهنده بين خوردگى عمومى و خوردگى موضعى كه يكى از نشانه هاى خوردگى بيولوژيك است.
- استفاده از سيستم هاى جديد آناليزكننده نويز الكترو شيميايى.
- استفاده از پوشش هايى از تركيبات چهارتايى آمونيوم درون خطوط لوله كه موجب عدم اتصال باكترى ها به سطح مى شود.
فرموله كردن بيوسيد (زيست كش)هاى موثرترى كه خاصيت سمى كمتر داشته و براى محيط زيست نيز خطرات كمترى داشته باشند.
- ساخت بيوسنسورهاى شناساگر پديده خوردگى
ساخت كيت هاى PCR شناساگر ارگانيسم هاى خورنده كه باعث تشخيص دقيق و سريع اين ارگانيسم ها مى شود. باكترى هاى احياكننده سولفات علاوه بر ايفاى نقش در خوردگى، به خاطر توليد سولفيد هيدروژن در ميادين نفتى باعث كاهش كيفيت نفت خام شده و داراى قابليت تشكيل سولفيدهاى نامحلول فلزى است كه نفوذ پذيرى مخازن نفتى را نيز تحت تاثير قرار مى دهد. در ضمن بسيارى از كشورهاى پيشرفته از جمله ژاپن، ايالات متحده و اتحاديه اروپا مقادير زيادى از نفت خام را به عنوان ذخيره امنيتى طى دوره زمانى طولانى مدت نگهدارى مى كنند و از اين رو براى آنها گسترش روش هاى مستقيم و سريع شناسايى باكترى هاى SRB در نفت خام براى كنترل كيفيت مخازن نفت آنها اهميت دارد.
روزنامه شرق

دلفين ماده نيز از ابزار استفاده مى كند

فرهنگ در اعماق اقيانوس

ترجمه: زينب همتى

در گذشته چنين تصور مى شد كه توانايى استفاده از ابزار تنها به انسان محدود مى شود. در واقع انسان تنها مالك فرهنگ محسوب مى شد- در اين نگرش كه به نگرش «انسان مدارانه» معروف است انسان تنها موجودى است كه مى تواند الگوهاى رفتارى را از ديگران آموخته و آن را به نسل هاى بعد از خود منتقل كند. اين نگرش مدت زمان زيادى دوام نياورده و به تدريج از قلمرو جانورشناسى رخت بر بسته و جاى خود را به نگرش هاى ديگر داد.
توانايى ساخت وساز و استفاده از ابزار در گونه هاى زيادى از جانوران ديده شده است. به عنوان مثال شمپانزه ها براى شكار و به چنگ آوردن موريانه ها از شاخه هاى كوچكى استفاده مى كنند كه براى همين منظور مهيا شده است يا ميمون هاى ژاپنى براى زدودن دانه هاى شن موجود بر روى غذاى خود آن را در آب دريا مى شويند. اما دانشمندان استراليايى براى نخستين بار توانسته اند نشان دهند دلفين ها نيز نظير معدودى ديگر از جانوران از توانايى بهره گيرى از ابزار برخوردارند و از اين گذشته مى توانند اين توانايى را به فرزندان خود نيز آموزش دهند. به اين ترتيب دلفين ها در زمره معدود جانورانى هستند كه از دوره تكامل طبيعى صرف به دوران تكامل فرهنگى گام گذارده اند.
پژوهشگران دانشگاه نيو ساوت ولز سيدنى به سرپرستى دكتر «مايكل كروتزن» به شواهدى دست يافته اند مبنى بر اينكه جانوران دريايى نيز توانايى استفاده از ابزار را دارند. به نظر مى رسد كه دلفين هاى بينى بطرى خليج «شارك» با كمك اسفنج هايى كه از صخره هاى مرجانى كنده و به بينى خود مى چسبانند، به جست وجوى غذا مى پردازند.
اما نكته جالب توجه در مورد اين دلفين ها اين است كه تنها دلفين هاى ماده مبادرت به استفاده از اسفنج مى كنند و نرها تمايلى براى اين كار از خود نشان نمى دهند. دلفين هاى ماده مقدارى از اسفنج هاى كف اقيانوس را كنده، منقار خود را با آن مى پوشانند و در ادامه كف اقيانوس را در جست وجوى يافتن ماهى جارو مى كنند. اگرچه قسمت اعظم اسفنج هاى كف اقيانوس را اسفنج هاى مسطح تشكيل مى دهد اما دلفين ها به سراغ اسفنج هايى مى روند كه شكل قيفى و مخروطى دارند. اين نوع اسفنج ها به راحتى روى پوزه دلفين ها قرار گرفته و در هنگام حركت نمى افتند. محققان استراليايى براى تشخيص اين مسئله كه آيا استفاده از اين اسفنج ها يك حركت غريزى است يا آنكه نوعى تكامل فرهنگى است كه از طريق آموزش انتقال يافته است، ساختار ژنتيكى ۱۳ دلفين را كه از اسفنج استفاده مى كردند و فقط يكى از آنها نر بود و ۱۷۲ دلفين كه از اسفنج استفاده نمى كردند را مورد بررسى قرار دادند. ۱۲ دلفينى كه از اسفنج استفاده مى كردند با يكديگر خويشاوند بوده و داراى DNAى ميتوكندريايى يكسانى بودند. DNAى ميتوكندريايى نوعى DNA است كه تنها از مادر به نوزادانش منتقل مى شود. پژوهشگران در ابتدا تصور مى كردند كه توانايى استفاده از ابزار در دلفين ها حاصل جهش ژنتيكى صورت گرفته در DNAى آنهاست اما تجزيه و تحليل آمارى ژنتيك دلفين هاى استفاده كننده از اسفنج كه توسط دكتر «كروتزن» صورت گرفت نشان داد وجود يك ژن جهش يافته نمى تواند به تنهايى توجيه كننده الگوى استفاده از اسفنج در بعضى از دلفين ها باشد. در واقع نمى توان استفاده از اسفنج را به جنبه هاى غريزى و تكامل طبيعى دلفين ها نسبت داد زيرا اين نوع الگوى تكاملى با تكامل طبيعى دلفين ها هم خوانى ندارد. بنابراين محققان نتيجه گرفتند استفاده از اسفنج نوعى توانايى فرهنگى است كه از طريق تجربه در نسل هاى قبلى به دست آمده و سپس به نسل هاى بعدى انتقال يافته است؛ اين پژوهشگران مطمئن هستند آنچه مشاهده كرده اند رفتارى است كه به طور فرهنگى از مادر به كودكش منتقل مى شود.
اما سئوالى كه در اينجا مطرح مى شود اين است: چرا استفاده از اسفنج تنها در دلفين هاى ماده ديده مى شود؟ در حال حاضر امكان پاسخگويى به اين سئوال وجود ندارد اما مى توان با حدس و گمان در پى پاسخگويى بر آن بر آمد. به عنوان مثال مى توان گفت شايد دلفين هاى ماده باهوش تر از دلفين هاى نر باشند يا اينكه دلفين هاى ماده نسبت به دلفين هاى نر توجه بيشترى را به آموزش هاى مادر خود نشان مى دهند. يا حتى شايد بتوان گفت دلفين هاى ماده نسبت به فرو كردن بينى خود به كف دريا حساسيت داشته و ترجيح مى دهند به جاى فرو كردن مستقيم بينى خود به كف دريا ابتدا آن را با اسفنج پوشانده و در ادامه به جست وجوى غذا بپردازند.
به اعتقاد «كروتزن» پاسخ اين سئوال را بايد در شيوه زندگى دلفين ها جست وجو كرد. دلفين هاى نر معمولاً در كنار يكديگر زندگى مى كنند اما دلفين هاى ماده ترجيح مى دهند كه تنها زندگى كنند. استفاده از اسفنج احتمالاً نوعى گذران اوقات نيز براى دلفين هاى ماده به شمار مى آيد.
روزنامه شرق

Tool-using dolphinsJun 9th 2005 From The Economist print edition
THERE was a time when the ability to make and use tools was regarded as a purely human trick. So was the possession of culture—that is, the ability of individuals to learn patterns of behaviour from others and, eventually, to pass them down the generations. …

Economist.com,Jun.2005

سوپركامپيوترهاى جديد در صدر فهرست Top500 قرار مى گيرند

همكاران سيستم: توليد يكى از سريع ترين سوپر كامپيوترهاى جهان نيازمند زمان و كار زياد و شديدى است. در جديدترين فهرست پانصد سوپر كامپيوتر سريع كه روز چهارشنبه در كنفرانس بين المللى سوپر كامپيوترها منتشر شده پنج سيستم از ده سيستم برتر، جزء سيستم هاى تازه توليد شده بوده اند. آى بى ام در راس اين فهرست قرار داشته و شش مورد از اين سيستم هاى برتر را توليد كرده است. پنج مورد از شش سيستم ياد شده هزار و بيست و چهار پردازنده را در يك قفسه شش فوتى قرار مى شوند. فهرست Top500 دوبار در سال و توسط محققان دانشگاه هاى Mannheim، Tennessee و آزمايشگاه Lawrence Berkeley National Laboratory بخش انرژى آمريكا به روز مى شود. در اين فهرست كامپيوترها بنا بر تعداد محاسباتى كه در هر ثانيه انجام مى دهند، رده بندى مى گردند. سوپر كامپيوترها براى امورى نظير طراحى خودروسازى و تحقيقات دارويى و داروسازى مورد استفاده قرار مى گيرند. اما توليدكنندگانى كه در بازار هستند اغلب مى توانند بر روى مسير اصلى اين سوپر كامپيوتر نفوذ داشته باشند. سيستم هايى كه در صدر اين فهرست قرار دارند مجموعه اى از صدها و يا هزاران ماشين low-end هستند. آى بى ام در حال كار بر روى طرح مجزايى از Blue Gene با نام كد Cyclops است. اين شركت بيش از نيمى از سيستم هاى موجود در فهرست Top500 را توليد كرده است. آى بى ام همچنان اين فهرست را رهبرى مى كند. شركت هيولت پاكارد سى و چهار درصد از بازار ۹/۱ميليارد دلارى را در سه ماهه نخست سال ۲۰۰۵ از آن خود ساخته و به همين ترتيب آى بى ام ۲/۲۸ درصد، سان مايكروسيستمز ۳/۱۲درصد، دل ۱۱/۹درصد و SGI 6.2درصد از اين بازار را در اختيار دارند.اينتل نيز به مسير اصلى اين فهرست راه يافته و براى نخستين بار بيش از نيمى از سيستم ها و به طور كل دويست و پنجاه و چهار سيستم در اين فهرست از پردازنده هاى Xeon اينتل استفاده مى كنند. دهمين سيستم برتر موجود در اين فهرست از پردازنده هاى آپترون Advanced Micro Devices استفاده مى كند. اين سيستم ماشين جديدى به نام Red Storm است.

آشنايى با ساختار و عملكرد لوح هاى فشرده

دنياى مارپيچ

پريسا مينوچهر

ر حال حاضر ارزان ترين و مطلوب ترين ابزار انتقال غير شبكه اى اطلاعات، لوح فشرده (CD) است. از زمان تولد اين ديسك هاى شگفت آور زمان چندانى نمى گذرد اما با اين حال امروزه بدون آنها دنيا براى برنامه نويسان كامپيوترى، طرفداران بازى هاى كامپيوترى، ناشران، گرافيست ها و بسيارى ديگر احتمالاً غير قابل تحمل مى بود! ديسك هاى نازنينى كه در ازاى چند صد تومان، حاضرند ميلياردها بيت را منتقل كنند.
• در آغاز
CD_ROM كوته نوشت كلمات Only Memory Compact Disk Reas است و به معناى ديسك هاى فقط خواندنى. اولين نمود سى دى رام در بازار تجارت در سال ۱۹۸۵ بود.
تا پيش از آن بهترين ابزار حمل فيزيكى اطلاعات ديسك هاى لرزان يا همان فلاپى ۵/۳ اينچى بود. فلاپى ديسك هاى ۵/۳ اينچى ، داراى ظرفيت هاى ۷۲۰ كيلو بايت و ۴۴/۱ مگابايت بودند. (كه امروزه فقط گونه پرظرفيت آن باقى مانده).سى دى رام هاى اوليه۵۵۰ مگابايت ظرفيت داشتند. يعنى ۵/۱ برابر هارد ديسك هاى كامپيوتر هاى زمان خود! اين بدان معناست كه يك ديسك نورى، مى تواند يك دايره المعارف چند جلدى و يا يك واژه نامه با صدها هزار واژه را در خود جاى دهد.
به عبارت ديگر، ظرفيت يك ديسك نورى ۲۵۰دست كم هزار صفحه كاغذ A4 است .
فن آورى سى دى رام بسيار زود مورد توجه قرار گرفت به طورى كه تعداد ژورنال هايى كه موضوع آنها سى دى رام بود، تا نيمه اول سال ۱۹۹۲ به شش عنوان و تعداد كتب منتشر شده در اين موضوع به ۶۵ عنوان رسيد.
تعداد سى دى رام هاى منتشر شده در سال ،۱۹۸۶ چهل و هشت عنوان و در سال ۱۹۹۲ دو هزار و دويست و دوازده عنوان ۱۰ بود. (البته فقط ديسك هاى علمى و فنى)
كمپانى بوكر (Bowker ) در سال ۱۹۸۹ مشهورترين كتابشناسى ها و مجله شناسى هاى دنيا را بر روى ديسك نورى منتشركرد. ديكشنرى آكسفورد، يكى از اولين كتاب هاى مرجعى بود كه بر روى سى دى رام منتشر شد. اندك مدتى بعد برخى بانك هاى اطلاعاتى نيز ، تعدادى از فايل هاى خود را بر روى ديسك منتشركردند.
• شگفت آور بود
نكات بسيار ساده اى كه امروزه ذكر آنها كم فايده و بديهى مى نمايد، در زمان اختراع و رواج اوليه سى دى رام هيجان آور بودند. گذشته از حجم ذخيره سازى بالا و حجم فيزيكى كم، مثلا براى استفاده از آن جز يك كامپيوتر شخصى و برد مربوطه احتياج به چيز ديگرى نبود و استفاده از سى دى رام از طريق منوهاى موجود در ديسك و به اصطلاح …Menu drive » صورت مى گرفت.
جستجوگر سى دى رام، تحت فشار مسئله اى به نام «سرعت» نبود. او مى توانست با حوصله و بدون عجله، موضوع را بررسى كرده ، اشتباه ها را مرتفع ساخته و دوباره جستجو را انجام دهد .
• دنياى دايروى
CDهاى معمولى كنونى، هر يك قادرند تا بيش از ۶۰۰ مگابايت را در خود ذخيره كنند و با توجه به اينكه شعاع هر CD چيزى در حدود ۱۲ سانتى متر است، در نتيجه بايد روش فشرده سازى اطلاعات براى ذخيره بر روى CD بسيار پيشرفته باشد. يكى از دلايل دستيابى به چنين فناورى اى جنس CD است. CD از پلاستيك محتوى پلى كربنات ساخته شده و پلاستيك ماده اى بسيار منعطف است و به همين خاطر است كه در ضخامت اندك هر CD، يعنى ۲/۱ ميلى متر، مى توان شيارهاى نامحدودى با قطرهاى متفاوت ايجاد كرد. در كارخانه هاى سازنده نيز خراش هاى ميكروسكوپى پيوسته اى بر روى هر CD حك مى شود كه توانايى ذخيره و حمل داده ها را دارد. پس از آن لايه اى از آلومينيوم بر روى CDها كشيده مى شود و پس از آن لايه اى از آكريليك بر روى CD پلاستيكى پاشيده مى شود تا از شيارها محافظت كند. معمولاً بر روى طرف ديگر CD كه استفاده اى از آن نمى شود برچسب، تبليغات يا دستورالعمل كارخانه سازنده چاپ مى شود.
تمام داده ها بر روى يك شيار مارپيچى (يا حلزونى) كه از نزديك مركز CD شروع شده و تا نزديكى محيط آن ادامه دارد، حمل مى شوند. اين شيار به صورت دايروى نوشته و در نتيجه خوانده مى شود. به همين دليل CDها را مى توان در ابعاد و اندازه هاى مختلف توليد كرد، اما فقط ميزان مساحت دايروى آنها مفيد محسوب مى شود. مثلاً براى يك CD كه به شكل كارت ويزيت (مستطيلى) توليد شده است، فقط مركز دايروى آن به عنوان حجم مفيد تلقى شده و در نتيجه چنين CDاى نمى تواند بيش از ۲ مگابايت داده حمل كند.
شيار اصلى CD در حدود نيم ميكرون عرض دارد و با امتداد قبلى و بعدى خود در حدود ۶/۱ ميكرون فاصله دارد. (هر ميكرون تا يك ميليونيم متر است)
وقتى شيار اصلى نيم ميكرون باشد، تكليف خراش ها روشن است! آنها حداكثر نيم ميكرون عرض، ۸۳/۰ ميكرون طول و ۱۲۵ نانو متر ارتفاع دارند. (هر نانو متر، يك ميليارديم متر است) در نتيجه يك خراش مى تواند با عرض فقط نيم ميكرون، با حضور پيوسته بر روى شيار CD، ۵ كيلومتر طول داشته باشد و خواندن نوارى كه نسبت بين طول و عرض آن چنين است، احتياج به فناورى پيچيده اى خواهد داشت.
CD وقتى در سى دى پلير قرار مى گيرد نور ليزرى روى سى دى تابيده مى شود. CD خوان يا درايو CD همان ابزارى است كه وظيفه دارد تا در عرض زمانى كوتاه، حجم حيرت آورى از اطلاعات را از روى CD بخواند. اين ابزار از سه بخش كلى تشكيل شده است:
۱- موتور CDخوان كه وظيفه دارد در سرعتى مابين ۲۰۰ تا ۵۰۰ دور در دقيقه (بسته به تراكى كه خوانده مى شود) ديسك فشرده اى را حول مركز خود بچرخاند.
۲- يك لنز كه با سيستم ليزرى، بر روى شيار تنظيم و متمركز شده است.
۳ - مكانيسم ردگيرى (tracking mechanism) اين مكانيسم هدايت كننده مجموعه نور ليزرى است كه مسير حلزونى trackها را دنبال مى كند. اينجا يك موضوع پيچيده وجود دارد چون شعاع دواير مسير trackها از مركز به خارج يكنواخت نيست سرعت گردش سى دى هنگام خواندن اطلاعات يكنواخت نيست. متناسب عمل كردن مكانيسم ردگيرى با سرعت موتور درايو از پيچيدگى هاى خاص خود برخوردار است. زمانى كه نور ليزرى به بخش هاى بيرونى تر (دورتر از مركز سى دى) تابيده مى شود، وظيفه موتور درايو اين است كه سرعت گردش سى دى را كندتر كند. به عبارت ديگر براى آنكه مكانيسم ردگيرى با سرعت يكنواخت عمل كند لازم است كه سرعت چرخش سى دى متغير باشد. خروجى اين درايو اطلاعاتى است از جنس همان داده هايى كه درايوهايى مثل ديسك سخت يا فلاپى از خود خارج مى كند.
• اينجا و اكنون
از اواسط دهه ۹۰ برخى مجلات با سى دى رام ويژه خود منتشر مى كردند و اكنون اين روال شتاب گرفته است. استفاده از اين ديسك ها ، با توجه به بازيابى مطلب از طرق گوناگون موضوع، عنوان، كليدواژه، IDBN , ISSN،سال انتشار و …. موثرتر و با صرفه تر از استفاده از بانك هاى اطلاعاتى است افزون بر آنكه بعضاً اين سى دى ها با نرم افزارهاى رايگان همراه هستند .در ايران تخمين زده مى شود هر سال نزديك به دو ميليون سى دى به فروش مى رسد كه درصدى از آنها سى دى هاى با قابليت نوشتن دوباره هستند. اكثر سى دى هاى بازار ايران چينى و بهاى آنها بين ۱۵۰ تا ۳۰۰ تومان است. پيش بينى تحليل گران آن است كه تا چند سال آينده سى دى ها پيشتاز خواهند بود و سپس جاى خود را به دى وى دى ها خواهند داد.

