نگاهى به آدم آهنى هاى ساخت كشور ژاپن

نيمروى وندى

نگين كروئى

روبات ها ماشين هاى سودمندى هستند. آنها قادرند كارهايى را به انجام رسانند كه شايد انسان ها از پس آنها برنيايند. به همين دليل مهندسان سراسر جهان براى بهبود فناورى روبات ها تلاش مى كنند. اما بايد اذعان داشت كه در هيچ جاى دنيا مثل ژاپن انسان ها چنين رابطه تنگاتنگى با آدم آهنى ها ندارند. بنابراين تعجبى نيست كه بيشترين شمار اين ماشين هاى انسان نما در حال حاضر در ژاپن ساخته مى شوند.
در موزه علمى شهر توكيو روباتى به نام آسيمو (ASIMO)با زبان ژاپنى به ما سلام مى گويد. اين آدم آهنى كه از ساخته هاى معروف شركت صنعتى هوندا است قدى برابر يك متر و۲۰ سانتيمتر دارد و شبيه يك فضانورد است. او نه تنها قادر به راه رفتن و بالا و پائين رفتن از پله ها است بلكه از حافظه لغوى كوچكى نيز برخوردار بوده و در برابر دست زدن تماشاگران با ادب تمام از آنها تشكر مى كند.
آسيمو يك آدم آهنى يا يك روبات آدم نماست. در حالى كه در اغلب كشورهاى جهان روبات ها پيش از همه به عنوان ماشين هاى اتوماتيك صنايع توليدى به صورتى صامت خدمات خود را انجام مى دهند، پژوهشگران فناورى ژاپنى هميشه خواستار دستاوردهاى بيشترى بوده اند. آنها مى خواهند روبات هايى مشابه انسان ها بسازند. شايد شباهت زياد روبات ها به انسان ها در آمريكا و اروپا هراس برانگيز باشد، اما ژاپنى ها شيفته اين امرند. به نظر پروفسور آتسواو تاكانيشى ريشه هاى برخورد مثبت مردم ژاپن در اين زمينه بر پايه دين شينتوئيسم و اعتقاد آنان مبنى بر آن است كه تمامى اجزاى طبيعت از روح ويژه خود برخوردارند. او در اين رابطه توضيح مى دهد: «ژاپنى ها تفاوت زيادى ميان اجسام متشكل از مواد آلى يا غيرآلى قائل نيستند و بسيارى از آنها بر اين اعتقادند كه در هر تكه سنگ يا فلز روحى نهفته است.»پروفسور تاكانيشى سرپرستى لابراتوارى را برعهده دارد كه در آن جوانان پژوهشگر دانشجوى دانشگاه واسداVASEDA)) در توكيو، هر روز براى از بين بردن هرچه بيشتر تفاوت هاى ميان انسان ها و آدم آهنى ها تلاش مى كنند. اينك مدت ها است كه در علم روباتيك مسئله راه رفتن در حالت ايستاده بر روى دو پا حل شده است اما مشكل سخن گفتن واضح روبات ها هنوز از ميان برداشته نشده است.روبات ها بايستى بياموزند كه همانند انسان ها سخن بگويند و همچون آسيمو از طريق بلندگو صحبت نكنند بلكه به وسيله فشار هوا و تارهاى صوتى يك حنجره مصنوعى سخن بگويند. به اين منظور يك دستگاه پمپ كننده هوا در سر فلزى روبات ها به كار گرفته مى شود كه هوا را از ميان شمارى از نوارهاى صوتى الكترونيكى متحرك به جريان درمى آورد و با فشار زياد از بين لب هاى لاستيكى او به خارج مى راند. اما كلمات هنوز با وضوح تمام به گوش نمى رسند.
يكى ديگر از توانايى هايى كه در سال هاى آينده ارزش روبات ها را تا حد زيادى افزايش خواهد داد مهارت و زبردستى آنان است. قرار دادن يك ليوان بر روى ميز يا برداشتن يك جسم مسطح براى روبات ها كار دشوارى است. دكتر هيوياسو ايواتا از دانشكده علوم فنى شهر توكيو يكى از ماهرترين روبات هاى جهان را به اسم وندى (Wendy) ساخته است. اين آدم آهنى مفاصلى دارد كه متحرك است و حتى قادر است با سرانگشتان پلاستيكى حساسش يك سكه را از روى ميز بردارد.
در آينده كارهايى همانند خانه دارى يا مراقبت از بيماران مى تواند از جمله بخش هايى باشد كه آدم آهنى ها در آن به كار گرفته شوند. اما روند كارآمدى روبات ها به كندى پيش مى رود. روبات ها در اين زمينه به گرد پاى رقباى خود يعنى انسان ها نيز نمى رسند. تاكنون بزرگترين موفقيتى كه وندى كسب كرده است يعنى شكستن يك تخم مرغ در ماهيتابه براى انسان همانند آب خوردن ساده است.
DW-WORLD.DE
روزنامه شرق