روزنامه شرق

تروجان جديد از طريق فايل هاى Word منتشر مى شود

ايرنا: گونه حيرت انگيزى از يك تروجان با نام ى Sikou.A كه فعاليت آن بسيار پيچيده و عجيب گزارش شده است منتشر شد. به گزارش آنتى ويروس پاندا اين تروجان براى اجراى كدهاى دلخواه خود از حفره اى كه در اكثر برنامه هاى «مايكروسافت آفيس» وجود دارد، استفاده مى كند. آسيب پذيرى موجود در Microsoft Wordبا نام MS03037باعث انتشار اين تروجان شده است. ابن تروجان به كمك حفره امنيتى مذكور وارد سيستم كاربر مى شود و به محض باز شدن يك فايل Word توسط كاربر اجرا و نصب مى شود. Sikou.Aبه محض ورود به يك سيستم يك كپى از خود روى دايركتورى اصلى سيستم مى سازد و آنجا دو فايل ايجاد مى كند كه يكى وظيفه اجراى اين تروجان را برعهده دارد و ديگرى براى پنهان كردن فعاليت اين تروجان طراحى شده است. پس از ايجاد دو فايل مذكور اين تروجان سعى مى كند به يك آدرس اينترنتى مشخص متصل شود و از آنجا يك فايل متنى را دانلود كند. اگر اين فايل به درستى از URL مورد نظر دانلود شود به طور خودكار به يك URL سوم متصل مى شود كه از آن دستورات زير را دريافت و اجرا مى كند: جمع آورى اطلاعات مالى و شخصى كاربر ، دانلود و نصب فايل هاى آلوده، اجازه ورود ساير كدهاى آلوده مخصوصاً Spyware به سيستم آلوده شده و Shut down كردن كامپيوتر.
از آنجا كه نويسنده اين تروجان محل اين فايل متنى را دائماً جابه جا مى كند يافتن و خنثى كردن فايل مذكور كار پيچيده اى است. لوئديس كرونس مدير لابراتوار پاندا در اين زمينه مى گويد: روشى كه اين تروجان براى انتشار خود به كار مى برد ما را به اين فكر مى اندازد كه اين كد آلوده براى دزديدن اطلاعات از يك كامپيوتر يا نهاد مشخصى طراحى شده است. با توجه به استفاده از تكنيك هاى سرقت اطلاعاتى و توانايى بالايى كه اين تروجان براى به روز كردن خود از آن استفاده مى كند به نظر مى رسد كه نويسنده اين تروجان سعى دارد مدت زمان زيادى كدهاى آلوده خود را در كامپيوترهاى آلوده شده حفظ كند. ميزان تروجان ها و ساير بدافزارهايى كه با هدف سرقت اطلاعات و رسيدن به اهداف مالى منتشر شده اند در چند ماهه گذشته رشد چشمگيرى داشته است. آنتى ويروس پاندا به كاربران توصيه مى كند براى پيشگيرى از هجوم Sikou.A ساير كدهاى آلوده فوراً آنتى ويروس هاى خود را به روز كرده و براى اطمينان بيشتر با مراجعه به سايت www.mec-security.com يا www.pandasoftware.com سيستم هاى خود را به صورت رايگان اسكن و پاكسازى نمايند.

روش بهتر توليد برق از منابع گرمايى

ستاد ويژه توسعه فناورى نانو: معمولاً ۷۰ درصد انرژى موتور خودروها از طريق گرمايى كه توليد مى كنند به هدر مى رود. اما دانشمندان استراليايى و اورگان (Oregon) راهكار مؤثرى يافته اند كه نه تنها موجب بازيابى اين انرژى از دست رفته مى شود؛ بلكه در درازمدت توانايى و قابليت توليد برق از گرماى درون زمين را ايجاد مى كند. بنابراين از نانوسيم هاى بسيار نازك كه داراى پتانسيلى با بازده بيش از دو برابر مواد ترموالكتريك هستند استفاده مى شود. به گفته «هينر لينك»، استاديار فيزيك دانشگاه اورگان، كه با مؤسسه ميكروتكنولوژى و نانوعلم اورگان (ONAMI) همكارى دارد، اگر همه چيز به خوبى پيش رود مى توان به زودى كاربرد چنين دستگاه هاى ترموالكتريك نانوساختارى را در مواردى چون چرخه بازيافت گرماى توليد شده در موتور خودروها، خنك سازى ريزپردازنده كامپيوتر ها و يخچال هاى فشرده تر و كم سروصداتر خانگى شاهد بود.
لينك وهمكارش «تامى هامفرى» از اعضاى شوراى تحقيقات استراليا نتايج يافته هاى خود را در كنفرانس ابزارهاى نانومقياس و تجميع سيستم ها كه در هوستون برگزار شد ارائه كردند. بخش مرور مقالات مجله «نيچر» كه به صورت آن لاين هم قابل دسترسى است ضمن شگفت انگيز خواندن كار اين دو محقق، آن را پيشرفتى قابل توجه نسبت به ترموالكتريك هاى توده اى فعلى دانسته است.
مسئله جالب توجه آن است كه اين دو دانشمند دريافته اند كه دو ماده در عين دارا بودن دمايى متفاوت مى توانند در مقياس نانو با يكديگر در حال تعادل گرمايى باشند و اين واقعيتى است كه با قوانين فيزيك سازگارى ندارد، اما براى عملكرد خاص مورد نظر اين دانشمندان كه كاربرد گسترده فناورى ترموالكتريك در توليد برق و سرماسازى را موجب مى شود، بسيار ضرورى و حياتى است.
اگر يك فنجان داغ را روى نيمكتى قرار دهيد پس از مدتى گرماى خود را از دست داده سرد مى شود تا با نيمكتى كه روى آن قرار دارد به تعادل گرمايى برسد. به عبارت ديگر اين يك اصل مسلم ترموديناميكى است كه هميشه گرما از محيط گرم به سرد جريان مى يابد و البته در اين بين مقدارى انرژى هم تلف مى شود.
دانشمندان به دنبال آن هستند تا با استفاده از مواد ترموالكتريك اين انرژى تلف شده را بازيابى كرده و به الكتريسيته تبديل كنند و اين كار تنها در صورتى موفقيت آميز است كه بتوان جريان گرما را تحت كنترل درآورد، كارى كه هامفرى و لينك موفق به انجام آن شده اند.
به گفته لينك ايده اصلى در اين روش استفاده از دو حالت غيرتعادلى - با اختلاف دما - است. لينك و هامفرى نشان داده اند كه با اعمال ولتاژ بر يك سيستم الكتريكى و وجود اختلاف دما در آن مى توان الكترون هاى با انرژى مشخص مورد نظر را در آن سيستم به كار گرفت. بنابراين اگر يك ماده نانوساختار طورى طراحى شده باشد كه تنها به الكترون هاى با انرژى خاص مورد نظر ما اجازه عبور دهد به نوع جديدى از تعادل دست يافته ايم كه اين بار بر خلاف تعادل هاى ترموديناميكى معمول الكترون ها به خودى خود نمى توانند از محيط گرم به سرد جريان يابند.
هامفرى چنين توضيح مى دهد: اين توازن ظريف مى تواند كاربرد هاى عملى بسيار زيادى داشته باشد زيرا با محقق شدن چنين تعادل جديدى، ابزارهاى ترموالكتريكى كه براى تبديل گرما به انرژى الكتريكى مفيد از روش اتصال الكتريكى نواحى سرد و گرم در يك نيمه رسانا استفاده مى كنند، مى توانند حتى در نزديكى نقطه تعادل هم كار كنند و اين نياز كليدى براى افزايش بازده اين ابزارها و رسيدن به حد كارنو است كه حداكثر بازده ممكن يك ماشين گرمايى است. از آنجا كه سيستم در حال تعادل است جريان الكترون ها برگشت پذير بوده و با توجه به اين برگشت پذيرى است كه دستگاه مى تواند به حداكثر بازده ممكن برسد.
تاكنون دستگاه هايى از اين قبيل كه بخش متحركى نداشته و آنقدر كوچك بوده است تا بتوان آنها را روى يك ريزتراشه جاى داد بازده بسيار پايين - كمتر از ۱۵ درصد حد كارنو براى توليد برق - داشته اند و لذا جز در مواردى خاص و محدود كاربرد نداشتند.
اساس طرح لينك و هامفرى يافتن ساختار باندى الكترونيكى مناسب در مواد ظريف ترموالكتريكى است كه از تعداد بسيار زيادى نانوسيم تشكيل شده اند. با انجام اين طرح دستگاه هاى ترموالكتريك نانوساختارى ايجاد شده به اين روش بازدهى نزديك به ۵۰ درصد حد كارنو خواهند داشت.
با كمك چنين موادى است كه توليد الكتريسيته از گرماى درون زمين و يا از گرماى خروجى موتور خودروهاى تركيبى، امكان پذير مى شود.
لازم به ذكر است كه اين تحقيق موفق به دريافت جايزه بنياد ملى علوم آمريكا شد.

پرتاب كاوشگر به سوى ستاره دنباله دار

واحد مركزى خبر: دانشمندان مركز فضايى آمريكا در تلاش براى پى بردن به ساختار ستاره دنباله دار تمپل- ۱ به زودى كاوشگرى را به سوى اين ستاره پرتاب خواهند كرد. دانشمندان قصد دارند انفجارى را در ستاره دنباله دار تمپل- ۱ كه هر پنج و نيم سال به دور خورشيد مى گردد، ايجاد كنند. دانشمندان اميدوارند گاز و گرد و غبار ناشى از انفجار، اطلاعات مفيدى را در مورد ساختار فيزيكى و شيميايى ستاره دنباله دار كه تصور مى رود ميلياردها سال عمر داشته باشد و شايد قدمتش به زمان تولد خورشيد و منظومه شمسى بازگردد، ارائه كند. از آنجايى كه دانشمندان ستاره هاى دنباله دار را بقاياى يخ زده منظومه شمسى اوليه مى دانند، تمايل زيادى به دست يافتن به درون آنها دارند. از اين رو در اين ماموريت، كاوشگر پرتاب شده وزنه اى را در مسير تمپل- ۱ قرار خواهد داد تا با سرعت بيش از ۱۰ كيلومتر بر ثانيه و با قدرتى معادل انفجار ۵ تن TNT با آن برخورد كرده و آن را منفجر كند. كاوشگر كه در لحظه انفجار در فاصله ۵۰۰ كيلومترى قرار دارد، اطلاعات جامعى را با دوربين ها و ابزار پيشرفته دريافت و ذخيره خواهد كرد.

تبديل زباله به سوخت خودرو در سوئد

واحد مركزى خبر: زباله ها در سوئد به سوخت خودرو تبديل مى شوند. زباله هاى جمع آورى شده در استكهلم پايتخت اين كشور در فرآيندى به گاز تبديل شده و به عنوان سوخت خودروها استفاده مى شود. اين زباله ها عمدتاً شامل باقى مانده مواد غذايى هستند. اين كار به بهداشت اين شهر نيز كمك مى كند چون سالانه ۲۲۰ هزار تن زباله توليد مى شود. اين شهر در سال ۱۹۰۹تجربه تبديل زباله به الكتريسته را نيز داشته است.

تحقق روياى فضاپيماى خورشيدى

ايرنا: فضاپيماى «كاسموس-۱» كه نتيجه پروژه مشترك آمريكا و روسيه است و از نور خورشيد انرژى مى گيرد، به مدار زمين پرتاب شد. اين فضاپيماى تجربى كه تنها سوخت آن نور خورشيد است توسط يك فروند موشك روسيه از زيردريايى مستقر در درياى بارنتز روسيه به مدار زمين منتقل مى شود. سپس بال هاى آن كه مى توانند مانند بادبان انرژى «فوتون»ها يا ذرات ريز تشكيل دهنده نور خورشيد را جذب كنند به پهناى حدود ۱۰۰ فوت باز خواهند شد. دانشمندان مركز كنترل زمينى اين ماهواره باز شدن بال ها و تغيير جهت آنها را هدايت كرده و از اين وسيله براى ادامه حركت يا تغيير مسير و مدار ماهواره به مدارهاى بالاتر و پايين تر استفاده خواهند كرد. پشتيبان مالى اين طرح، انجمن ستاره شناسى آمريكا و مجرى آن روسيه است. به گفته كارشناسان، اين طرح مزاياى زيادى دارد از جمله اينكه فضاپيماها در سفرهاى طولانى در منظومه شمسى ديگر مجبور به همراه داشتن محموله سنگين سوخت كه بيشترين بخش وزن آنها را تشكيل مى دهد، نخواهند بود. به گفته آنان با حذف وزن سوخت، دانشمندان خواهند توانست فضاپيماها را با مواد مقاوم ترى ساخته يا آنها را به دستگاه هاى بيشترى مجهز كنند.

نگاهى به عوامل موثر در آلودگى صوتى و عوارض حاصل از آن

محصول تكنولوژى پيشرفته

افسانه بهرامى

آلودگى صوتى ناشى از محصولاتى كه تكنولوژى پيشرفته توليد مى كند، يكى از مهم ترين آلاينده هاى محيط زيست در نواحى شهرى است. سلامت روح و روان، ميزان توانايى تامين معاش، سطح زندگى و تحصيلات افرادى كه در مكان هاى آرام و كم سر و صدا زندگى مى كنند با افرادى كه در مكان هايى با آلودگى صوتى بالا زندگى مى كنند، تفاوت زيادى دارد. در واقع هر نوع صدايى كه باعث آزار و اذيت و از بين رفتن آرامش و تفكر در فرد شود آلودگى صوتى تعريف مى شود به نحوى كه صداى موسيقى اگر در موقعيت و زمان نامناسب اجرا شود منبع آلودگى صوتى در نظر گرفته مى شود.
با اين سئوال روبه رو هستيم كه آيا مقدار مجاز صوت براى شنيدن در افراد مختلف متفاوت است؟ در پاسخ به اين سئوال مهندس حسين مهرآوران مسئول واحد صوت شركت كنترل كيفيت هوا مى گويد: «در رابطه با شدت اصوات عوامل مختلفى در تاثيرپذيرى انسان موثرند. هر چه شدت و دوام صوت بيشتر باشد اثر نامطلوب آن بر انسان زيادتر است. حساسيت افراد به سروصدا (آلودگى صوتى) متفاوت است. كهولت سن و وجود بيمارى هاى شنوايى منجر به از دست دادن قدرت شنوايى و نقصان آن نسبت به ساير افراد جامعه مى شود. حتى در بعضى اشخاص با اين كه در معرض صداى زيادى قرار مى گيرند عوارض شنوايى بروز نمى كند. در حالى كه برخى ديگر اگر در مدت كوتاه ترى در معرض صداى ناهنجار باشند دچار عوارض شنوايى مى شوند، ولى استانداردهاى بين المللى تعيين شده براى كاربرى هاى مختلف از جمله كاربرى مسكونى براى افراد مختلف در روز ۵۵ دسى بل و در شب ۴۵ دسى بل در نظر گرفته شده است. واحد آلودگى صوتى بر حسب دسى بل و براساس تغييرات فشار هوا بين صفر دسى بل (آستانه شنوايى) تا صد و سى دسى بل (آستانه كرى) قرار دارد. همچنين وابستگى فركانس گوش انسان نيز بين ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز است.»
عوامل مختلفى به عنوان منبع آلودگى صوتى در نظر گرفته مى شوند از قبيل فعاليت هاى صنعتى، فعاليت هاى تجارى، پروازهاى هواپيما، ترافيك خيابان ها، حركت قطارها و... در ايران اكثر شهرها كليه منابع آلودگى صوتى را دارند اما سيستم هاى حمل و نقل از جمله جاده اى (خودروها و موتورسيكلت ها) و هوايى نقش مهم ترى در توليد آلودگى صوتى دارند. بنابر اظهارات مهندس مهرآوران تهران و تعدادى از كلانشهرها از جمله مشهد، اصفهان و شيراز آلوده ترين شهرها از لحاظ صوت هستند. در اين ميان تهران به علت تردد بيش از حد خودرو در خيابان ها و فرسوده بودن تعداد زيادى از آنها و همچنين به دليل عدم رعايت استانداردهاى آلودگى صوتى توسط صنايع خودروسازى در رده هاى اول از لحاظ آلودگى صوتى قرار دارد كه البته در رابطه با جايگاه تهران در دنيا به دليل آماده نشدن نقشه هاى صوتى كل شهر نمى توان اظهارنظر كرد. قابل به ذكر است در تهران مناطق مركزى و پرترافيك شهر، مناطق جنوبى و پرجمعيت به ويژه مناطقى كه ريل راه آهن از آنها مى گذرد و يا در مسير پرواز هواپيماها هستند به ويژه تهرانسر، ميادين پرتردد از جمله ميدان توحيد، ميدان انقلاب، ميدان آزادى و قسمت هايى كه داراى بزرگراه هاى متعدد هستند قسمت هاى آلوده ذكر شده اند.وى در ادامه وجود كارخانجات را از ديگر منابع مهم آلودگى صوتى عنوان كرد. به نحوى كه در ايران كارخانجات ذوب فلزات، فولادسازى، توليد سيمان، صنايع نفت و گاز و... از تراز صوتى بالاتر از حد استاندارد برخوردار هستند. در دنيا براى حل معضل مذكور راهكارهاى بسيارى ارائه شده و در موارد زيادى به مرحله انجام رسيده است. متاسفانه در ايران موارد محدودى از اين راهكارها مورد استفاده قرار مى گيرد. مهندس مهرآوران مى گويد: «بهترين اقدام انجام شده در جهت كاهش آلودگى صوتى بدين صورت است كه قبل از آغاز پروژه ساخت در منطقه اى، كاربرى و نقشه هاى صوتى آن منطقه را با توجه به استانداردهاى بين المللى تعيين شده مشخص مى كنند. مثلاً محيط هاى آرام و كم صدا براى بيمارستان ها و مكان هاى آموزشى و استراحتگاه ها در نظر گرفته شده و مناطق صنعتى، تجارى و كارخانجات را دور از مناطق مسكونى، آموزشى و بيمارستان ها تعيين مى كنند كه اين قبيل اقدامات به منظور پيشگيرى از ايجاد آلودگى صوتى است. اما براى كاهش آلودگى صوتى مواردى نظير فرودگاه ها يا شركت هاى هواپيمايى را در رابطه با هواپيماهايى كه شدت صوت خارج از حد استاندارد دارند ملزم به پرداخت مبلغى به عنوان جريمه مى كنند.
پرواز برخى از هواپيماها را در شب ممنوع مى كنند. براى خيابان ها، اتوبان ها و بزرگراه ها آسفالت هاى مخصوصى كه شدت صوتى را كاهش مى دهند استفاده مى كنند. بين مناطق مسكونى و بزرگراه ها ديوارهاى صوتى مى كشند، كارخانجات توليد خودرو ملزم به رعايت قوانينى مبنى بر كاهش آلودگى صوتى خودروها براى ساخت خودرو مى شوند و...
و اما در ايران در حال حاضر شهردارى تهران در حال تهيه نقشه هاى صوتى شهر به تفكيك مناطق است كه مناطق ۶ ، ۷ ۹، ، ۱۱ و ۱۲ تكميل و مناطق ۱۰ و ۱۷ در حال اجرا است. در منطقه ۹ فرودگاه مهرآباد قرار دارد كه نقشه هاى صوتى آن نيز تهيه شده است و در برخى كارخانجات ايران استفاده از گوش پوش ها، صدا خفه كن، ديوارهاى صوتى به عنوان راهكار محافظتى ارائه شده است.»
با وجودى كه اين صداهاى ناهنجار آسيب هاى غيرقابل برگشت به برخى از ارگان هاى بدن وارد مى كند در خيابان هاى ايران در مسير ساخت فاضلاب هاى شهرى و... با كارگرانى روبه رو هستيم كه از وسايلى با دسى بل هاى صوتى بالا بدون هيچ گونه محافظ صوتى استفاده مى كنند. در اين رابطه مسئول واحد صوت شركت كنترل كيفيت هوا مى گويد: «اقدام خاصى در اين زمينه صورت نگرفته است ولى مى توان به آنها تذكر داد كه ساعت هاى مشخصى از اين دستگاه ها استفاده كنند. به عنوان نمونه هر نفر ساعت محدودى در روز با آن دستگاه كار كرده و در آن مدت از گوشى هاى محافظ نيز استفاده كند و سپس نفر بعدى كار را ادامه دهد.»
• اثرات صوت بر گوش


صوت اثرات واضحى در افت شنوايى دارد. در اين راستا دكتر اصغر مكارم متخصص گوش و حلق و بينى مى گويد: «صوت عارضه زودرس و ديررس دارد، در عارضه زودرس، فرد در معرض و جهت مستقيم صوت قرار مى گيرد. نظير انفجارات در جبهه ها، تركيدگى لاستيك، صداى انفجار رعد و برق، صداى ترقه و... در اين حالت صوت در فركانس هاى بالاى چهار تا هشت هرتز اثر كرده و نقاط مربوط به اين فركانس ها در قسمت حلزونى گوش داخلى تخريب مى شود. البته در فركانس هاى گفتارى مشكل چندانى ايجاد نمى كند. علائم بالينى آن بدين صورت است كه ابتدا مريض علائم چندانى نداشته و از صداى زنگ مانند داخل گوش شاكى است كه اين صدا به شيوه هاى مختلفى بروز مى كند نظير صداى رودخانه.
اين صداهاى اضافى داخل گوش به تدريج افزايش پيدا كرده در نهايت وقتى فرد در مكان هاى عمومى مى رود صحبت ها را مى شنود ولى براى تفسير جملات دچار مشكل مى شود. در واقع قدرت تجزيه و تحليل سريع را از دست مى دهد (عدم قدرت تفسير حرف در يك فضاى جمعى). با پيشرفت بيمارى صداهاى اضافه در محيط هاى خلوت آزاردهنده تر مى شوند چرا كه عموماً در محيط هاى شلوغ صوت با شدت ۵۰ تا ۶۰ دسى بل وجود دارد كه اين اصوات تا حدى صداهاى داخل گوش را مى پوشانند. در نتيجه فرد در محيط هاى شلوغ كمتر آزار مى بيند. در حالى كه در محيط هاى خلوت به ويژه هنگام خواب فرد با اين صداها دچار اضطراب شده در نهايت مشكلات بى خوابى، عصبى به سراغش مى آيد. عارضه نادرتر در اين راستا پارگى پرده صماخ گوش است كه در صورت مواجهه با صوت بالا به صورت مستقيم اتفاق مى افتد. وى در رابطه با افرادى كه طى يك روند طولانى مدت دچار كاهش شنوايى مى شوند گفت: «افرادى كه صدايى را به طور مداوم در زمانى بيش از حد معمول مى شنوند دچار آسيب هايى در قسمت حلزونى گوش داخلى مى شوند. معمولاً ما صداى بالاى نود دسى بل را حداكثر در يك مدت زمان هشت ساعت مى توانيم تحمل كنيم. حال اگر نود دسى بل به صد دسى بل افزايش داده شود براى كاهش عارضه، مدت زمان در معرض قرار گرفتن بايد نصف شود. افرادى كه در مكان هايى با دسى بل صوتى بالا كار مى كنند به تدريج پس از حدود ده تا پانزده سال افت شنوايى پيدا مى كنند كه به صورت شروع زنگ در گوش، بى خوابى و كاهش تحمل نسبت به صدا بروز مى كند. (نظير افرادى كه در تراشكارى، صافكارى يا فرودگاه ها كار مى كنند) به دنبال آن مجبور مى شوند در مكان هاى شلوغ (عروسى) براى مدت كوتاهى محيط را ترك كرده و پس از آرام شدن بر گردند. در نهايت اگر افت شديد شنوايى رخ دهد حتى در تشخيص دادن فركانس اصوات هم مشكل پيدا مى كنند. در اين بيمارى سلول هاى قسمت حلزونى گوش داخلى مسير ارسال پيام به مغز براى هميشه آسيب ديده و غيرقابل ترميم هستند. بنابراين تنها راه درمان پيشگيرى است. افراد نرمال حداكثر نود دسى بل صوت را در هشت ساعت مى توانند تحمل كنند. حال فرد با افزايش دسى بل صوتى بايد ساعت تماس با اين صوت را كاهش داده، محل كار يا منزل (زندگى در بزرگراه ها) را تغيير داده و يا از محافظ هاى گوشى در محيط كار استفاده كند. به علاوه افرادى كه دچار افت شنوايى شده اند بايد از مصرف برخى داروها نظير جنتامايسين كه بر شنوايى تاثير دارند پرهيز كنند. به صورت دوره اى نزد پزشك متخصص براى كنترل ميزان شنوايى مراجعه كنند. قابل ذكر است صداهاى يكنواخت با فركانس متوسط و پائين در طولانى مدت نظير سى سال مى توانند مشكل آفرين باشند. نظير صداهاى يكنواخت دستگاه هاى بى هوشى در اتاق عمل كه گاهى مى توانند منجر به سكته در پزشكان شوند.
در اينجا بايد يادآورى كنم افرادى كه به طور مداوم به صداى موسيقى به ويژه در فاصله هاى نزديك و با دسى بل هاى بالاى صوتى گوش مى دهند نيز در معرض خطر هستند.»
• عوارض عمومى
اثرات آلودگى صوتى بر انسان عبارتند از:
۱- عدم پاسخ دهى در زمان مناسب به صدا
۲- افزايش قند و كلسترول خون
۳- تغيير ضربان قلب
۴- افزايش فشار خون
۵- افزايش هورمون آدرنالين و كورتيزول
۶- تنگ شدن مويرگ ها و عروق
۷- گرفتگى عضلات
۸- كند شدن حركات دودى شكل روده
۹- ايجاد زخم معده
۱۰- تحريكات پوستى
۱۱- اثرات روحى روانى
۱۲- كاهش وزن نوزادان در هنگام تولد به علت تنگ شدن مويرگ ها و خون رسانى ناكافى به جنين
۱۳- كاهش قدرت يادگيرى در كودكان با مكان هاى زندگى پرسروصدا
۱۴- افزايش سقط جنين
۱۵- استرس
۱۶- اضطراب
۱۷- كم خوابى
۱۸- بارزترين اثر كاهش قدرت شنوايى.
تمام اثرات ذكر شده حاصل تحقيقات در كشورهاى مختلف است كه از روى مقايسه بين ساكنان مناطق كم صدا با پرصدا به دست آمده است.

روزنامه شرق

نگاهى به اصول همجوشى اتم ها به يكديگر

خورشيدى در زمين

دكتر سهيل پرخيال*


همه مواد از اتم ها تشكيل شده اند كه هر اتم از هسته با بار مثبت و الكترون هاى بار منفى در اطراف آن تشكيل شده است. هسته نيز شامل پروتون است كه داراى بار مثبت و نوترون كه به لحاظ بار الكتريكى خنثى است. پروتون و نوترون هاى هسته از طريق يك نيروى قوى بين مولكولى در كنار هم قرار گرفته اند. الكترون ها نيز توسط يك نيروى ضعيف تر از نيروى بين مولكولى داخل هسته به نام نيروى الكتريكى اطراف پروتون هاى هسته قرار گرفته و اطراف آن مى چرخد.
•فرآيند همجوشى
در عمل همجوشى دو اتم سبك با يكديگر جوش خورده و يك اتم سنگين تر را ايجاد مى كنند و در اثر اين همجوشى انرژى زيادى آزاد مى شود كه حاصل نيروى قوى بين هسته اى است. به عنوان مثال از همجوشى دو اتم دوتريم Deuterium، هليوم و انرژى آزاد مى شود.
He + Energy ر> D + D
•فيوژن به عنوان عامل توليد انرژى خورشيد
فيوژن فرآيندى است كه باعث گرم شدن خورشيد و ساير ستارگان مى شود. در خورشيد در هر ثانيه ۱۰ ميليون تن هيدروژن از طريق همجوشى به هليوم تبديل مى شود و انرژى حاصل از آن همان انرژى اى است كه باعث حيات در كره زمين شده است. در ستارگان عمل فيوژن سريع تر و بيشتر از خورشيد صورت مى پذيرد. اتم هاى سنگين نيز مى توانند با هم همجوشى انجام دهند و اتم سنگين ترى مثل كربن، نيتروژن و اكسيژن را ايجاد كنند. در واقع همه مواد موجود در جهان از فيوژن اتم سبك هيدروژن ايجاد شده است.
•فيزيون (شكافت اتم)
شكافت هسته اى فرآيندى است كه امروزه در نيروگاه هاى اتمى براى توليد برق به كار برده مى شود و فرآيند آن عكس همجوشى است. در فرآيند شكافت يك اتم سبك به اتم هاى سبك تر تقسيم و انرژى آزاد مى شود. شكافت هسته اى يك واكنش زنجيره اى است بدين معنى كه يك شكافت هسته به طور متوسط ۵/۲ نوترون ايجاد مى كند كه هريك از اين نوترون ها يك واكنش جديد را ايجاد مى كنند و به همين ترتيب به سرعت واكنش هاى بعدى انجام مى شود. بنابراين وقتى اين واكنش شروع مى شود مى بايست آن را كنترل كرد در غير اين صورت شكافت تبديل به بمب اتمى مى شود. در واكنش فيوژن بايد سوخت به طور مدام به رآكتور تغذيه شود و اگر جلوى اين تغذيه گرفته شود واكنش متوقف مى شود بنابراين واكنش فيوژن ذاتاً مطمئن است و امكان انفجار وجود ندارد.
•هسته ها يكديگر را دفع مى كنند
پروتون در هسته بار مثبت دارد لذا وقتى دو هسته به هم نزديك مى شوند تا همجوشى كنند، نيروى دافعه الكتريكى باعث مى شود كه دو اتم از هم دور شوند. در صورتى كه دو اتم خيلى به هم نزديك شوند نيروى قوى بين هسته اى ايجاد مى شود و دو هسته به طور ناگهانى به هم ديگر جذب مى شوند و اين نزديكى امكان ندارد مگر اينكه سرعت اتم ها خيلى بالا باشد. بعد از واكنش همجوشى انرژى خيلى بالايى آزاد مى شود. اين آزاد شدن انرژى دقيقاً مشابه حركت يك توپ گلف به سمت بالاى تپه و سپس سقوط آن به يك دره عميق است. كافى است انرژى لازم براى رسيدن توپ به بالاى تپه را ايجاد كنيم پس از آن انرژى زيادى حاصل از سقوط به دست مى آوريم. بنابراين براى رسيدن اتم ها به يكديگر و برخورد با هم لازم است سرعت اتم ها بالا باشد و براى رسيدن به اين سرعت بالا لازم است درجه حرارت بالايى داشته باشيم. در رآكتورهاى فيوژن درجه حرارت ۱۵۰ ميليون درجه است. در اين درجه حرارت هسته هيدروژن با سرعت هزار كيلومتر بر ثانيه حركت مى كند.
•ايجاد پلاسما (Plasma)
در دماى ۱۵۰ ميليون درجه چه اتفاقى مى افتد؟ در يك مكعب يخ اتم ها به طور منظم كنار هم قرار گرفته اند و موقعيت ثابتى دارند. وقتى به آن حرارت داده مى شود يخ جامد تبديل به مايع شده و مولكول ها آزادانه مى توانند حركت كنند. اگر دما را باز هم زياد كنيم آب تبخير مى شود و يك گاز تحت عنوان بخار را ايجاد مى كند و آزادى مولكول ها (سرعت مولكول ها) زيادتر مى شود. اگر عمل گرم كردن را ادامه دهيم مولكول هاى آب به اتم هاى اكسيژن و هيدروژن تقسيم مى شود و در دماهاى بالاتر اتم ها نيز به هسته ها و الكترون ها تقسيم مى شود در اين شرايط پلاسما خواهيم داشت.
•پلاسما به طور طبيعى وجود دارد
در پديده هايى همچون رعد و برق، خورشيد و ستارگان پلاسما وجود دارد. ساده تر از آن در لامپ فلورسنت شما پلاسما داريد. پلاسما به طور گسترده در صنعت و براى روشنايى استفاده مى شود به عنوان مثال تراشه هاى كامپيوترى به كمك منابع نورى پلاسما ساخته مى شود همچنين از پلاسما براى فرآيندهاى جوشكارى استفاده مى شود. صفحات كامپيوترى جديد كه صفحه پلاسمايى گفته مى شود از تخليه هاى پلاسمايى نازك استفاده مى كنند.
•ميدان مغناطيسى مى تواند پلاسما را كنترل كند
در پلاسما همه ذرات در همه جهات با دماى بالا حركت مى كنند. بنابراين نگهدارى پلاسما خود يك مشكل است زيرا ديواره هاى رآكتور تحمل چنين دمايى را ندارند. خوشبختانه مى توان از ميادين مغناطيسى براى تاثير بر روى پلاسما استفاده كرد. با ايجاد خطوط ميدان مغناطيسى، ذرات باردار در پلاسما از خط مغناطيسى پيروى كرده و بدين ترتيب مى توان پلاسما را در داخل اين ميدان محبوس كرد و ديواره ها را از آن دور نگه داشت.
• Tokamak
براى حبس پلاسما اگر ما از يك لوله مستقيم استفاده كنيم در ابتدا و انتها هنوز مشكل برخورد پلاسما را خواهيم داشت اما اين مشكل به راحتى از طريق يك محفظه حلقوى شكل كه اساساً يك لوله بدون انتها است قابل حل است. اين روش حبس پلاسما توسط روس ها ابداع شده و Tokamak مخفف Toridial Chamher with magnetic field coils است.
•سوخت هاى پلاسما در زمين
در زمين امكان واكنش هيدروژن با هيدروژن غيرعملى است زيرا اين واكنش نياز به دماى خيلى بالا دارد. اما واكنش دوتريم و تريتيم با دماى حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون درجه سانتى گراد امكان پذير است كه اين منابع در زمين و آب دريا به وفور موجود است.
Tritium+Deuterium ر> Helium + Neutron + Energy
•تريتيم + دوتريم
دوتريم و تريتيم ايزوتوپ هاى هيدروژن هستند. اين بدان معنى است كه اختلاف آنها با هيدروژن در تعداد نوترون اتم ها در هسته است. دو تريم يك نوترون اضافى و تريتيم دو نوترون اضافى دارد. ۳۳ ميلى گرم از دو تريم در هر ليتر آب معمولى وجود دارد و اگر با تريتيم همجوشى شود معادل ۳۴۰ ليتر بنزين انرژى آزاد مى شود. دو تريم به اندازه كافى در درياها براى انرژى بيليون ها نفر وجود دارد.
•تريتيم مى تواند از ليتيم توليد شود
تريتيم راديواكتيو است اما طول عمر آن كوتاه و ۳/۱۲ سال است بنابراين به طور طبيعى در طبيعت وجود ندارد. اين ماده بايد از ليتيم ساخته شود. پوسته زمين به وفور ليتيم دارد همچنين در آب هاى دريا نيز به وفور مى توان اين عناصر را استخراج كرد.نوترون آزاد شده در فرآيند فيوژن مى تواند ليتيم را به هليوم و تريتيم تبديل كند و تنها در ابتداى راه اندازى يا هنگام توقف نيروگاه لازم است مقدارى تريتيم داشته باشيم و بعد از آن ديگر نيازى به تريتيم نداريم.بنابراين دوتريم و تريتيم به و فور قابل استحصال است. تنها ۱۰ گرم دوتريم و ۱۵ گرم تريتيم تمام انرژى مورد نياز يك شهروند در يك كشور توسعه يافته در سرتاسر عمرش را جوابگو است. منابع موجود دوتريم و تريتيم براى تامين ميليون ها سال انرژى كفايت مى كند.
•تريتيم
تريتيم يك ماده راديواكتيو ضعيف است كه طول عمر ۳/۱۲ سال دارد اين بدان معنى است كه بعد از اين زمان نصف تريتيم اصلى ناپديد مى شود. وقتى اين ماده تجزيه مى شود يك الكترون (به نام بتا) با انرژى خيلى كم آزاد مى كنند. انرژى اين الكترون به قدرى كم است كه قادر به عبور از پوست نبوده و در هوا بيش از چند ميلى متر حركت نمى كند و متوقف مى شود. بنابراين تريتيم يك راديواكتيو خطرناك نيست.تريتيم به مقدار كم در بالاى جو ايجاد مى شود و از طريق باران به زمين مى رسد. در آب تازه مقدار بسيار جزيى از تريتيم يافت مى شود و كل تريتيم موجود در محيط زيست در حدKg ۳‎/۷ است.
Tritium ر> Helium-3
Electron +
*از تريتيم مى توان براى اندازه گيرى عمر آب هاى زيرزمينى يا عمر يك بطرى قديمى خراب استفاده كرد. واكنش فيوژن با توجه به اينكه احتمال خارج شدن از حد كنترل وجود ندارد لذا بسيار روش مطمئن به لحاظ زيست محيطى است.


*در يك نيروگاه فيوژن يك لايه محدود كننده در اطراف آن كه مانع تشعشع مواد راديواكتيو مى شود وجود دارد.
*در صورت وقوع حوادث غيرمنتظره اى همچون زلزله و آزاد شدن تريتيم حداكثر مقدار آزاد شده Kg ۱ است. اين مقدار تريتيم براى يك شهروند در نزديك نيروگاه منجر به دوز حدودsv ۰.4 مى شود.
*فيوژن هيچ گونه اثر گلخانه اى ندارد.
*حين واكنش فيوژن پوسته اطراف پلاسما و اجزاى موجود در ديواره ها به وسيله نوترون توليد شده توسط فيوژن بمباران مى شود. اين امر باعث مى شود اين مواد راديواكتيو شوند. اگر از مواد كم فعال استفاده شود، اين راديواكتيويته داراى عمر كوتاه ۱۰۰ سال خواهد بود در حالى كه در شكافت هسته اى عمر بسيار بالاست.
*بعد از ۱۰۰ سال مواد مى توانند بازيافت شوند و به مرحمت اين زمان كوتاه و مواد كم فعال، زائدات فيوژن يك شكل براى اين نيروگاه نيستند. اروپا يك برنامه تحقيقاتى گسترده براى ايجاد مواد خاص براى به كارگيرى در نيروگاه هاى آينده دارد.
*براى تحقيقات به طور متوسط هر اروپايى يك يورو براى تحقيقات فيوژن در سال هزينه مى كند و انتظار مى رود در ۵۰ سال آينده قيمت آن در حدود انرژى هاى نو باشد.
•اجزاى نيروگاه فيوژن
يك نيروگاه فيوژن شامل بخش هاى مختلفى از جمله پلاسما، سيستم سوخت، مغناطيس ها، بالشتك ليتيم، مبدل حرارتى، توربين بخار و غيره است.
۱- سوخت دو تريم
سوخت نيروگاه فيوژن مخلوطى از دوتريم و تريتيم است كه ايزوتوپ هاى هيدروژن هستند دوتريم در آب يافت مى شود هر ليتر آبmg ۳۵ دوتريم دارد. هنگامى كه اين مقدار دوتريم با تريتيم مخلوط مى شود انرژى در حدود ۳۴۰ ليتر بنزين ايجاد مى شود.
۲- بالشتك ليتيم
در بالشتك ليتيم به تريتيم تبديل مى شود. نوترون حاصل از واكنش فيوژن با توجه به اينكه هيچ گونه بارى ندارد و تحت تاثير ميدان قرار نمى گيرد از پلاسما خارج شده و در بالشتك با ليتيم واكنش انجام مى دهد و تريتيم و هليوم ۳- ايجاد مى كند تريتيم حاصل به داخل واكنش فيوژن فرستاده مى شود.
۳- پلاسما
پلاسما شامل دوتريم و تريتيم در دماى ۱۰۰ الى ۱۵۰ ميليون درجه است. اين دما براى انجام واكنش فيوژن لازم است. پلاسما از طريق ميدان مغناطيسى در فضاى حلقوى مشخص محبوس مى شود.
۴- جداكننده زائدات از سوخت
خروجى محفظه وكيوم شده پلاسما بعد از واكنش سوخت و مواد تبديلى مثل هليوم است. در اين قسمت سوخت از هليوم جدا شده و سوخت تصفيه شده به پلاسما بازگردانده مى شود و هليوم توسط كپسول هايى جمع آورى مى شود. هليوم مى تواند براى بالن ها استفاده شود. يك نيروگاه MW ۱۰۰۰ در طول سال تنها Kg250 هليوم توليد مى كند.
۵- مبدل حرارتى
حرارت توسط واكنش فيوژن توليد مى شود و توسط نوترون ها منتقل مى شود و در بالشتك ليتيم ذخيره مى گردد و اين حرارت از طريق يك سيستم خنك كننده (هليوم يا آب) به آب منتقل و بخار حاصل براى توليد برق استفاده مى شود.
۶ -توربين بخار
براى توليد برق و انتقال آن به شبكه استفاده مى شود.
•گرمايش پلاسما
براى رسيدن به دماى بالاى مورد نياز (۱۵۰ ميليون درجه)، روش هاى مختلف گرمايش استفاده مى شود:
۱- جريان پلاسما (گرمايش اهميك) ۲- اشعه هاى اتمى ۳- تشعش هاى ميكروويو. در عمل هر سه روش به كار مى رود.
الف-گرمايش جريان پلاسما
يك پلاسما حاوى ذرات باردار بوده و مى تواند يك جريان الكتريكى را ايجاد كند. جريان از طريق يك ترانسفورماتور القا مى شود به گونه اى كه حلقه پلاسما نقش سيم پيچ ثانويه آن را دارد. وجود اين جريان و مقاومت اهميك آن باعث ايجاد گرما مى شود. در واقع نيروى حركت دهنده ذرات باردار باعث برخوردهاى زيادى مى گردد كه عامل ايجاد گرما است. با اين روش پلاسما مى تواند به دماى حدود ۱۰ ميليون درجه برسد.
ب-گرمايش اشعه هاى خنثى
يك شتاب دهنده ذرات مى تواند ذراتى با سرعت بالا ايجاد نمايد. براى به كارگيرى اين روش براى گرمايش پلاسما احتياج به ذرات خنثى است به گونه اى كه اين ذرات مى تواند ذرات باردار شده در ميدان مغناطيسى را متاثر نمايد. ذرات خنثى وارد شده به پلاسما با ذرات داخل پلاسما برخورد كرده و باعث مى شود الكترون آنها از دست برود و دوباره باردار شوند و در ميدان مغناطيسى محبوس شود.
ج- تشعشع ميكروويو
امواج الكترومغناطيسى مى توانند انرژيشان را به پلاسما بدهند؟ ۳ نوع فركانس براى گرماى پلاسما به كار مى رود. سيكلوترون يونى ( MHZ ۵۵-۲۵). سيكلوترون الكترون (MHZ ۲۰۰ -۱۰۰) و هيبريد پائين تر (GHZ ۸ -۱) ذرات باردار داخل پلاسما تشعش هاى ميكروويو را جذب كرده و دماشان را زياد مى كنند. امواج مورد استفاده در گرمايش سيكلوترون الكترونى از نوع ميكروويو است و از طريق آنتن هاى بزرگ مشابه آنچه كه در يك ميكروويو معمولى در آشپزخانه وجود دارد امواج را ارسال مى كنند.
•اروپا و تحقيقات جهانى
در حال حاضر تحقيقات فيوژن يكى از موضوعات روز دنيا است. در اروپا حدود ۲۰ لابراتوار تحقيقاتى و دانشگاه در قالب همكارى هاى EURATOM بر روى تحقيقات فيوژن مطالعه مى كنند. توافقنامه توسعه فيوژن اروپا (EFDA) كليه فعاليت هاى اروپا در زمينه مهار مغناطيسى فيوژن را پوشش مى دهد. بزرگترين Tokamak جهان (Joint European Torus) JET واقع در Culham انگليس است. اين دستگاه توسط فيزيكدانان و مهندسين سراسر اروپا ساخته شده است. در سال ۱۹۸۳ اولين آزمايشات توسط اين دستگاه انجام شد و در سال ،۱۹۹۱ براى اولين بار در زمين ۷/۱ مگاوات برق از آن گرفته شد و در سال ۱۹۹۷ ، ۱۶ مگاوات برق ديگر گرفته شد.
*كارشناس انرژى هاى نو- وزارت نيرو

روزنامه شرق

نگاهى به تكنولوژى بى سيم WiFi

دورتر و بازهم دورتر

براى اتصال كامپيوترها به شبكه و دسترسى به اينترنت چندين راه مختلف وجود دارد. WiFi يك روش بى سيم براى دسترسى به اينترنت با برد كوتاه است. اين روش نسبت به روش دسترسى از طريق خط تلفن (dialup)، كه در كشور ما مرسوم است، سريع تر است (البته نسبت به دسترسى باند پهن
T3 وDSLداراى سرعت كمتر و برد كمتر است) و كاربر با استفاده از اين فناورى مى تواند در حال حركت هم به شبكه متصل باشد. البته اين قابليت جابه جايى داراى محدوديت است. واى فاى تا حدود ۱۰۰ فوت(۵/۳۰ متر) تمام جهت ها را تحت پوشش قرار مى دهد، هر چند ديوارها و موانع ممكن است اين محدوده را كاهش دهد. براى مكان هاى بزرگتر بايد از تقويت كننده هاى سيگنال براى افزايش اين محدوده استفاده كرد.
WiFi همچنين تحت عنوان «شبكه سازى ۱۱/۸۰۲» و «شبكه سازى بى سيم» نيز ناميده مى شود. مهمترين مزيت واى فاى سادگى آن است. شما مى توانيد كامپيوترتان را در هر كجايى، در منزل يا اداره بدون نياز به سيم به شبكه متصل كنيد. كامپيوترها براى اتصال به شبكه از سيگنال هاى راديويى استفاده مى كنند.
• ارسال اطلاعات در يك دستگاه مخابره كوچك
براى درك بهتر و ساده يك شبكه بى سيم، يك جفت دستگاه راديويى ترانزيستورى كوچك (Walkie-Talkie) پنج دلارى را در نظر بگيريد. واكى تاكى دستگاه راديوى كوچكى است كه مى تواند سيگنال هاى راديويى را ارسال و دريافت كند. زمانى كه شما با اين دستگاه صحبت مى كنيد، صداى شما توسط ميكروفن دريافت مى شود و در يك فركانس راديويى كدگذارى مى شود و توسط آنتن ارسال مى شود. يك راديوى مشابه ديگر مى تواند اين مخابره را به وسيله آنتن خود دريافت كند، رمز صداى شما را از سيگنال راديويى بردارد و صدا را توسط بلندگو بشنود. چنين دستگاه هاى مخابره ساده اى، سيگنال هايى با قدرت حدود ۲۵/۰ وات ارسال مى كنند و مى توانند تا حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ فوت مخابره كنند.
تصور كنيد كه مى خواهيد دو كامپيوتر را در شبكه با استفاده از اين تكنولوژى به يكديگر متصل كنيد. اين سيستم كار خواهد كرد، اما سرعت انتقال اطلاعات بسيار كند است. يك دستگاه مخابره كوچك پنج دلارى براى صداى انسان طراحى شده است، بنابراين شما نمى توانيد اطلاعات بسيار زيادى را با استفاده از اين روش ارسال كنيد.
• تكنولوژى راديويى WiFi
سيستم راديويى كه در واى فاى استفاده مى شود با آنچه در دستگاه مخابره راديويى استفاده مى شود، چندان متفاوت نيست. آنها قادر هستند مخابره و دريافت كنند. مى توانند صفر و يك ها را به امواج راديويى تبديل كنند و سپس آنها را دوباره به صفر و يك تبديل كنند. اما سه تفاوت عمده بين سيستم راديويى واى فاى و يك دستگاه مخابره كوچك وجود دارد:
*سيستم راديويى واى فاى كه با استاندارد ۸۰۲.11b و ۸۰۲.11g كار مى كند، در فركانس ۴/۲ گيگاهرتز عمل مى كند و آنهايى كه با استاندارد ۸۰۲.11a كار مى كنند، در فركانس ۵ گيگاهرتز ارسال مى كنند. در حالى كه يك دستگاه مخابره كوچك درفركانس ۴۹ مگاهرتز عمل مى كند. فركانس بالاتر موجب افزايش سرعت انتقال اطلاعات مى شود.
*سيستم راديويى واى فاى از تكنيك هاى راديويى بسيار موثرتر و كارآمدترى براى كدگذارى استفاده مى كند كه باعث افزايش سرعت انتقال داده ها مى شود. براى استاندارد ۸۰۲.11a و 802.11gاز تكنيك OFDM استفاده مى شود، و براى استاندارد ۸۰۲.11b از تكنيك CCK استفاده مى شود.
*سيستم راديويى استفاده شده در واى فاى توانايى تغيير فركانس را دارد. كارت هاى ۸۰۲.11b مى توانند در هر سه باند مخابره كنند، يا مى توانند پهناى باند راديويى در دسترس را به دوازده كانال تقسيم كنند و جهش فركانسى به سرعت بين آنها انجام شود. مزيت جهش فركانسى اين است كه باعث تداخل كمتر مى شود و اجازه مى دهد كه چندين كارت واى فاى به طور همزمان، بدون تداخل با يكديگر مكالمه كنند.
بنابراين سيستم راديويى واى فاى مى تواند ميزان بسيار زيادى از اطلاعات را در هر ثانيه مخابره كند.
• فقط كامپيوترخود را روشن كنيد!
يكى از مهمترين مزاياى واى فاى سادگى آن است. در بسيارى از لپ تاپ هاى جديد يك كارت واى فاى قرار دارد و در بيشتر موارد نيازى نيست تا شما براى شروع به استفاده از واى فاى كارى انجام دهيد. همچنين اضافه كردن كارت واى فاى به يك لپ تاپ قديمى تر يا يك كامپيوتر روميزى بسيار آسان است.
Hotspot يك نقطه ارتباطى براى يك شبكه واى فاى است. hotspot يك جعبه كوچك است كه حاوى يك كارت ۱۱/۸۰۲ است و مى تواند به طور همزمان با بيشتر از صد كارت ۱۱/۸۰۲ ديگر ارتباط برقرار كند. در حال حاضر تعداد بسيار زيادى از اين نقاط ارتباطى واى فاى در مكان هاى عمومى مانند رستوران ها، هتل ها، كتابخانه ها و فرودگاه ها وجود دارد. شما همچنين مى توانيد يك hotspot در منزلتان ايجاد كنيد.
در ماشين هاى جديد يك كارت
۱۱/۸۰۲ به طور خودكار به يك hotspot 11/۸۰۲ متصل مى شود و ارتباط با شبكه برقرار مى شود. به محض اينكه شما كامپيوترتان را روشن كنيد، به شبكه متصل مى شود و شما مى توانيد اى ميل خودتان را چك كنيد و با اينترنت كار كنيد. در تجهيزات ۱۱/۸۰۲ قديمى، خصوصيت جست وجوى خودكار وجود ندارد. در اين حالت شما بايد يك لغت كه SSID ناميده مى شود (معمولاً يك كلمه كوتاه با حداكثر ۱۰ كاراكتر) و شماره كانال كه عدد صحيحى بين صفر و يازده است را بيابيد و اين دو را تايپ كنيد. در مدل هاى جديدتر كه به طور خودكار عمل مى كنند، اين دو بخش اطلاعات از سيگنال هاى راديويى توليد شده توسط hotspot گرفته مى شود و براى شما نمايش داده مى شود.
• امنيت واى فاى
hotspot هاى واى فاى مى توانند آشكار و باز باشند يا محفوظ باشند. اگر آنها آشكار باشند، هر كسى با يك كارت واى فاى مى تواند به hotspot دسترسى داشته باشد، اما اگر محفوظ باشد، لازم است كاربر رمز WEPرا براى اتصال بداند.
WEP يك سيستم رمزگذارى داده ها است كه
۱۱/۸۰۲ از طريق هوا ارسال مى كند. WEP دو نوع دارد: رمزگذارى ۶۴ بيتى و رمزگذارى ۱۲۸ بيتى. رمزگذارى ۱۲۸ بيتى امن تر است و افراد بيشتر از آن استفاده مى كنند. براى يك كاربر اتفاقى، هر نقطه ارتباطى كه از WEP استفاده مى كند غيرقابل دسترس است، مگر اينكه كد WEP را بداند.
اگر شما يك hotspot در منزل خود نصب كنيد، با ايجاد و استفاده از يك كد WEP مى توانيد از استراق سمع تصادفى شبكه تان توسط همسايگان خود جلوگيرى كنيد. چه در خانه و چه در بيرون، شما بايد كد WEP را بدانيد، سپس آن را در نرم افزار كارت واى فاى وارد كنيد، تا بتوانيد به شبكه دسترسى داشته باشيد.
• WiMAX و WiFi
واى مكس جديدترين تكنولوژى دسترسى به شبكه است. واى مكس مشابه واى فاى عمل مى كند، اما داراى سرعت بسيار بالاترى است و براى كاربران بيشترى مورد استفاده قرار مى گيرد. همچنين واى مكس محدوده بسيار بزرگترى را تحت پوشش قرار مى دهد. البته مشكلاتى مانند تامين امنيت سيستم و گرانى آن بايد حل شود. بنابراين پيش بينى مى شود در آينده اى نه چندان دور، واى مكس جايگزين ساير روش هاى دسترسى به اينترنت از جمله واى فاى خواهد شد. البته تا آن زمان واى فاى يكى از ساده ترين و بهترين روش هاى دسترسى به اينترنت خواهد بود.
روزنامه شرق

جست وجوى مشتركين در ياهو

به گزارش بتانيوز، ياهو آزمايش سايت جست وجوى جديدى را آغاز كرده است تا سايت هايى كه مطالبشان براى مشتركين و به وسيله اسم رمز عرضه مى شود دست چين كند زيرا اين مطالب براى جست وجوگران وب، پيدا شدنى نيستند. اين سرويس كه فعلاً به صورت آزمايشى و بتا عرضه شده است به نام Yahoo! Search Subscriptions و در آدرس http://search.yahoo.com/subscriptions قابل دسترسى است. اين سرويس به درد افرادى مى خورد كه براى خواندن مطالب سايت هاى مشترك پذير، قبلاً آبونمان خود را پرداخته اند.

اينتل درصدد گسترش فناورى خانه ديجيتالى

ايلنا: به كمك فناورى هاى جديد اينتل كاربران مى توانند كيفيت صدا و قابليت هاى گرافيكى و تصويرى را تا حد زيادى بالا ببرند. شركت اينتل جديدترين فناورى هاى سخت افزارى و نرم افزارى خود در حوزه پديده خانه ديجيتالى را منتشر كرد.اين فناورى ها امكان به كار گيرى همزمان محتواى ديجيتالى بيشتر را فراهم مى كند، اين سكو به كاربران اين توان را مى دهد كه كيفيت صدا را ارتقا داده و وضوح تصويرى و قابليت هاى گرافيكى را تا حد زيادى افزايش دهند.پردازشگر PENTIUM D اينتل مبناى سكوى PC جديد است كه با داشتن دو هسته پردازش امكان انجام همزمان چند كار را فراهم مى كند.

نگاهى به آدم آهنى هاى ساخت كشور ژاپن

نيمروى وندى

نگين كروئى

روبات ها ماشين هاى سودمندى هستند. آنها قادرند كارهايى را به انجام رسانند كه شايد انسان ها از پس آنها برنيايند. به همين دليل مهندسان سراسر جهان براى بهبود فناورى روبات ها تلاش مى كنند. اما بايد اذعان داشت كه در هيچ جاى دنيا مثل ژاپن انسان ها چنين رابطه تنگاتنگى با آدم آهنى ها ندارند. بنابراين تعجبى نيست كه بيشترين شمار اين ماشين هاى انسان نما در حال حاضر در ژاپن ساخته مى شوند.
در موزه علمى شهر توكيو روباتى به نام آسيمو (ASIMO)با زبان ژاپنى به ما سلام مى گويد. اين آدم آهنى كه از ساخته هاى معروف شركت صنعتى هوندا است قدى برابر يك متر و۲۰ سانتيمتر دارد و شبيه يك فضانورد است. او نه تنها قادر به راه رفتن و بالا و پائين رفتن از پله ها است بلكه از حافظه لغوى كوچكى نيز برخوردار بوده و در برابر دست زدن تماشاگران با ادب تمام از آنها تشكر مى كند.
آسيمو يك آدم آهنى يا يك روبات آدم نماست. در حالى كه در اغلب كشورهاى جهان روبات ها پيش از همه به عنوان ماشين هاى اتوماتيك صنايع توليدى به صورتى صامت خدمات خود را انجام مى دهند، پژوهشگران فناورى ژاپنى هميشه خواستار دستاوردهاى بيشترى بوده اند. آنها مى خواهند روبات هايى مشابه انسان ها بسازند. شايد شباهت زياد روبات ها به انسان ها در آمريكا و اروپا هراس برانگيز باشد، اما ژاپنى ها شيفته اين امرند. به نظر پروفسور آتسواو تاكانيشى ريشه هاى برخورد مثبت مردم ژاپن در اين زمينه بر پايه دين شينتوئيسم و اعتقاد آنان مبنى بر آن است كه تمامى اجزاى طبيعت از روح ويژه خود برخوردارند. او در اين رابطه توضيح مى دهد: «ژاپنى ها تفاوت زيادى ميان اجسام متشكل از مواد آلى يا غيرآلى قائل نيستند و بسيارى از آنها بر اين اعتقادند كه در هر تكه سنگ يا فلز روحى نهفته است.»پروفسور تاكانيشى سرپرستى لابراتوارى را برعهده دارد كه در آن جوانان پژوهشگر دانشجوى دانشگاه واسداVASEDA)) در توكيو، هر روز براى از بين بردن هرچه بيشتر تفاوت هاى ميان انسان ها و آدم آهنى ها تلاش مى كنند. اينك مدت ها است كه در علم روباتيك مسئله راه رفتن در حالت ايستاده بر روى دو پا حل شده است اما مشكل سخن گفتن واضح روبات ها هنوز از ميان برداشته نشده است.روبات ها بايستى بياموزند كه همانند انسان ها سخن بگويند و همچون آسيمو از طريق بلندگو صحبت نكنند بلكه به وسيله فشار هوا و تارهاى صوتى يك حنجره مصنوعى سخن بگويند. به اين منظور يك دستگاه پمپ كننده هوا در سر فلزى روبات ها به كار گرفته مى شود كه هوا را از ميان شمارى از نوارهاى صوتى الكترونيكى متحرك به جريان درمى آورد و با فشار زياد از بين لب هاى لاستيكى او به خارج مى راند. اما كلمات هنوز با وضوح تمام به گوش نمى رسند.
يكى ديگر از توانايى هايى كه در سال هاى آينده ارزش روبات ها را تا حد زيادى افزايش خواهد داد مهارت و زبردستى آنان است. قرار دادن يك ليوان بر روى ميز يا برداشتن يك جسم مسطح براى روبات ها كار دشوارى است. دكتر هيوياسو ايواتا از دانشكده علوم فنى شهر توكيو يكى از ماهرترين روبات هاى جهان را به اسم وندى (Wendy) ساخته است. اين آدم آهنى مفاصلى دارد كه متحرك است و حتى قادر است با سرانگشتان پلاستيكى حساسش يك سكه را از روى ميز بردارد.
در آينده كارهايى همانند خانه دارى يا مراقبت از بيماران مى تواند از جمله بخش هايى باشد كه آدم آهنى ها در آن به كار گرفته شوند. اما روند كارآمدى روبات ها به كندى پيش مى رود. روبات ها در اين زمينه به گرد پاى رقباى خود يعنى انسان ها نيز نمى رسند. تاكنون بزرگترين موفقيتى كه وندى كسب كرده است يعنى شكستن يك تخم مرغ در ماهيتابه براى انسان همانند آب خوردن ساده است.
DW-WORLD.DE
روزنامه شرق

موش زنده تحت كنترل درآمد

ايرنا: دانشمندان چينى موفق به كنترل موش زنده شدند. كارشناسان مركز تحقيقات روباتى در دانشگاه فناورى شاندونگ با تحريك الكترودهاى ريزى كه بر روى سر موش ها قرار داده شده بود توانستند اين حيوان را تحت كنترل خود درآورند. اين موش دستورات رايانه اى مانند چرخيدن به چپ يا راست و حركت به جلو را اطاعت كرد. «سو سوچنگ» مدير اين طرح گفت تحقيقات روبات حيوانى تلفيق ارتباطات الكترونيكى و زيست شناسى است كه به ايجاد يك رشته جديد علمى منجر شده است. دانشمندان معتقدند استفاده از پيام هاى الكترونيكى به جاى اعصاب آسيب ديده به ابداع روش هاى جديد درمان ناتوانى ها خواهد انجاميد.

بعد زمان در زيست فناورى

محمدعلى ملبويى*

سرمايه گذاران دنياى دانايى محور بعد زمان را به خوبى مى شناسند، اما پژوهشگران آشنايى كمترى با اين مقوله دارند. پژوهشگران هميشه در پى فرصت كافى براى شكافتن موضوع، يافتن راه حل، آزمايش آن، پيشنهاد راه حل براساس پژوهش هاى انجام شده و بالاخره اجراى آن در مراحل نيمه صنعتى و صنعتى هستند. اما سرمايه گذاران در فناورى مى دانند، چه موقع وارد عمل شوند. براى كدام فناورى سرمايه گذارى بكنند يا نكنند و به چه صورتى. از نظر آنان هر فناورى خوب نيست. آن فناورى مطلوب است كه بازار را متحول مى كند (مانند تلفن همراه يا پروتئين هاى نوتركيب) و آن فناورى كه تحول آفرين است مراحلى از رشد خود و توسعه بازار مصرف را در ارتباطى متقابل طى مى كند. پس از عرضه اوليه فناورى و جذب آن توسط جامعه، سرمايه گذاران اقدام به تاسيس يا حمايت شركت هاى موجود براى بهره گيرى از آن مى كنند. به زودى تعداد شركت هاى دخيل افزايش مى يابند كه شاخصى از سودآور بودن آن فناورى و جذب عملى آن توسط جامعه مصرف كننده است. در اين زمان و در مقطعى بسيار كوتاه جذب فناورى و جذب سرمايه رابطه اى هم افزا پيدا مى كنند و توسعه يكى باعث رشد ديگرى مى شود. اما پس از اين، تعداد شركت ها رو به كاهش مى گذارد، زيرا با وجود ادامه سرمايه گذارى، توسعه بازار باعث تنوع كالا، افزايش ويژگى هاى محصول نهايى و شناخت بيشتر مصرف كننده از محصول شده است. بنابراين با گذشت زمان مصرف كننده محصولى را مى طلبد كه ويژگى هاى بهتر و بيشترى را دربر گرفته و از نظر كيفيت استانداردهاى بالاترى را داشته باشد. در اين مرحله، بسيارى از شركت ها حذف مى شوند و تنها آن شركت هايى كه مى توانند در بازار رقابت پيروز شوند باقى مى مانند و شركت هايى مى توانند وارد شوند كه بتوانند ويژگى هاى كنونى محصول را با قيمتى رقابت آميز تامين كنند. به عبارت ديگر، در مرحله دوم سرمايه گذاران فناورى جاى خود را به سرمايه گذاران در توليد مى دهند و يا تبديل به آن مى شوند و بالاخره در مرحله سوم، تعداد شركت ها در حداقلى ثابت مانده، سرمايه گذارى و بازار مصرف بردارهايى موازى و در تعامل با يكديگر را طى خواهند كرد.
۵۲ سال پيش با پيشنهاد ساختار فضايى مولكول DNA علم ژنتيك راه جديدى را آغاز كرد. كمتر از ۳۰ سال بعد اولين پروتئين نوتركيب (انسولين انسانى) به عنوان دارو وارد بازار شد. رشد شگفت آور بازار مصرف آن، جهان فناورى را به حيرت آورد و آنجا بود كه زيست فناورى نوين در واقع رخ نمود و چشم اندازهاى آن بر جهانيان روشن شد. پس از آن فناورى هاى توليد پروتئين هاى نوتركيب متعددى يكى پس از ديگرى به عرصه توليد وارد شدند و سرمايه حاصل باعث توسعه زيست فناورى در ابعاد ديگر آن شد. به طورى كه امروزه نه تنها زيست فناورى در صنايع دارويى، كشاورزى، پزشكى، دامى و... جايگاهى عالى يافته است، بلكه در كليه علوم زيستى و به ويژه علم پايه خود يعنى ژنتيك مولكولى رسوخ كرده و آنها را نيز متحول ساخته است. مشهورترين مثال، بزرگترين سرمايه گذارى تاريخ بشر در پژوهش يعنى انجام پروژه هاى ژنوم است كه نتايج آن خود نقطه عطف ديگرى در زيست فناورى شده و مى رود كه قلمروهاى جديد در علم زيست شناسى ايجاد كند.
بيش از يك دهه است كه دانشگاهيان به لزوم توجه دولت (به عنوان بزرگترين سرمايه گذار كشور) به زيست فناورى و سرمايه گذارى در ابعاد مختلف آن اصرار ورزيده اند كه بى تاثير هم نبوده است. در مقطعى از زمان، دستگاه ها و وزارتخانه ها با تشكيل كميته ها و كميسيون هاى زيست فناورى اقدام به فعاليت هاى ستادى مانند تعيين اولويت هاى مربوط به آن دستگاه يا وزارتخانه نموده و اندك سرمايه گذارى هم براى رونق پژوهش در اين زمينه و هم براى مطالعات و بررسى هاى سياستگزارانه نمودند. به نظر مى رسد بيشترين همگرايى و جمع بندى تلاش هاى گذشته در قالب سند ملى زيست فناورى شكل گرفت كه پس از يك بازنگرى به تصويب هيات دولت رسيد. يعنى تا اينجا حداقل سه مرحله سياستگزارى به ويژه در اولويت سنجى ها طى شده است: يك بار در وزارتخانه و دستگاه هاى مربوطه به طور جداگانه، يك بار در پيش نويس سند و بار ديگر در بازنگرى آن. تا اينجا حداقل ۱۰ سال از اولين تلاش ها و از زمانى كه دولت به فكر سرمايه گذارى در زيست فناورى افتاده است گذشته است. در طول اين مدت، بسيارى از فناورى ها به اوج پيچيدگى خود از نظر ويژگى و استاندارد محصولات رسيده اند. در طول اين مدت، سرمايه گذارى در خيلى از فناورى ها مشكل شده است. فناورى توليد داروهاى تركيبى مثال عينى از اين نوع است. با وجود سرمايه گذارى فراوان و تلاش هاى بسيار مسئولين و پژوهشگران، هنوز هم مشكل بتوان يك نمونه از آن را به جامعه دارويى عرضه داشت. برخى فعاليت ها را كند مى دانند و برخى آن را به كمى ها و كاستى ها و برخى به اين و آن نسبت مى دهند. اما واقعيت همان است كه در قسمت اول آورده شد. در وادى فناورى عقب ماندگى به معنى نياز به سريع تر حركت كردن و يا ديرتر رسيدن به مقصود نيست. بلكه پس از ورود به قله رشد فناورى و ورود به مرحله دوم، ديگر سرمايه گذارى بسيار دير و گاهى غيرمعقول است. آنگاه بازنگرى اولويت ها ضرورت مى يابد و دور تسلسل وار اولويت گذارى آغاز مى شود. برنامه هايى نوشته مى شوند كه يا هرگز به اجرا نمى رسند و يا هرگز زمان اجراى آنها مناسب نيست. جامعه زيست فناورى همچنان منتظر اجرايى شدن سند ملى زيست فناورى باقى مانده است و كشور نيازمند به آن. و زمان مى گذرد...!
* عضو هيات علمى پژوهشگاه ملى مهندسى ژنتيك و تكنولوژى زيستى
*روزنامه شرق

طراحى سيستم سرمايش و گرمايش خورشيدى خودرو

ايسنا: سيستم گرمايشى و سرمايشى ترموالكتريك با استفاده از انرژى خورشيدى با قابليت كاربرد در انواع خودروها و ساختمان ها از سوى دو مبتكر جوان طراحى و ثبت اختراع شد. جمشيد غفرانى، عضو جامعه مخترعان و مبتكران و مجرى اين طرح اظهار داشت: با توجه به مسئله تامين انرژى مورد نياز سيستم هاى حرارتى و برودتى الكترونيكى وسايل نقليه شهرى در اين طرح سيستمى با حجم كم ساخته شده كه با استفاده از انرژى خورشيدى و انرژى قابل شارژ باترى ليتيوم آيون تغذيه شده و قابليت استفاده در هر مكان را دارد. وى در تشريح قسمت هاى مختلف اين سيستم گفت: باترى هاى خورشيدى كه به صورت تاشو، باز و بسته مى شود به كمك نور خورشيد توليد الكتريسيته كرده و باترى قابل شارژ از نوع ليتيوم - آيون (Li- Aion) را تغذيه مى كند. غفرانى افزود: خروجى اين باترى ها كه معادل ۲/۲ آمپر ساعت و ۱۱ ولت انرژى است، به سمت مدار تايمر و تقسيم كنترل هدايت شده و ميزان برق مصرفى را بين دو فن بزرگ و كوچك و سنسور ترموالكتريك تقسيم مى كند. وى با اشاره به كليدهاى كنترل به كار رفته در اين سيستم اظهار كرد: در قسمت مدار تايمر براى جلوگيرى از آسيب رسيدن به بدنه و ترموالكتريك و نيز گرم شدن بيش از حد دستگاه، هر پنج ثانيه يك بار، سنسور ترموالكتريك به طور خودكار خاموش و روشن مى شود و از كليدهاى كنترل و LEDها براى مشخص شدن نوع خروجى، كم و زياد كردن دور موتور فن، كم و زياد كردن گرما و سرما و نيز خاموش و روشن كردن سيستم استفاده مى شود. اين عضو جامعه مخترعان و مبتكران ايران در خصوص كنترل گرماى زائد داخل وسيله نقليه گفت: هواى گرم ناكارآمد و زائد در زمان استفاده از تهويه هواى خنك، از طريق كاهنده گرما، فن كوچك و كانال تهويه هواى خروجى به خارج از سيستم هدايت شده و در نتيجه فن بزرگ از بخش خروجى هواى خنك را به سمت شخص استفاده كننده، هدايت مى كند. غفرانى در بيان مزاياى اين سيستم گرمايشى و سرمايشى به مواردى نظير تعبيه سيستم خروج گرماى زائد، استفاده بهينه از انرژى خورشيدى، طراحى ساده و كم حجم، قابليت اتصال به آداپتور جهت شارژ سريع در مواقع ضرورى و قابليت استفاده در انواع وسايل نقليه اشاره كرد. گفتنى است اين اختراع از سوى جمشيد غفرانى و زهرا ريحانى به ثبت رسيده است.

دفن گازهاى گلخانه اى در زير دريا

ايرنا: دولت انگليس مبلغ ۲۵ ميليون پوند را براى به دام انداختن گازهاى گلخانه اى همچون دى اكسيدكربن و ذخيره آنها در زير درياى شمال اختصاص داده است. دانشمندان از مدت ها پيش به دام انداختن كربن و در كنترل گرفتن آن را يك راه حل احتمالى كه مى تواند آثار گرم شدن كره زمين را تعديل كند مطرح كرده بودند. در اين روش نيروگاه ها و محل هاى حفارى نفت، انتشار گازهايى همچون دى اكسيدكربن و متان را كنترل كرده و سپس آنها را به زير زمين تلمبه مى كنند تا از ورود آنها به جو جلوگيرى شود. بودجه اختصاص داده شده به اين طرح بخشى از ۴۰ ميليون پوندى است كه براى مقابله با تغييرات آب و هوايى اختصاص يافته است و نه تنها شامل كنترل انتشار كربن مى شود بلكه طرح هايى همچون توليد الكتريسيته تميزتر از زغال سنگ و گاز و همچنين هيدروژن و فناورى سلول هاى سوختى را نيز در برمى گيرد. «مالكوم ويكز» معاون انرژى در وزارت صنايع و تجارت انگليس گفت: ما با صاحبان صنايع در مورد فوايد درازمدت به دام انداختن و ذخيره گاز كربن كه مى تواند آلودگى يك نيروگاه را تا ۸۵ درصد كاهش دهد مشورت كرده ايم. وى افزود: البته بايد همچنان بر روى منابع جديد انرژى كه كاهش انتشار گازهاى گلخانه اى را به دنبال دارد سرمايه گذارى كنيم. درياى شمال مناسب ترين محل براى ذخيره گازهاى گلخانه اى ارزيابى شده است و شركت نفت «استات اويل» نروژ از سال ۱۹۹۶ دى اكسيدكربن را در زير درياى شمال دفن كرده است. به گفته متخصصان، به دام انداختن و نگهدارى كربن بهترين روش براى منابعى همچون نيروگاه ها و كارخانه هاى صنعتى است كه مى توان دى اكسيدكربن را از گازهاى خروجى از دودكش مجزا كرد. در سال ۲۰۰۲ حدود ۳۵ درصد از انتشارات دى اكسيد كربن انگليس از صنايع انرژى بود. به اعتقاد متخصصان به كار گرفتن اين طرح در نيروگاه ها سبب كاهش قابل ملاحظه گازهاى گلخانه اى كنونى در انگليس مى شود. اما پيش از به كارگيرى اين طرح، مسايل فنى قابل ملاحظه اى بايد حل شود. همه فناورى هاى مربوط به جمع آورى گازها سبب مصرف انرژى و كاهش كارايى يك نيروگاه مى شود و اين صنعت بايد متقاعد شود كه از عهده هزينه ها و عواقب آن بر مى آيد.

فرود به اعماق زمين

همه مى دانند كه قله اورست «بام جهان» است. اما عميق ترين غارى كه تاكنون بشر توانسته است به آن دسترسى پيدا كند كجاست و چه نام دارد؟ گروهى از غارنوردان زبده اوكراينى به تازگى موفق شدند ركورد راهيابى و نفوذ به اعماق زمين را بشكنند. آنها دو كيلومتر يا به عبارتى ۲۰۰۰ متر از سطح زمين پائين رفتند تا موفق به ثبت يك ركورد خيره كننده شدند. ماجراى اين ركورد شكنى و برخى اطلاعات و آمار حاشيه اى پيرامون آن را در پى مى خوانيد.
•••
محلى كه در آن «يورى كاسيان» و گروه غارپيمايان همراه او توانستند نام خويش را در فهرست ركورد شكنان تاريخ به ثبت برسانند مرطوب، تنگ و سرد است. اين حفره زيرزمينى عميق كه در ناحيه اى موسوم به Arabica Massif در جمهورى گرجستان در محدوده سرزمينى شوروى سابق واقع شده است پهنايى در حدود ۱۰ متر و ارتفاعى در همين حدود دارد. ريگ نسبتاً نرمى محوطه گودالى را كه ماجراجوهاى اوكراينى بر روى آن ايستاده اند پوشانيده است. بالاى سر آنها كوه عظيمى از سنگ آهك به ارتفاع بيش از دو كيلومتر گويى اين قهرمانان داستان ما را در فشار و تنگنا قرار داده است.«گرا اسكينچيلاس» يا «پايان بازى» نامى است كه اين غار شناسان براى كشف جديد خويش برگزيده اند و جالب اينجاست كه آنها در انتهاى اين راه طولانى راهى ندارند جز اينكه براى خروج از غار به طرف بالا حركت كنند. راه هاى ديگر ظاهراً مسدود هستند. البته گروه اعزامى از اوكراين با كمال موفقيت توانسته است هدف اوليه خويش را كه همانا ثبت يك ركورد جهانى تازه بود محقق سازد: جست وجوگران اوكراينى درست ۲۰۸۰ متر از ورودى خويش به غار كرابرا (Krubera Cave) در حاشيه دره اى موسوم به Abakhazian Ortobalagang Valley فاصله گرفته اند و بدين ترتيب توانسته اند ركورد جهانى جديدى را از خود بر جاى گذارند. آنها به نخستين افرادى در جهان تبديل شده اند كه موفق به عزيمت به درون غارى به عمق بيش از دو كيلومتر شده اند.
•ثبت يك ركورد خيره كننده
ماجراجوهاى اوكراينى در واقع كودتاى بى همانندى را اكتبر گذشته در جريان يك سفر ۱۷ روزه به اعماق آهكى زمين پايه ريزى و اجرا كردند. اما جريان اين ركورد شكنى خارق العاده به تازگى (پس از حدود ۶ ماه) به آگاهى همگان رسانيده شد. «اين رويايى بود كه به حقيقت پيوست.» «آلكساندر كليمچوك» رئيس هيات اعزامى از «موسسه زمين شناسى» در «آكادمى ملى علوم اوكراين» ضمن بيان اين مطلب مى افزايد: «از وقتى كه مرز ۱۰۰۰ متر در سال ۱۹۵۶ در فرانسه به عنوان جديدترين مرز ثبت شد، غار شناسان همواره در روياى دسترسى به ركورد ۲۰۰۰ متر در اعماق زمين به سر برده اند.»موفقيت اخير غارنوردان اوكراينى نتيجه تلاش هماهنگ «كليمچوك» و رفقاى غارنورد او در «اتحاديه غار شناسان اوكراين» است كه پيشتر نيز موفقيت هايى را طى پنج سال گذشته براى ايشان در راهيابى به درون غارهاى بسيار عميق قفقاز و همچنين غارهاى واقع در حاشيه كوهستان تاراس (Taurus Mountains) در تركيه به ارمغان آورده بود. «نداى غار» نام پروژه اى است كه غارنوردان زبده اوكراينى با حمايت مالى «انجمن ملى جغرافياى آمريكا» انديشه اجراى آن را در سر مى پرورانند. «كشف اين غارها در اعماق بسيار زياد با كشف قطبين شمال و جنوب يا كشف بلندترين قلل كوهستانى جهان قابل مقايسه است.» «كليمچوك» ضمن بيان اين مطلب مى افزايد: «دستاورد گروه اعزامى ما به گرجستان به عنوان مثال با دستاورد نخستين فاتحان قله اورست قابل مقايسه است.»
•يك فرود منحصر به فرد
در واقع غارهايى با عمق بيش از ۱۰۰۰ متر همانقدر كمياب هستند كه قلل كوهستانى ۸۰۰۰ مترى. فقط در رشته كوه هايى كه ذاتاً از سنگ آهك ساخته شده باشند مى توان انتظار وجود اين قبيل سيستم هاى مغاره اى را داشت. اكثريت قريب به اتفاق اين سيستم ها در نتيجه تماس با آب و تحت تأثير خورندگى آن تشكيل شده اند. آنها، به عنوان مثال، در دو بخش فرانسوى و اتريشى كوهستان آلپ يا در جنوب مكزيك يا در برخى مناطق اسپانيا يا در تركيه و، البته، در شمال غربى گرجستان يافت مى شوند.ناحيه موسوم به Arabika Massif در آبخازيا (گرجستان) ناحيه اى با مغاره هاى فراوان است. آب سطحى جارى در اين غارها به راحتى دالان هاى زيرزمينى و راهروهاى عمودى موجود را كه از سنگ آهك محلول در آب تشكيل شده اند مورد شست وشو قرار مى دهد. سپس اين آب در آبگيرهاى زيرزمينى جمع مى شود و نهايتاً با راه يافتن به سطح در پاى كوهستان به صورت چشمه هايى ظاهر مى شود يا مستقيماً از طريق كف دريا به درياى سياه جريان مى يابد.
•تعقيب آب براى يافتن مسير
جريان طبيعى آب در اعماق زمين براى مكتشفان به عنوان يك راهنماى بسيار خوب عمل مى كند. هرچند، تعجبى نخواهد داشت اگر بدانيم ماجراجويى در غارهاى پوشيده از سنگ آهك به عنوان يك تجربه خطرناك شناخته مى شود. «كليمچوك» در اين باره مى گويد: «اُفت تدريجى دما در اعماق زمين بزرگترين خطرى است كه ما را در اين قبيل اكتشافات تهديد مى كند.» به عنوان مثال در «غار كرابرا» مكتشفان اوكراينى ناچار بودند تا با دماهايى بين ۲ تا ۸ درجه سلسيوس طى مدت دو هفته دست و پنجه نرم كنند. چندين بار، آنها نياز پيدا كردند تا راه خويش را از لابه لاى آبشارهايى كه دماى آنها چندان با نقطه انجماد آب تفاوت نداشت ادامه دهند. و بدتر از همه آنكه، آنها بايد در بخش هايى از غار كه با آب پوشانيده شده بود شيرجه مى رفتند تا بتوانند اعماق پائين تر را تجربه كنند.
اين مكتشفان البته ساز و برگ فنى مناسب براى گام نهادن به اعماق زمين را در اختيار داشتند كه از جمله مهمترين آنها مى توان به زيرپوش گرم، بالاپوش ضد آب و جامگان خشك، كلاه ايمنى و طناب براى تضمين امنيت لازم در هنگام پايين رفتن اشاره كرد. و البته چراغ قوه هاى قوى جزء ديگر ضروريات سفر ايشان به شمار مى رفت. در واقع، پس از روزها پايين رفتن در اعماق زمين با استفاده از نور چراغ هاى مصنوعى، غارنوردان ما حتى قادر نبودند به طور طبيعى روز را از شب تشخيص دهند. اما مسئله اى كه در اين ميان براى ايشان تهديدكننده به شمار نمى آمد «تنفس» بود، زيرا غارهاى تشكيل شده از سنگ آهك معمولاً تهويه مناسبى را از خود به نمايش مى گذارند.
•ويژگى برجسته غارنوردى
مكتشفان اوكراينى در مسير خود گاهى مجبور مى شدند تا با استفاده از طناب از درون دالان هاى عمودى به طول بيش از ۱۵۰ متر عبور كنند. بارها اتفاق افتاد كه آنها مجبور شدند با كار گذاشتن مواد منفجره كنترل شده به پاكسازى مسير مورد نظرشان از ميان قلوه سنگ هاى موجود در مسير اقدام كنند و بعضاً حتى ناچار شدند تا سينه خيز از ميان دالان هاى تنگ و تاريك در اعماق زمين به مسير خويش ادامه دهند. «كليمچوك» در اين باره با لحنى هشدارآميز مى گويد: «افرادى كه به هر دليلى از جابه جا شدن در فضاهاى تنگ و تاريك وحشت دارند جداً لازم است تا از عزيمت به اين قبيل مكان ها خوددارى كنند.» همكارى كردن با افراد زبده ديگر جزء ضروريات حياتى غارنوردى محسوب مى شود. مكتشف برجسته اوكراينى ضمن تأكيد بر اين نكته مى افزايد: «ويژگى اصلى ورزش فوق العاده غارپيمايى در تهور و استقامت نهفته در آن خلاصه نمى شود؛ ما مكتشفانى هستيم كه موفقيت خويش را پيش از هر عاملى مرهون همراهى دوستان قابل اتكا مى دانيم.»در واقع، ماجراجويى اين گروه از مكتشفان اوكراينى مورد تمجيد محققان علوم مختلف نيز قرار گرفت. به عنوان مثال، غارنوردان مورد اشاره موفق شدند تا نمونه هاى نادرى از حشرات موجود در لايه هاى بسيار عميق زمين را جمع آورى و با خود به بيرون حمل كنند. همچنين اكتشاف و نقشه بردارى از شكاف ها و دالان هاى عمقى به فهم بهتر محققان از نحوه شكل گيرى چنين غارهايى در اعماق زمين منتهى شد.اما مهمتر از همه، غار شناسان اوكراينى به دنبال ثبت يك ركورد جهانى تازه در رشته مورد علاقه خويش بودند. با اين حال، تحقق اين رويا نيازمند تلاش هاى فراوانى بود. پيش از اين، يك بار در سال ،۱۹۹۹ گروهى از غارنوردان ورزيده موفق به راهيابى به عمق ۷۰۰ مترى «غار كرابرا» شدند. در تابستان ،۲۰۰۰ تيم غارنوردى «كليمچوك» كار تيم قبلى را پى گرفت تا اينكه بالاخره در ژانويه ۲۰۰۱ موفق به ثبت يك ركورد جهانى تازه در عمق ۱۷۱۰ مترى شد.
•عبور از مرز ۲۰۰۰ متر
اما فقط پاييز گذشته بود كه تيم غارنوردان اوكراينى موفق به عبور از مرز ۲۰۰۰ مترى شد؛ كارى كه تصور انجام آن نيز شايد حتى فوق العاده عجيب مى نمود. اعضاى اين گروه در مجموع حدود ۵۰۰۰ كيلوگرم تجهيزات را به Ortonbalang Valley انتقال دادند. سه كيلومتر طناب به مرور زمان براى فرود آمدن به درون «غار كرابرا» مصرف شد. غار شناسان اوكراينى ۴ نقطه را به ترتيب در اعماق ،۷۰۰ ،۱۲۱۵ ۱۴۱۰ و ۱۶۴۰ مترى براى استراحت موقت خويش برگزيدند. آنها در اين مكان ها ضمن برپايى چادر و ايجاد محوطه هاى مخصوص آشپزى تلاش مى كردند تا مقدمات لازم را براى برقرارى ارتباط تلفنى با بيرون غار فراهم سازند.به رغم فراهم آوردن تداركات بسيار خوب، تلاش گروه «كليمچوك» براى ثبت يك ركورد جهانى تازه تقريباً در آگوست ۲۰۰۴ به دليل روبه رو شدن با يك حوضچه عميق ۱۰ مترى در مرز ۱۷۱۵ مترى ناكام ماند. تنها پس از كشف يك گذرگاه باريك بود كه ظاهراً پيشرفت غيرمنتظره اى در فرود غارنوردان اوكراينى پديد آمد. آن گذرگاه بعدها «راهى به رويا» نام نهاده شد. در ۱۹ اكتبر، يك همقطار غارنورد «كليمچوك» به نام «كاسيان» موفق شد تا خود را با طناب از آخرين دالان عمودى قرار گرفته بر سر راه گروه پايين دهد. بدين ترتيب، سفر ماجراجويانه غارنوردان اوكراينى با ثبت ركورد ۲۰۸۰ مترى پايان يافت، اما بسيار جالب است بدانيد كه آنها در انتهاى مسير خويش فقط ۱۷۰ متر از سطح دريا بالاتر بودند.
•ماجراجويى همچنان ادامه دارد
«حيرت آور است كه ما اين همه راه را قدم به قدم در تاريكى پيموده ايم تا توانسته ايم ركورد جديدى را به نام خويش ثبت كنيم.» «كليمچوك» ضمن بيان اين مطلب در تفسير موفقيت گروه اعزامى اوكراينى مى افزايد: «اما هنوز راهى براى نفوذ به اعماق پايين تر وجود دارد.» در واقع، اشاره «كليمچوك» به ادامه مسيرى است كه آب در لايه هاى متخلخل درونى Arabika Massif جريان مى يابد و به عقيده او غارنوردان لازم است مسير ياد شده را شناسايى كنند تا بتوانند هر چه سريع تر به لايه هاى درونى تر دسترسى پيدا كنند. «ما هنوز نتوانسته ايم خود را با نياز جديد تطبيق دهيم، اما تصور من اين است كه در آينده قادر خواهيم بود تا چندده متر ديگر به عمق زمين نفوذ كنيم.»و اين متخصص غار شناسى همچنين ايده جالبى را پيرامون نقطه اى كه لازم است مسير كشف شده در «غار كرابرا» براى اكتشافات بعدى از آنجا ادامه پيدا كند مطرح مى سازد. در حين آخرين ماجراجويى گروه غارنوردى «كليمچوك»، يكى از مكتشفان به طور كاملاً داوطلبانه قبول كرد كه عرض يك محوطه پوشيده از آب را در عمق ۱۹۸۰ مترى زمين شنا كند تا ارزيابى دقيق ترى از محل حضور غارنوردان به دست آورد. جالب اينجاست كه فرد مذكور توانست ورودى جانبى جديد و خشكى را در سوى مقابل كشف كند. «كليمچوك» در تكميل سخنان قبلى خود مى افزايد: «اين همان نقطه اى است كه ما قصد داريم در آينده كار خود را از آنجا پيگيرى كنيم.»
Der Spiegel,May.2005
فيليپ بثيه
ترجمه: على عبدالمحمدى
روزنامه شرق

سرعت عملکرد کامپيوتر خود را تا 600 درصد افزايش دهيد

ضمن پوزش از شما عزيزان بدليل عدول از روال اصلي اين بلاگ قصد دارم نرم افزار زير را که واقعا بر نحوه عملکرد مناسب سيستمتان موثر است را معرفي نمايم:

:: افزايش 600 درصدي سرعت بخش هاي ويندوز توسط Intelli HyperSpeed 2005 1.1 ::
اگر از سرعت و كارايي ويندوز خود ناراضي هستيد , اگر نسبت به ابتداي نصب ويندوز اختلالاتي در آن ايجاد شده و اگر مايل به تعمير اشكالات ويندوز خود و بهينه سازي سرعت و كارايي آن هستيد نرم افزار جديد Intelli HyperSpeed 2005 محصولي از شركت IObit براي شما بسيار موثر خواهد بود .
به گفته ي سايت سازنده طبق مقايسه اي كه بين اين نرم افزار و نرم افزاري هاي Advanced System Optimizer 2 و System Mechanic 5 و TuneUp Utilities 2004 وTweak-XP Pro و ..... در اين صفحه Intelli HyperSpeed 2005 رتبه ي 1 را به خود اختصاص داد ! براي كار با اين نرم افزار فقط به 2 كليك ساده ي موس نياز است و نرم افزار خود به خود شروع به معاينه ي ويندوز و شناسايي عيوبي كه منجر به Crashing آن شده اند مينمايد و همچنين با ايجاد تغييرات در تنظيمات بخش هاي مختلف ويندوز كارايي آن را بسيار بالا مي برد . اين نرم افزار مدعيست كه سرعت اينترنت و ساير بخشهاي ويندوز شما را تا 600 % بالا خواهد برد !!!
براي مشاهده ي ويژگي هاي كامل اين نسخه از نرم افزار حتما سري نيز به اين صفحه از سايت بزنيد.
Intelli HyperSpeed 2005 را ميتوانيد از اينجا: دانلود كنيد نسخه ي 1.1 را با حجم مگابايت تصاويري از محيط برنامه Translate To English
کرک:

Name: Winpicks Review
Reg Key: 1234567

نقل از سايت :http://www.p30world.com/

داشتن دوستان متعدد 'بر طول عمر می افزايد'

براساس اين مطالعه وقت گذرانی با دوستان از همنشينی با خانواده مفيدتر است
محققان می گويند که داشتن دوستان متعدد می تواند باعث افزايش طول عمر شود.
دانشمندان استراليايی می گويند نشست و برخاست با دوستان صميمی در سنين پيری حتی بيش از همنشينی اعضای خانواده به افزايش طول عمر کمک می کند.

تيم محققان تاثير طيفی از عوامل اجتماعی، بهداشتی و عادات شخصی را بر طول عمر بيش از 1500 فرد بالای 70 سال بررسی کرد.

نتيجه اين تحقيقات در نشريه "اپيدمی شناسی و بهداشت جمع" (Epidemiology and Community Health) منتشر شد.

پژوهشگران از داده های موسسه "مطالعات طول عمر استراليا" که جمع آوری آن در سال 1992 در آدلايد در جنوب اين کشور آغاز شد استفاده کردند.

به عنوان بخشی از آن مطالعه، از داوطلبان سوال شد ميزان تماس شخصی و تلفنی آنها با شبکه های اجتماعی مختلف از جمله کودکان، بستگان، دوستان و معتمدان چقدر است.

اين تيم سپس طی دهه بعدی ميزان بقای داوطلبان را زير نظر گرفت.

کاهش اضطراب

معلوم شد که تماس نزديک با کودکان و بستگان، تاثير ناچيزی بر ميزان بقای فرد دارد.

با اين حال، افرادی که دارای قوی ترين شبکه دوستان و آشنايان بودند احتمال زنده بودنشان در پايان دوره مطالعه بيش از کسانی بود که دارای کمترين دوستان بودند.

پس از به حساب آوردن متغيرهايی مثل عادات شخصی، سلامتی و زمينه های اجتماعی، شانس ادامه زندگی افرادی که به قوی ترين شبکه اجتماعی از دوستان تعلق داشتند 22 درصد بيش از کسانی بود که به ضعيف ترين شبکه متعلق بودند.

اين موضوع حتی در صورتی که فرد تغييرات عمده ای مثل مرگ همسر يا يکی از اعضای نزديک خانواده را تجربه کرده صادق بود.

دانشمندان اشاره کردند که وجود دوستان در اطراف فرد احتمالا او را تشويق می کند بيشتر مراقب سلامت خود باشد و به علاوه از احساسات منفی همچون اضطراب و افسردگی در دوران سختی و ناخوشی می کاهد.
BBC

خروج وويجر از منظومه شمسى به همراه پيام دوستى بشر

ارتباط نزديك از نوع وويجر-۱

مهدى صارمى
در هفته گذشته پس از مدت ها مجادله مبنى بر مكان يابى دقيق ماهواره وويجر۱ دانشمندان تيم هدايتگر وويجر به اين نتيجه رسيدند كه وويجر ۱ در ناحيه «شوك نهايى» در آخرين نقطه سامانه خورشيدى قرار دارد كه حدود ۱۴ ميليارد كيلومتر از خورشيد فاصله دارد و به زودى از مرزهاى سامانه خورشيدى خارج مى شود. به همين بهانه قصد داريم در اين گزارش به ويژگى ها و دستاوردهاى برنامه فضايى وويجر بپردازيم.
•••
برنامه وويجر (دريانورد) قسمتى از يك برنامه فضايى متوقف شده به نام «تور مجلل» بود كه قرار بود در دهه ۱۹۶۰ براى شناخت هر چه دقيق تر اجسام مختلف موجود در منظومه شمسى بپردازد. اما اين برنامه به دليل كمبود بودجه در آن سال ها متوقف شد. پس از آن در دهه ۱۹۷۰ برنامه ريزان ناسا با كمى تغيير در اين برنامه وويجر را جايگزين كردند. وظيفه برنامه وويجر شناخت سيارات گازى و اقمار آنها بود، سيارات منظومه شمسى به دو دسته تقسيم مى شوند. دسته اول كه سيارات داخلى ناميده مى شوند، جنسشان از عناصر سنگين است. به همين دليل به آنها سيارات خاكى يا سنگى هم مى گويند. تير، ناهيد، زمين و بهرام از اينگونه اند. اما دسته ديگر سيارات خارجى هستند كه با يك كمربند سنگى از سيارات داخلى جدا شده اند. جنس سيارات خارجى گازى است. به همين دليل به آنها سيارات گازى هم مى گويند. مشترى، كيوان، اورانوس، نپتون و پلوتون از اين نوع هستند.
برنامه تحقيقاتى وويجر توسط يك تيم مشترك از سازمان هوانوردى و فضانوردى آمريكا و موسسه فناورى كاليفرنيا (كلتك _ Caltech) برنامه ريزى و هدايت مى شود. اين برنامه از يك جفت ماهواره تشكيل شده بود كه در سال ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شدند. وظيفه وويجر۱ مطالعه و عكسبردارى از مشترى و كيوان بود و وظيفه وويجر۲ مطالعه و عكسبردارى از نپتون و اورانوس بود. البته وويجر۲ در راه عكس هايى هم از راه دور از مشترى و كيوان گرفت و به زمين ارسال كرد. كشفيات برنامه وويجر در منظومه شمسى به حدى بود كه قابل قياس با كشفيات كيهانى تلسكوپ هاى هابل و كك است.
• برنامه مارينر
دوقلوهاى وويجر در سال ۱۹۷۷ توسط موشك هايى به فضا پرتاب شدند كه پيش از اين در برنامه مارينر (ملوان _ Mariner) شركت داشتند. برنامه با پرتاب مارينر۱ آغاز شد. اين برنامه نخستين گام بشر براى خارج شدن از مرزهاى زمين بود و هدف اين برنامه سيارات داخلى بودند. مارينر۱ در ابتدا با مشكل مواجه شد و شكست خورد. اما مارينر۲ در ۲۷ آگوست ۱۰۶۲ به فضا پرتاب شد و پس از سه ماه و نيم مسافرت فضايى اين ماهواره ۲۰۳ كيلويى بر روى مدار خود در ناهيد قرار گرفت و به اين ترتيب بشر نخستين گام را به يك سياره ديگر نهاد. وظيفه مارينر۲ شناخت وضعيت آب و هوايى و ميزان تشعشعات و غبارهاى خورشيدى روى سياره ناهيد و ميدان هاى مغناطيسى و ويژگى هاى جوى اين سياره بود.
مارينر ۳ و ۴ در سال ۱۹۶۵ به سوى بهرام (مريخ) پرتاب شدند. مارينر۴ با موفقيت تمام در مدار قرار گرفت. اما مارينر۳ با مشكلات ارتباطى در هنگام فرود مواجه شد. وزن اين دو ماهواره ۲۶۱ كيلوگرم بود و وظايفى مشابه مارينر۲ روى بهرام داشتند. به علاوه آنها مجهز به يك دوربين ديجيتال (در دهه ۱۹۶۰) بودند كه قادر به ثبت ۲۰ تصوير بود.
در ۱۹۶۷ مارينر۵ مجدداً به سمت ناهيد پرواز كرد كه وظيفه او تكميل كردن كشفيات مارينر۲ بود. مارينر۵ به يك دوربين فرابنفش نيز مجهز بود.
مارينر ۶ و ۷ با ۴۱۳ كيلوگرم وزن در فوريه ۱۹۶۹ به سمت مريخ پرواز كردند كه علاوه بر تجهيزات مارينر ۳ و ۴ به يك دوربين زاويه باز با قابليت چرخش لنز مجهز بودند.
مارينر ۸ در برنامه اكتشافى خود به سوى مريخ دچار اشكال شد اما مارينر۹ با موفقيت در ماه مه ۱۹۷۱ در مدار قرار گرفت. مارينر۹ حدود يك تن وزن داشت و وظيفه اصلى آن آناليز كردن جو بهرام بود.
مارينر۱۰ نخستين نوع از اين دست برنامه هاى فضايى بود كه به سمت تير پرواز كرد. مارينر۱۰ همچنين نخستين فضاپيمايى بود كه از نيروى گرانش براى حركت استفاده مى كرد. مارينر۱۰ پس از گذشتن از كنار ناهيد و شتاب گرفتن در اثر نيروى گرانش اين سياره به سمت تير رفت. البته از سطح ناهيد نيز عكس هايى به زمين مخابره كرد. اين فضاپيماى ۴۳۳ كيلوگرمى به دو دوربين ديجيتال و طيف سنج هاى زير قرمز و فرابنفش و راديويى مجهز بود و وظيفه آن شناخت مشخصات دقيق سياره كوچك تير در جوار خورشيد بود.
•برنامه وويجر
پس از موفقيت برنامه مارينر محققان درصدد برآمدند كه اين برنامه را به خارج از كمربند سيارك هاتز منتقل كنند. برنامه وويجر از اينجا شكل گرفت. دو فضاپيماى بدون سرنشين وويجر۱ و ۲ را به همين دليل گاهى مارينر ۱۱ و ۱۲ نيز ناميده اند. ابتدا اسم اين پروژه مارينر مشترى _ كيوان بود.دوقلو هاى وويجر كشفيات عظيمى در جو و سطح سيارات گازى و اقمار مهم آنها مثل اقمار گاليله اى مشترى و قمر معروف كيوان (تايتان) انجام دادند.در اين دو فضاپيما يك منبع راديواكتيو براى تامين انرژى الكتريكى لازم خود دارند كه هنوز هم در حال فعاليت است. عكس هايى كه وويجر۱ در اواخر سال ۲۰۰۳ از فضاى اطراف خود ارسال كرده بود، باعث شك دانشمندان در مورد مكان دقيق اين فضاپيما شده بود. به دليل كمبود بودجه اين برنامه بالاخره پس از كشفيات و دستاورد هاى عظيم خود در اكتبر ۲۰۰۵ و پس از اينكه دوقلو هاى وويجر از منظومه شمسى خارج شدند، متوقف مى شود.
•ويژگى هاى وويجر
هر دو فضاپيما كاملاً شبيه هم طراحى شده اند. وويجر از ۳ محور اصلى ساخته شده كه روى يكى از آنها و ژيروسكوپ ها و راكت ها براى حفظ تعادل و جهت يابى وويجر نصب شده است. يكى از محور ها هم نقش آنتن راديويى را بازى مى كند كه همواره به سمت زمين جهت گيرى شده است. روى محور سوم هم يازده وسيله آزمايشى نصب شده كه اطلاعات را جمع آورى مى كنند. البته از اين وسايل هم اكنون تنها پنج تاى آنها به فعاليت مشغولند و بقيه خاموش اند. اين تجهيزات توسط يك كامپيوتر مركزى به نام FDS هدايت مى شوند.
يك جفت دوربين ديجيتال با هشت نوع فيلتر نيز بر روى وويجر نصب شده است كه يكى از آنها با كيفيت كمتر براى عكسبردارى هاى زاويه باز و ديگرى با كيفيت بالا و لنز قوى براى فوكوس كردن روى اشياى كوچك طراحى شده اند.ژنراتور راديو ايزوتوپ حدود ۳۱۵ وات توان لازم براى فضاپيما را تهيه مى كند. كه البته روز به روز از قدرت آن كاسته مى شود. طيف سنج فرابنفش وويجر تا سال ۲۰۰۳ فعال بود و بعد از آن به دليل صرفه جويى در مصرف برق از كار انداخته شد.
ژيروسكوپ هاى وويجر ها آنها را قادر مى سازند كه هر سال شش بار به دور خود بچرخند. البته در اثر اصطكاك اين عمل در سال ۲۰۱۰ براى وويجر۲ و در سال ۲۰۱۱ براى وويجر۱ متوقف مى شود و به اين ترتيب قسمت هاى مغناطيس سنج وويجر هم از كار مى افتند اما دوربين ها تا پايان يافتن انرژى ژنراتور به فعاليت ادامه مى دهند. در اين ژنراتور از ايروتوپ پلوتونيوم ۲۳۸ براى توليد انرژى الكتريكى استفاده مى شود كه نيم عمر آن ۸۵ سال است. اين ژنراتور در ابتدا ۴۷۰ وات برق DC با اختلاف پتانسيل ۳۰ ولت توليد مى كرد كه با توجه به نيم عمر پلوتونيوم پس از ۲۳ سال قادر به توليد ۳۱۵ وات برق خواهد بود كه حداقل توان لازم براى وويجر ها است. در اوايل سال ۲۰۰۱ توان ژنراتور وويجر۱ به ۳۱۵ و وويجر۲ به ۳۱۹ وات رسيد و تعداد زيادى از تجهيزات اين فضا پيماها توسط كامپيوتر مركزى آنها از كار افتادند تا دوربين ها بتوانند همچنان به كار بپردازند.
•وويجر ۱
فضا پيماى وويجر۱ با ۸۱۵ كيلوگرم وزن در روز ۵ سپتامبر ۱۹۷۷ از پايگاه فضايى كندى در كيپ كارناوال فلوريدا به فضا پرتاب شد. گروهى از محققان دانشگاه كلتك و ناسا مسئوليت برنامه ريزى هر دو فضاپيماى وويجر را از آزمايشگاه نيروى پشتوانه موشكى ناسا (JPL) بر عهده دارند. وظيفه وويجر۱ عكسبردارى و مطالعه مشترى، كيوان، اقمار آنها و حلقه هاى آنها بود. همچنين اين فضا پيما وظيفه سنجش ميزان ذرات خورشيدى و بار هاى خورشيدى را در فضاى بين سيارات بر عهده داشت.
عكسبردارى از مشترى از ژانويه ۱۹۷۹ آغاز شد. وويجر در ماه مه همان سال به كمترين فاصله از مشترى يعنى ۳۵۰ هزار كيلومترى سطح آن رسيد. عكسبردارى از مشترى و اقمار آن تا آوريل سال بعد ادامه داشت اما وويجر توانست در كمتر از ۴۸ ساعت تمام ويژگى هاى فيزيكى مشترى را كه از او خواسته بودند، مثل ميدان مغناطيسى، ويژگى هاى جوى و خواص الكتريكى سطح و حلقه ها را كشف و مخابره كند. از مهم ترين كشفيات وويجر۱ يافتن آتشفشان هاى گوگرد روى سطح قمر «يو» (از اقمار مشترى كه توسط گاليله كشف شده بود.) بود كه پيش از آن در فعاليت هاى اكتشافى فضا پيماهاى «پايونير» ۱۰ و ۱۱ كشف نشده بود. وويجر۱ با كمك گرفتن از ميدان گرانشى مشترى به سمت كيوان رفت و در نوامبر ۱۹۸۰ به آن سياره رسيد. كمترين فاصله وويجر۱ با كيوان تنها ۷۷ هزار كيلومتر بود. ساختار هاى پيچيده حلقه هاى زحل و اتمسفر تايتان (قمر كيوان كه بسيار شبيه زمين خودمان است!) از كشفيات قابل توجه وويجر۱ بود. عكسبردارى از تايتان آخرين ماموريت سياره اى وويجر۱ بود و بعد از آن به سمت فضاى خارج از سيارات رفت.در دهه ۱۹۹۰ وويجر با سبقت گرفتن از پايونير ۱۰ تبديل به دورترين ساخته دست بشر از زمين شد. پيش از پايونير ۱۰ كه در ماه مارس ۱۹۷۲ براى مطالعه روى كمربند خرده سياركى به فضا پرتاب شده بود، اين نقش را بر عهده داشت.پايونير ۱۰ در سوم دسامبر ۱۹۷۳ نخستين تصوير close-up از سطح مشترى را به زمين ارسال كرده است.وويجر۱ هم اكنون در حدود ۲/۱۴ ميليارد كيلومتر (حدود ۱۳ ساعت نورى) با زمين فاصله دارد و در ناحيه اى قرار دارد كه «شوك نهايى» ناميده شده و آخرين نقطه سامانه خورشيدى است. پس از آن از منظومه خورشيدى خارج شده و وارد فضايى مى شود كه «هليوسهت» نام دارد.
•وويجر۲


چند هفته پس از وويجر،۱ وويجر۲ در ۲۰ آگوست ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شد. ماموريت اصلى آن مطالعه روى اورانوس و نپتون بود. اما براى ادامه حركت نياز به استفاده از نيروى گرانش مشترى داشت. در ۹ جولاى ۱۹۷۹ وويجر۲ به كمترين فاصله از مشترى رسيد و در ۲۵ آگوست ۱۹۸۱ به كمتر فاصله از كيوان رسيد. توانست دماى كيوان را با حداقل ۷۰ كلوين و حداكثر ۱۴۳ كلوين و فشار حداقل ۷۰ ميلى بار و حداكثر ۱۲۰۰ ميلى بار اندازه گيرى كند. پس از عكسبردارى از تايتان به سمت اورانوس رفت. سياره اى كه محور چرخش وضعى آن نسبت به محور چرخش مدارى ۷/۹۷ درجه تمايل دارد. وويجر۲ ، ۱۰ قمر جديد اطراف اورانوس كشف كرد و در ۲۴ ژانويه ۱۹۸۶ به كمترين فاصله از سطح اورانوس رسيد.
وويجر۲ در ۲۵ آگوست ۱۹۸۹ به كمترين فاصله از نپتون رسيد و كشفيات جالبى در مورد اين سياره و قمر معروف آن «تريتون» انجام داد. وويجر۲ هم اكنون ۴/۱۰ ميليارد كيلومتر از ما فاصله دارد.
•پيام هاى وويجر
بر روى هر دو وويجر يك قرص طلايى نصب شده كه يك طرف آن نقش صفحه گرامافون را بازى مى كند. بر روى آن پيام «سلام» به ۵۳ زبان زنده دنيا و ۲ زبان كه حدود ۵ هزار سال پيش منقرض شده اند، ضبط شده است. همچنين روى اين صفحه گرامافون حدود ۹۰ دقيقه آهنگ از سمفونى هاى معروف بتهوون و باخ گرفته تا موسيقى محلى آذربايجان، سنگال و مكزيك ضبط شده است.پيش از اين بر روى فضاپيماى «پايونير۱۰» تصاوير كامل انسان و مكان زمين بر روى منظومه شمسى درج شده بود. اما به دليل اعتراض كليساى آمريكا مبنى بر اينكه ناسا با پول ماليات دهندگان عكس هاى پورنوگرافى به فضا مى فرستد [!!!] اين بار حدود ۱۱۵ تصوير به صورت ديجيتال روى وويجر ضبط شده اند كه البته طريقه خواندن آنها پشت همان لوح طلايى درج شده است. از ديگر صداهاى ضبط شده روى اين صفحه صداى پرندگان و وال است.بر پشت هم نقشه اى از منظومه خورشيدى و مكان زمين روى آن و انرژى اولين و دومين برانگيختگى اتم هيدروژن و همين طور نحوه خواندن تصاوير و اصوات درج شده است. صداها به صورت كدهاى دوتايى (صفر و يك) روى لوح ضبط شده اند كه فاصله زمانى هر كدام از آنها در هنگام چرخش حدود هفت دهم نانوثانيه است كه زمان گذار اصلى در اتم هيدروژن است.اما آن چيزى كه جالب توجه است، اين است كه با توجه به سرعت وويجر۱ بيش از ۴۰ هزار سال طول مى كشد كه اين فضاپيما به نزديك اولين ستاره برسد. شايد تا آن زمان ديگر هيچ اثرى از بشر روى زمين نباشد. به اين ترتيب اين وويجرها خواهند بود كه رسالت معرفى بشر و دستاوردهاى علمى او را به هر نوع حيات فرازمينى (بر فرض وجود) برعهده خواهند داشت.
روزنامه شرق

ساخت سامانه جعبه سياه خودرو

ايسنا: سيستم كنترل علايم حياتى بدن راننده و خلبان و جعبه سياه خودرو به همت يك پژوهشگر جوان ايرانى طراحى و ساخته شد. پرگل كلانترى دانش آموز دوره پيش دانشگاهى شهرستان اراك و برنده نشان طلا در سى و سومين نمايشگاه اختراعات و نوآورى هاى ژنو هدف از طراحى و ساخت اين سيستم را كمك به مشخص كردن علت بروز تصادفات رانندگى و تعيين راننده متخلف در صحنه تصادف عنوان كرد. اين مبتكر درباره نحوه عملكرد سامانه ابداعى خود گفت: زمانى كه دست راننده روى فرمان قرار مى گيرد به كمك حسگرهاى تعبيه شده در داخل فرمان خودرو، ضربان قلب و دماى بدن راننده روى صفحه نمايشگر روبه رو كه در مركز فرمان است، نمايش داده مى شود و در صورت خارج شدن از حالت عادى، به راننده هشدار مى دهد. كلانترى تصريح كرد: اين سيستم داراى يك حافظه بوده كه مواردى نظير ضربان قلب، دماى بدن راننده، سرعت خودرو و بسته بودن كمربندها را در خود ذخيره كرده و در صورت وقوع تصادف، پليس با مشاهده اين جعبه سياه از وضعيت فيزيك بدن راننده حين رانندگى و نيز سرعت اتومبيل اطلاع پيدا مى كند. وى افزود: اين سيستم همچنين در صورت خارج شدن فيزيك بدن راننده از حال عادى، با روشن و خاموش كردن متناوب چراغ هاى قرمز عقب خودرو رانندگان خودرو هاى عبورى پشت سر را نيز از خطر مطلع مى كند. اين دانش آموز مبتكر كه به عنوان پژوهشگر برتر استان مركزى در سال ۸۳ نيز شناخته شده است، از اجزاى مختلف اين سيستم به مواردى نظير حسگرهاى موجود روى فرمان، برد الكتريكى، حافظه داخل برد و برخى قطعات مكانيكى اشاره كرد. كلانترى در پايان با اشاره به اينكه جنس اين دستگاه بايد از عايق ضد حريق و ضد ضربه تهيه شود، افزود: محل قرارگيرى اين جعبه و جنس آن، به كارخانه توليدكننده بستگى دارد و نمونه ساخته شده نيز از جنس فلز است.

بازسازى ژنوم يك خرس باستانى

ايرنا: موفقيت يك گروه از زيست شناسان در بازسازى ژنوم يك خرس باستانى كه فسيل آن در يك غار كشف شده، نشان داده است كه مى توان اجزاى تحليل رفته مولكول DNA موجودات را از روى فسيل آنها جمع آورى و احيا كرد. با اين موفقيت چشمگير، زيست شناسان اكنون اميدوار شده اند بتوانند ژنوم انسان هاى اوليه را نيز به صورت كامل بازسازى كنند. يك گروه از محققان آزمايشگاه ملى «لارنس» بركلى به سرپرستى ادوارد رابين، مواد ژنتيكى موجود در دندان ها و استخوان هاى يك خرس ۴۰ هزار ساله را مورد آزمايش قرار دادند. حدود ۹۰ درصد مواد ژنتيكى موجود در نمونه هاى آزمايش شده متعلق به باكترى ها و يا از منابع ناشناخته بود اما شباهت ميان ژنوم خرس و ژنوم سگ هاى امروزى به اين زيست شناسان امكان داد تا ۲۶ هزار و ۸۶۱ زوج از پايه هاى مولكول DNA را در خرس غارنشين باستانى شناسايى كنند.

شفق قطبى عجيب در مريخ

محسن بختيار: گروهى از ستاره شناسان با به كارگيرى يكى از دستگاه هاى نصب شده برروى مدارگرد «مارس اكسپرس» به نام «اسپيكم» موفق به مشاهده پديده شفق در مريخ شدند. بنا به گفته دانشمندان شفق قطبى مريخ واقعاً قطبى نيست و تفاوت بسيارى با اين پديده در ساير سياره هاى منظومه شمسى دارد زيرا مريخ مانند زمين داراى ميدان مغناطيسى درونى نيست و اين پديده تنها به علت وجود بى نظمى در ميدان مغناطيسى پوسته اى آن و در اطراف سنگ ها و صخره هاى مغناطيسى روى مى دهد. دانشمندان پديده اى شبيه به اين شفق را در زهره نيز كشف كرده بودند. زهره نيز مانند مريخ فاقد ميدان مغناطيسى درونى بوده و شفق در همه جاى آن در اثر برخورد الكترون هاى ساطع شده از خورشيد به جو ديده مى شود و دانشمندان توانسته بودند اين پديده را در قسمت هاى تاريك زهره آشكار كنند.
ParsSky.com